Nieuw in Tokio: ook de Belgische fiscus verdient aan medailles

Sporters, ook niet-medaillewinnaars, kunnen flink overhouden aan hun Japanse exploten. Maar wanneer Nina Derwael en Nafi Thiam straks hun winstpremie (50.000 euro van het BOIC) op de rekening krijgen, staat hun een onaangename verrassing te wachten: de fiscus.

Het is traditioneel het organiserende land dat belastingen op de winstpremies van de olympiërs heft. Bij de Spelen van 2000 plantte de Australische belastingdienst nog een tentje neer in het olympisch dorp waar de atleten rechtstreeks met de fiscus konden afrekenen. Na heel wat gezeur uit onder meer het Amerikaanse kamp durfden organiserende landen zich daaraan niet meer te wagen. Sindsdien zien de meeste landen voor winstpremies van grote sportevenementen doorgaans af van hun belastingbevoegdheid.

Ook Japan voorziet in een belastingvoordeel, maar door een kronkel in het Belgisch-Japans belastingverdrag kan de Belgische fiscus later alsnog aan de slag met de winstpremies. Voor sporters die tijdens de vorige Spelen actief waren zal dat schrikken zijn: in Rio en Londen lag het prijzengeld even hoog, maar ontsnapten de winstpremies nog in hun totaliteit aan de Belgische fiscus. 

Daadwerkelijk

Oorzaak van de andere regeling is een enkel woord: daadwerkelijk. “In de verdragen met Brazilië en Groot-Brittannië staat dat België een belastingvoordeel uit het andere land enkel moet toestaan als inkomsten ‘werden belast’; in dat met Japan staat dat ze ‘daadwerkelijk werden belast’”, verklaart professor fiscaal recht Michel Maus (VUB). “Het hof van cassatie stelt dat ‘werden belast’ betekent dat de inkomsten een fiscaal regime hebben ondergaan, terwijl ‘daadwerkelijk werden belast’ betekent dat er ook effectief een belastingtarief werd toegepast.” Dat maakt dat België belastingbevoegd is, zo bevestigt ook de FOD Financiën aan De Morgen. 

In andere sectoren geldt vaak wel een vorm van vrijstelling voor geldprijzen. Dat is onder meer het geval voor een Nobelprijs of winst in de Koningin Elisabethwedstrijd. In 2008 diende voormalig judoka en Kamerlid Ulla Werbrouck om die reden nog een wetsvoorstel in met de ambitie zulk belastingvoordeel ook voor olympische atleten mogelijk te maken. Volgens Maus kan de Belgische regering wel nog tussenkomen voor een specifieke belastingvrijstelling in dit aanslagjaar. 

Het zijn trouwens niet enkel de Belgische atleten die een deel van hun winst moeten afdragen. In Nederland, waar het prijzengeld voor deze Spelen een stuk lager ligt, kan de fiscus tussen de 37 en 52 procent van het prijzengeld opeisen. In andere landen, zoals de Verenigde Staten en Japan, is het prijzengeld voor de eigen atleten dan weer volledig vrijgesteld.