Macron erkent schuld van Frankrijk bij kernproeven Frans-Polynesië, maar excuses blijven uit

"Ik wil waarheid en transparantie", zei de president in een toespraak aan Frans-Polynesische autoriteiten. Eerder op de dag had hij al tegen demonstranten gezegd dat er meer transparantie komt rond de kwestie. Hij verontschuldigde zich wel niet expliciet, terwijl verenigingen van slachtoffers van de kernproeven dat wel vragen.

Na zeventien kernproeven in de Sahara, trok Frankrijk in 1966 met de proeven naar Frans-Polynesië, op de atollen Mururoa et Fangataufa. In dertig jaar tijd voerde Parijs daar 193 tests uit, zowel boven als onder de grond. De laatste vond plaats in januari 1996 na de beslissing van president Jacques Chirac om de proeven te hervatten ondanks een moratorium van zijn voorganger, François Mitterand, drie jaar eerder.

Meer dan 100.000 inwoners van de archipel zijn tijdens de kernproeven blootgesteld aan radioactieve straling. Na de tests werden op de eilanden veel mensen getroffen door verschillende vormen van kanker.

“Ik kan jullie zeggen dat de militairen die ze hebben uitgevoerd niet gelogen hebben, ze hebben dezelfde risico’s genomen. Er waren geen leugens, er zijn niet-berekende risico’s genomen, ook door de militairen”, aldus Macron. “Ik denk dat het klopt dat we gelijkaardige proeven niet hadden uitgevoerd in Creuse of Bretagne.”

De slachtoffers eisen compensatieregelingen van Frankrijk. De president stelde dat bij zijn verkiezing in 2017 elf dossiers afgerond zijn en dat dat er sindsdien al 187 zijn. “Het gaat om een sterke vooruitgang, maar het is onvoldoende”, aldus Macron, die toevoegde dat de deadline voor het indienen van dossiers verlengd zal worden. Vandaag hebben slechts 63 inwoners een vergoeding gehad van de Franse overheid.