De campagne van de CCP begon vorig jaar toen Chinese toezichthouders in extremis de beursgang van de Ant Group annuleerden. Dat moest nochtans de grootste beursgang in de wereldgeschiedenis worden. De overheid pakte daarna ook een reeks andere techbedrijven aan en schroomde zich niet om een aantal Chinese tycoons, niet in het minst Jack Ma, de medeoprichter van Alibaba en oprichter van de Ant Group, openlijk af te vallen.

Wat is een bedrijf dat wordt geleid door Beijing nog waard?

Dat heeft uiteraard gevolgen voor de financiële markten. Bytedance, de eigenaar van de inmiddels 3 miljard keer gedownloade app TikTok, maakte recent bekend zijn beursgang voor onbepaalde tijd uit te stellen. Maar ook aan de andere kant van de wereld zitten investeerders met de handen in het haar. Denk daarbij aan de durfkapitalisten die hun geld hebben geïnvesteerd in een van de 244 Chinese bedrijven genoteerd op Amerikaanse beurzen. Die bedrijven hebben vandaag een totale marktkapitalisatie van ongeveer 1.800 miljard dollar. Hetgeen overeenkomt met bijna 4 procent van de totale kapitalisatie van de Amerikaanse aandelenmarkt. Hoe kunnen deze investeerders hun geld recupereren en wat is een bedrijf dat door Beijing wordt geleid nog waard?

China heeft ondertussen een gedetailleerd plan uitgewerkt om de nationale en cyberveiligheid te controleren. Het land wil vermijden dat gegevens van Chinese bedrijven in Amerikaanse handen terecht zouden komen. (Het Chinese volk “zal nooit toestaan dat een buitenlandse macht ons intimideert, onderdrukt of tot slaaf maakt”, zei Xi Jinping op 1 juli nog tegen een grote menigte op het Tiananmenplein in Beijing.)

Wat is er echt aan de hand?

De Chinese regering lijkt een situatie te willen vermijden zoals die in de Verenigde Staten. Grote techbedrijven zijn daar zo invloedrijk en machtig geworden dat ze gewoon niet meer gereguleerd kunnen worden. De Amerikaanse president Joe Biden lanceerde eerder deze week in dat verband nog een 72-puntenplan. Hij wil de concurrentie binnen de Amerikaanse economie verbeteren door de overdreven macht van grote bedrijven in o.a. Big Tech te beteugelen. Of hij daarin zal slagen blijft afwachten. De Big Tech-lobby draait ondertussen overuren.

De vraag die daarbij rijst is of Beijing bij deze bedrijven daadwerkelijk de touwtjes in handen wil gaan nemen. Of is het weinig meer dan een oefening voor de galerij? Waarbij de toplui van deze bedrijven een lesje wordt geleerd om ze voortaan gewoon in de pas te laten lopen. Een tactiek die eerder al met succes door Saoedi-Arabië werd toegepast.

Xi Jinping heeft zijn punt gemaakt. Machtige techbedrijven moeten zich onderwerpen aan de CCP. De oprichters/CEO’s moeten hun mond houden en de eigendomsrechten van buitenlandse eigenaars zijn van ondergeschikt belang. Die laatste groep heeft ondertussen honderden miljarden verloren. Voortaan zal daar twee keer worden nagedacht vooraleer er nog fondsen aan China worden overgemaakt. 

Weinig meer dan politiek theater?

Maar is dat wel zo, of is hier sprake van een goed voorbereid stuk politiek theater? Waarschijnlijk, want de kans lijkt klein dat China haar ambitieuze economische doelstellingen kan waarmaken en haar middenklasse verder kan uitbreiden door recepten toe te passen die in de recente geschiedenis keer op keer hebben gefaald.

Indien het land zijn wereldkampioenen aan banden legt en beslist om voortaan inwaarts te kijken, dreigen geopolitieke gevolgen die niet te overzien zijn.

Verder is het in dat geval aangewezen op de minder gesofisticeerde markten op het vasteland om het financiële gat te dichten dat zo wordt gegraven. Vele investeerders zullen in de huidige stand van zaken (de Chinese aandelen noteren vandaag zo’n 40 procent lager dan begin dit jaar) dan ook een investeringsopportuniteit zien, eerder dan een moment om China definitief de rug toe te keren.

Lees ook: Superbeleggers dumpen aandelen van gekortwiekte Chinese techbedrijven: “Waarde zal blijven dalen”