Duizenden inwoners Nederlands Limburg moeten woning verlaten, dodental in Duitsland loopt op tot meer dan 50 

Naar alle verwachting zal de Maas in de Nederlandse stad Maastricht vannacht tussen 2 en 3 uur buiten haar oevers treden. De stad heeft daarom het dringend advies gegeven aan de inwoners van de wijken Randwijck en Heugem om hun woning te verlaten. Het gaat in totaal om zo'n 10.000 mensen.

Auto's rijden door de straten met megafoons om iedereen op de hoogte te brengen en er is ook online een waarschuwing uitgestuurd naar alle huishoudens in de wijken.

Ook andere dorpen en stadsdelen in het zuidwesten van Nederlands Limburg evacueren hun inwoners. Zo melden de Veilligheidsregio's Zuid Limburg en de gemeenten Echt-Susteren en Roermond. 

Het gaat om inwoners van een aantal straten in Eijsden en Laag Caestert, en inwoners van Maasband, Meers, Urmond en Berg aan de Maas. Zij moeten zo snel mogelijk hun huizen verlaten. Wie zelf niet in staat is om uit eigen kracht de woning te verlaten, kan contact opnemen met de lokale autoriteiten.

De Maas bereikt donderdagavond een afvoer van 3700 kuub per seconde, bijna duizend kuub meer dan tijdens de watersnood in de jaren '90 van de vorige eeuw. Het water kan op sommige plaatsen 5 meter stijgen.

In Midden-Limburg worden Roosteren en omliggende dorpen ontruimd. Roermond moeten zo'n 5.000 inwoners hun woning verlaten. Ze wonen in de buurt van de zijrivieren van de Maas, de Roer en de Hambeek. De zijrivieren zullen op hetzelfde moment als de Maas hun piek bereiken, waardoor de Roer en Hambeek hun water niet kwijt kunnen in de Maas en het water de stad in kan lopen.

In Nederland is tot nu toe vooral de regio van Valkenburg in Limburg getroffen. Mogelijk is de ellende daar nog niet achter de rug. "Het wordt nu echt spannend, want er wordt verwacht dat het water van de Geul vanavond tussen 18 en 21 uur zijn allerhoogste peil gaat bereiken", zegt René Willems uit de stad in Zuid-Limburg in "De wereld vandaag" op Radio 1.

Beluister hier de voorspellingen voor vanavond in Valkenburg, een gesprek met verslaggever René Willems vanuit Zuid-Limburg:

"De vraag is of alle voorbereidingen die genomen zijn het zullen houden. Er zijn de afgelopen jaren wel wat opvangbassins langs de riviertjes hier gegraven, en die staan nu vol. De vraag is of ze het water dat er nog bij komt zullen kunnen opvangen."

Er is vandaag met man en macht gewerkt om mensen in veiligheid te brengen. "Het leger is zelfs ingezet, wat zeer uitzonderlijk is in Nederland", zegt René Willems. "1.000 tot 1.500 mensen in Valkenburg hebben vandaag hun huis moeten verlaten. Inwoners van Valkenburg, maar ook toeristen, want die zijn er nu veel in Valkenburg." 

Ook elders in Nederlands Limburg zijn er nog evacuaties. Onder meer in Roermond,  waar het waterpeil van de Roer en het zijriviertje de Hambeek snel stijgen. 

Eerder vandaag werd in Valkenburg al onder meer een woonzorgcentrum geëvacueerd. De overstromingen daar begonnen gisteravond. "De rivier de Geul is in een mum van tijd overstroomd. Heel de binnenstad staat blank", zei Katrien Vanderschoot vanochtend in Valkenburg.

Door het hoogwater kunnen vrachtwagens de stad niet bereiken, waardoor de burgemeester vreest dat hotels waar geëvacueerden zijn ondergebracht, zonder voedsel dreigen te vallen. 

Een brug over de Geul is vandaag door woest stromend water weggeslagen. Enkele andere bruggen over de rivier zijn instabiel. De burgemeester van Valkenburg heeft het leger gevraagd om een noodbrug aan te leggen. Op dit moment is het onmogelijk om van de oostkant naar de westkant van de stad te gaan omdat het oversteken van de Geul te gevaarlijk zou zijn. 

De burgemeester van Valkenburg heeft een noodverordening aangekondigd, onder meer om ramptoeristen te weren. De Mobiele Eenheid van de Nederlandse politie gaat daarvoor de grens van Valkenburg bewaken. 

Aan het begin van de avond bracht het Nederlandse koningspaar een bezoek aan Valkenburg. Koning Willem-Alexander en koningin Máxima spraken met getroffen bewoners, ondernemers, geëvacueerden en hulpverleners.

Premier Mark Rute heeft de overstromingen in Zuid-Limburg intussen uitgeroepen tot een ramp, "in de formele zin", na crisisoverleg met zijn kabinet. Dat betekent dat gedupeerden snel duidelijkheid zouden moeten krijgen over of hun schade (deels) vergoed wordt door de overheid, als de verzekering niet tussenkomt. 

De westelijke deelstaten Noordrijn-Westfalen en Rijnland-Palts zijn bijzonder zwaar getroffen door de intense regen en de overstromingen. 

Een district dat het erg hard te verduren krijgt, is de ook bij toeristen populaire Kreis Ahrweiler, in de Eifel ten noordwesten van de stad Koblenz. Daar zijn zeker 18 doden geteld.

In het plaatsje Schuld in Ahrweiler zijn de voorbije nacht vier huizen volledig en twee andere voor de helft zijn weggespoeld. Ook andere gebouwen in het rampgebied staan op instorten. "We hebben nog nooit zo'n catastrofe gezien. Het is echt verwoestend", zegt de regionale regeringsleider Malu Dreyer.

De ravage in Schuld is enorm, zoals te zien is op de beelden hieronder.

In het district Euskirchen, aan de noordelijke rand van de Eifel in de deelstaat Noordrijn-Westfalen, zijn zeker 15 mensen omgekomen. Er vielen ook doden in onder meer Keulen, Kamen, Solingen en Wuppertal. Er zijn ook zeker twee brandweermensen overleden.

In de Duitse deelstaat Rijnland-Palts zijn er wellicht nog eens negen mensen omgekomen ten gevolge van de hevige overstromingen. "Wij gaan ervan uit dat de brandweer nog eens negen doden heeft geborgen", zei minister van Binnenlandse Zaken Roger Lewentz van de deelstaat tegen televisiezender SWR. Zijn collega van Noord-Rijnland-Westfalen meldt van zijn kant vier nieuwe dodelijke slachtoffers. Dat brengt het totaal aantal doden doden in Duitsland omwille van het noodweer op meer dan 50.

Er zijn nog altijd tientallen vermisten in het gebied, maar het is niet duidelijk of zij slachtoffer zijn geworden van het noodweer of doordoor van communicatie afgesneden zijn, dan wel of ze met vakantie waren. 

Hoe is de situatie in Duitsland nu? Onze correspondent ter plaatse geeft een stand van zaken vanuit de Eifel:

In het zwaar getroffen Schuld is de toestand intussen toch min of meer gestabiliseerd, zegt Marijn Trio, die via veel omwegen het stadje kon bereiken. "Verschillende huizen in Schuld zijn totaal vernield en heel wat andere huizen zijn in de nabije toekomst waarschijnlijk niet meer bewoonbaar. Het dorpje is echt bijna van de kaart geveegd." 

Voorlopig is het er gestopt met regenen, ondanks de voorspellen. Sommige mensen konden zo al naar hun huizen terugkeren om te poetsen en te herstellen. 

"Het is erger dan oorlog", bekijk hier de getuigenissen van mensen die terugkeren naar hun huis in Schuld:

De precieze omvang van de schade die het noodweer in Rijnland-Palts en Noordrijn-Westfalen heeft aangericht, is nog niet te overzien.

Een grootschalige reddingsoperatie is nog altijd aan de gang. In de zwaar getroffen deelstaten is het leger ter plaatse. In Noordrijn-Westfalen zijn 200 manschappen aan het werk met bergingstanks, grondverzetmachines, zware vrachtwagens en een pantserwagen.

In Rheinbach, onder Bonn, worden vrachtwagens van het leger ingezet bij de evacuatie van inwoners. Zij worden uit voorzorg weggebracht uit vrees dat een dam zal breken. 

In Rijnland-Palts zijn 70 soldaten ingezet met speciale terreinwagens met ziekenwagenuitrusting. Het leger zet ook transporthelikopters en reddingshelikopters in.

Op verschillende plaatsen zaten immers mensen vast op daken, wachtend op redding. Op sommige plaatsen is de stroming te sterk geworden voor reddingsboten en moeten helikopters worden ingezet.

De reddingsacties worden in sommige delen van het getroffen gebied bemoeilijkt door stroomstoringen, waardoor communicatie met mensen hulp nodig hebben moeizaam verloopt.

In totaal zitten zeker 200.000 huishoudens in de deelstaten Rijnland-Palts en Noordrijn-Westfalen zonder stroom. Treinen rijden niet. Ook de hogesnelheidstrein van Brussel naar Duitsland rijdt vandaag niet. 

De Duitse bondskanselier Angela Merkel, momenteel op bezoek in de VS, is geschokt "door de catastrofe die zoveel mensen in de overstroomde gebieden hebben moeten doorstaan". "Ik rouw om de mensen die om het leven zijn gekomen. Het aantal is nog niet duidelijk, maar het zullen er veel zijn. Mijn medeleven gaat uit naar de nabestaanden van de doden en vermisten," reageerde ze. Merkel beloofde ook steunmaatregelen voor de getroffenen.

Het lijkt er niet op dat de noodsituatie meteen zal afnemen. In veel delen van het getroffen gebied regent het intussen minder hard, maar volgens de prognoses zal het waterpeil van de Moezel in de loop van de dag nog verder stijgen. Verschillende zijrivieren hebben een historische recordhoogte bereikt.

Ook het Groothertogdom Luxemburg is getroffen door het noodweer. De regering heeft een noodplan afgekondigd. Alle beschikbare hulpdiensten zijn uitgerukt.

In de hoofdstad Luxemburg is de rivier Alzete buiten haar oevers getreden. Er zijn ook zorgen over het waterpeil van de Moezel dat blijft stijgen. Op verschillende plaatsen zijn mensen geëvacueerd.