“PFAS-waarden in bloed van inwoners Zwijndrecht en Linkeroever veel te hoog”
In het bloed van tien mensen die in de buurt van de 3M-fabriek in Zwijndrecht wonen, zitten veel te hoge concentraties PFAS. Dat zegt het burgercollectief Grondrecht, dat bloed heeft laten afnemen bij negen inwoners van Zwijndrecht en één inwoner van Linkeroever. Alle stalen overschrijden de grens van 6,9 nanogram per ml bloed. Bij één staal is de PFAS-waarde maar liefst 168 keer hoger dan de Europese drempel. Volgens toxicoloog Jan Tytgat is er “geen paniek nodig”, maar wel “verdere opvolging”.
Uit de bloedmetingen, uitgevoerd aan de Vrije Universiteit Amsterdam onder leiding van professor Jacob De Boer, blijkt dat de waarden van alle stalen te hoog zijn en verschillende waarden zelfs ongezien hoog.
Zo overschrijden alle stalen de grenswaarde van 6,9 nanogram per milliliter bloed van het Europees Agentschap voor Voedselveiligheid (EFSA) voor de som van PFOS en drie andere PFAS. “De hoogste waarde bij onze geteste personen overschrijdt deze met factor 168 (!), de laagste waarde met factor 3,4", aldus Grondrecht, het burgercollectief dat werd opgericht als reactie op de PFOS-problematiek in Antwerpen.
“Resultaten zijn zorgwekkend”
“Uit deze resultaten blijkt dat de situatie in Zwijndrecht en in Antwerpen zeer ernstig is”, stelt Eva Frooninckx, woordvoerder van Grondrecht. “Bijgevolg dient de overheid bijkomende maatregelen te nemen om de impact van PFAS-vergiftiging te monitoren en in te perken.”
Chemiebedrijf 3M wil zelf vooral het lopende grootschalige bloedonderzoek van het Agentschap Zorg en Gezondheid afwachten. Die resultaten worden midden oktober verwacht.
“Met honderden bewoners is de steekproefomvang groter”, klinkt het. “Die studie zal dus meer wetenschappelijke waarde bieden. We begrijpen natuurlijk wel dat de inwoners met vragen zitten, die zullen we zo accuraat mogelijk proberen te beantwoorden.”
In het Vlaams Parlement startte aan het begin van de zomer een onderzoekscommissie die het dossier van de PFOS-vervuiling op en rond de 3M-site moet uitspitten. Hannes Anaf (Vooruit), die voorzitter is van de commissie, noemt de uitslagen waarmee Grondrecht woensdag naar buiten komt “erg zorgwekkend”.
“Met de onderzoekscommissie gaan wij verder op zoek naar antwoorden. We zullen tot op het bot uitspitten wat er precies aan de hand is, en wat er fout is gelopen”, benadrukt Anaf.
Hij voegt eraan toe dat op 20 augustus de opdrachthouder, samen met de andere leden van de commissie Grondverzet, in de onderzoekscommissie meer duidelijkheid komen geven over de huidige stand van zaken van de verschillende gezondheids -en verontreinigingsonderzoeken die momenteel lopende zijn. Begin september komt ook 3M naar de onderzoekscommissie. “Het is evident dat we hen met deze resultaten zullen confronteren en de antwoorden naar boven zullen brengen”, aldus Anaf.
Zwijndrecht wil dat élke inwoner zich kan laten onderzoeken
Het gemeentebestuur van Zwijndrecht reageert “bezorgd” op het kleinschalige onderzoek. Zwijndrecht wil er nu bij de bevoegde instanties op aandringen dat élke inwoner van de gemeente de kans zou krijgen zich te laten onderzoeken. “Vanuit wetenschappelijk oogpunt mogen tendensen op groepsniveau dan wel het meest relevant zijn, wij zijn bezorgd om elke inwoner”, zegt schepen van Leefmilieu Steven Vervaet (Groen). “Onze mensen hebben het recht om te weten hoe het met hun eigen gezondheid en die van hun naasten gesteld is.”
Van 3M verwacht het gemeentebestuur dan weer “een flinke inspanning als voorafname op de sanering van het Zwijndrechts grondgebied, en eindelijk eens duidelijkheid over wat ze hier hebben uitgespookt”.
Toxicoloog Jan Tytgat kadert
“Wanneer we zien dat alle tien mensen effectief verhoogde waarden hebben, dan betekent dat toch iets”, zegt toxicoloog Jan Tytgat in een reactie op het onderzoek. “Dat betekent niet dat we best de grootschalige metingen - die door de Vlaamse overheid nu gestart zijn - afwachten om het statistisch te kunnen benaderen.”
“Het Europees voedselagentschap is nog niet zo lang geleden zeer streng geworden uit een voorzorgsprincipe”, gaat Tytgat verder. Ze weten niet goed welke impact de PFAS-molecule heeft op langere termijn op vlak van de volksgezondheid, waardoor voorzichtigheid noodzakelijk is. “Het gevolg is dat de drempelwaarden enorm zijn verlaagd tegenover vroeger. De blootstelling is vandaag niet erger geworden, integendeel. Dat is goed nieuws.”
Opvolging
De tien mensen hebben hoge waarden in vergelijking met de nieuwe norm. Dat betekent niet dat ze daarom ziek zullen worden, verduidelijkt de toxicoloog. Volgens Tytgat is er geen reden om te panikeren. “Er is wel opvolging nodig. Het is ook nodig om de resultaten van de mensen te kaderen in een meer grootschalig onderzoek en bij meer bewoners dan enkel de buren van 3M om te kijken of wij allen in Vlaanderen - met de zeer strenge Europese waarden - nog conform zijn of dat misschien wel allemaal overschrijden.”
“Het bewijs is dat veel mensen in Zwijndrecht en Beveren er al vele jaren leven en groente en eieren uit hun tuin consumeren zonder dat ze manifest ziek zijn of een grotere kans hebben om ernstig ziek te worden”, klinkt het. Tot slot zegt Tytgat dat het jaren zal duren voorlaar die stoffen uit het lichaam zijn verdwenen. “Dat weten we uit laboproeven”, luidt het.
Lees ook.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Jobat
Ontslag gekregen of genomen: op welke werkloosheidsuitkering kan je dan rekenen?
-
Mijnenergie
EnergyVision introduceert gratis zonnepanelen met goedkoper stroomcontract: een interessante formule?
Gratis zonnepanelen én goedkopere stroom: dat is het model waarmee EnergyVision Vlaanderen wil veroveren. De energiespeler werkt volgens het derdebetalersysteem. De installatie van de zonnepanelen is gratis. Aan EnergyVision betaal je voor de opgewekte elektriciteit die je verbruikt. Mijnenergie.be analyseert de opmerkelijke formule, waar ook mede-investeerder Marc Coucke via zijn investeringsmaatschappij Alychlo zijn schouders onder zet. -
Spaargids.be
Hoeveel geld mag er op jouw spaarrekening staan vooraleer de fiscus passeert?
Op een eerste schijf van 1.020 euro spaarrente per belastingplichtige betaal je geen roerende voorheffing. Wat betekent dat concreet? Hoe zit het dan met een gezamenlijke rekening? En wat doe je best met de rest van je centen? Spaargids.be biedt antwoorden. -
-
Stel hier uw vraag aan Paul D'Hoore over de spilindex en het inflatiecijfer
-
PREMIUM
Wat is er gebeurd met Vlaams koppel Marc en Laura, die sinds vorige week vermist zijn?
Het Vlaamse echtpaar Marc Olbrechts (71) en Laura Trappeniers (66) is als vermist opgegeven op het Spaanse eiland Tenerife. Sinds maandag lijken de twee van de aardbol te zijn verdwenen, en ook van hun Opel Mokka is geen spoor. “Terwijl het licht in de badkamer brandde en de zijdeur van hun woning wagenwijd openstond. Dit is niet van hun gewoonte”, zeggen hun beste vrienden die zich ernstige zorgen maken aan HLN. Wat weten we nog van de verdwijning? -
PREMIUM
INTERVIEW. Wetsdokter over gevonden beenderen in Sint-Martens-Latem: “Een lijk vertelt altijd iets, zelfs na jaren”
In Sint-Martens-Latem is een stoffelijk overschot ontdekt dat vermoedelijk al dertig jaar in een tuin begraven lag. Naar alle waarschijnlijkheid gaat het om Annie De Poortere, die op haar 48ste spoorloos verdween. Het parket zit met heel wat vragen, en hoopt dat het opgegraven lichaam een paar ervan zal beantwoorden. Maar kan dat nog, na dertig jaar? “Veel hangt af van de toestand waarin het lijk zich bevindt”, zegt Werner Jacobs, wetsdokter en professor gerechtelijke geneeskunde van het UZ Antwerpen.Sint-Martens-Latem -
Update
Camera legt moment vast waarop man caféganger (44) neerschiet in Schaarbeek
Stad Brussel
-
PREMIUM9
“Moeten we stoppen met werken en verhuizen?”: Mama van Rinus (2) en Arne (4) getuigt over plaatstekort in buitengewoon onderwijs
-
Leerling (15) krijgt klappen bij verlaten van school in Lier: “Ze vroegen zijn naam en dan… baf”
Een 15-jarige leerling van Campus Arthur Vanderpoorten van Atheneum Lier heeft vrijdag na schooltijd klappen moeten incasseren. Op beelden die gretig worden gedeeld is te zien hoe twee jongeren hem stampen en in het gezicht slaan. Volgens de moeder van het slachtoffer moet de stad dringend actie ondernemen om herhaling te voorkomen.Lier -
PREMIUM
INTERVIEW. Voorzitter van de PFOS-onderzoekscommissie: “De politiek heeft een belabberd figuur geslagen”
‘Een aanstormend talent’, ‘een jonge dossiervreter’. De reputatie van Vooruit-fractieleider in het Vlaams Parlement Hannes Anaf (36) was al niet slecht, en vanaf vandaag mag hij zijn naamkaartje opnieuw aanvullen: voorzitter van de Vlaamse onderzoekscommissie naar de PFOS-vervuiling. Zijn ambitie reikt hoog. “Iedereen zal zijn eigen partijbelang moeten overstijgen.” Dit wil hij bereiken en zo wil hij het aanpakken. -
2
Dag van de Arbeid: welke diensten zijn open op 1 mei?