‘Perverse bewaker’ filmde in de Belgische ambassade in Turkije: is dit wel het echte verhaal?
Er is verdachte apparatuur gevonden in onze ambassade in Turkije. Wie die daar geplaatst zou hebben, wil Buitenlandse Zaken niet kwijt. ‘Het was een perverse bewakingsagent die vrouwelijke diplomaten filmde voor zijn genot’, zo sust de Turkse pers. Best mogelijk. Maar het is geweten dat ambassades altijd al een doelwit van spionnen waren en dat Turkije een reputatie heeft op dat vlak.
Buitenlandse Zaken bevestigde dat er op 11 mei “een ongeoorloofde registratie of opname van video- en audiomateriaal” is vastgesteld in onze ambassade in de Turkse hoofdstad Ankara. Er is daarover een klacht ingediend bij het Turkse gerecht. “In het belang van het onderzoek kunnen we geen verdere commentaar geven”, zo verklaarde woordvoerder Wouter Poels.
Volgens de Turkse krant Sabah gaat het niet om spionage. Het zou een “perverse bewakingsagent” zijn geweest die vrouwen hoopte te filmen. Hij zou zowel apparatuur verborgen hebben in de damestoiletten als onder het bureau van een vrouwelijk personeelslid. De man, Ahmet Erhan C., is opgepakt en ondertussen ook ontslagen.
Uiteraard kan het zijn dat de krant de waarheid publiceert. Maar Sabah is een hoogst gezagsgetrouwe krant die geleid wordt door Berat Albayrak, de schoonzoon van president Recep Tayyip Erdogan. Het zou dus kunnen dat de krant het verhaal bewust verbloemt.
Turkije heeft een reputatie als over spionage gaat. Toen de Saoedische dissident Jamal Khashoggi drie jaar geleden werd vermoord in het Saoedisch consulaat in Istanboel, kwam Turkije al gauw op de proppen met geluidsopnamen van de gruweldaad. Die leverden het bewijs dat de Saoedische autoriteiten schuldig waren, maar veronderstellen ook dat er afluisterapparatuur in het consulaat was geplaatst.
Diplomatieke posten zijn altijd al een doelwit van spionnen geweest. Het mooiste voorbeeld gaat terug tot kort na Wereldoorlog II. Toen schonken Russische schoolkinderen een uit hout gesneden wapenschild van de VS aan de Amerikaanse ambassadeur in Moskou. Die hing het pronkstuk boven zijn bureau, om pas later te ontdekken dat het afluisterapparatuur bevatte.
Dat werd pas geopenbaard in 1960, tijdens een zitting van de VN-Veiligheidsraad. Daar lag een Russische resolutie op tafel die de VS wou bestempelen als een niet te vertrouwen agressor. Om de bal terug te kaatsen, haalde de VS-ambassadeur de houten adelaar boven. Hij klapte die open en toonde waar het ding voor had gediend. De volgende dag stemden zeven van de negen leden in het voordeel van de VS.
Om terug te komen op Turkije: is België interessant genoeg zijn om bespioneerd te worden? Zeker wel. Er zijn de afgelopen jaren voldoende disputen geweest waarbij voorkennis handig kon zijn. Zo bood ons land al onderdak aan dissidenten die Turkije als terroristen beschouwt en maakte onze overheid recent nog bezwaar tegen de inmenging vanuit Ankara bij wat er hier in Turkse moskeeën gepredikt wordt.