IPCC gooit alle twijfel overboord: “Mens doet aarde, oceanen en atmosfeer opwarmen”, klimaatverandering gaat extreem snel
Het staat onomstotelijk vast dat menselijke activiteit aan de basis ligt van de klimaatopwarming. Die opwarming gaat bovendien sneller dan verwacht, is wijdverspreid tot in elke uithoek van de planeet, of het nu op het land, in de oceanen of in de lucht is, en de gevolgen worden steeds intenser. Een klimaatopwarming van 1,5 graad Celsius wereldwijd is niet meer te vermijden. Dat zijn de conclusies van het nieuwste langverwachte klimaatrapport van het IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties.
Voor het rapport hebben wetenschappers meer dan 14.000 internationale klimaatonderzoeken geanalyseerd die in de afgelopen acht jaar zijn verschenen. De conclusie is dat de sommige veranderingen aan het klimaat en de gevolgen daarvan nu al “onvermijdelijk en niet meer terug te draaien” zijn. Het klimaat verandert de laatste jaren op een in duizenden jaren niet geziene schaal, zeggen de wetenschappers. Het afgelopen decennium was waarschijnlijk de warmste periode in de afgelopen 125.000 jaar, en daarvoor is de mens “ondubbelzinnig” verantwoordelijk.
De term “ondubbelzinnig” is een belangrijke semantische verschuiving ten opzichte van het vorige rapport. “In 2013 onderstreepte het IPCC-rapport dat de menselijke invloed op de klimaatopwarming ‘zeer waarschijnlijk’ was”, benadrukt klimatoloog en Belgisch vertegenwoordiger bij het IPCC Jean-Pascal van Ypersele (UCLouvain). “Nu zijn de dingen zo duidelijk dat we ons niet meer druk maken om waarschijnlijkheden. Dit is een historische ontwikkeling.”
Ik zie werkelijk geen enkele plek op aarde waar het veilig is. Nergens om je te verschuilen.
Code rood
Het rapport vertelt ook precies hoeveel extra broeikasgassen de atmosfeer aan kan, voordat het streven van het klimaatakkoord van Parijs naar een opwarming van de aarde met maximaal 1,5 graad tegenover de periode pre-industriële periode van 1850-1900, niet meer haalbaar is. Het akkoord had als doelstelling om de opwarming onder de 2°C te houden, en indien mogelijk op 1,5°C.
Een grotere opwarming kan catastrofale gevolgen hebben voor de mensheid, zo waarschuwen wetenschappers. Het rapport stelt dat het doel om de temperatuur op aarde niet verder te laten stijgen dan 1,5 graad al in 2030 niet meer haalbaar is. Dat is tien jaar eerder dan het panel zelf eerder had ingeschat.
De CO2-concentratie staat op het hoogste niveau in minstens twee miljoen jaar.
“Het is een garantie dat het erger wordt”, stelt co-auteur en klimaatonderzoeker Linda Mearns. “Ik zie werkelijk geen enkele plek op aarde waar het veilig is. Nergens om je te verschuilen.” Alleen drastische maatregelen, zoals een forse beperking van de uitstoot van broeikasgassen, kunnen nog voorkomen dat we te maken krijgen met extreme weersomstandigheden. “Code rood voor de mensheid”, schrijft de VN in het rapport. De bevindingen moeten de doodsklap zijn voor kolen, olie en gas, zegt VN-chef António Guterres in een eerste reactie.
Amper invloed zon en vulkanen
De CO2-concentratie staat op het hoogste niveau in minstens twee miljoen jaar en dat van methaan- en stikstofoxide in minstens 800.000 jaar. Die toegenomen concentraties hebben “waarschijnlijk” bijgedragen aan een opwarming van 1 à 2°C, terwijl andere menselijke factoren, hoofdzakelijk aerosolen, tegelijkertijd hebben bijgedragen tot een geschatte afkoeling tussen 0 en 1°C. De invloed van de zon en vulkanologische activiteit wordt in het rapport geschat op amper -0,1 tot +0,1°C.
“De menselijke activiteit heeft het klimaat doen opwarmen tot het hoogste niveau in minstens 2.000 jaar”, klinkt het in het rapport dat er komt acht jaar na het vorige. De uitstoot van broeikasgassen en de klimaatopwarming leiden tot de verzuring van de oceanen, smeltende gletsjers en zee-ijs, een stijging van de gemiddelde zeespiegel (+0,2 meter tussen 1911 en 2018), meer extreme weersomstandigheden, zoals hittegolven, cyclonen en droogtes, en een gemiddelde toename van de neerslag.
Op basis van de onderzoeken zijn vijf scenario’s gemaakt die elk een andere toekomst laten zien, afhankelijk van wanneer begonnen wordt met het terugdringen van broeikasgassen en in welke mate dat dan gebeurt. Politici kunnen die scenario’s gebruiken om keuzes te maken. Enkel in het allerbeste scenario zou de opwarming van de aarde nog beperkt kunnen worden tot 1,6 graad tegen 2050, en daarna met 1,4 graad op langere termijn.
Regionale gevolgen in kaart gebracht
Voor het eerst zijn de gevolgen voor de planeet door het IPCC ook regionaal in kaart gebracht. Klimaatverandering manifesteert zich immers niet overal hetzelfde. Sommige gebieden worden warmer en droger, andere juist natter. Tegelijk met het rapport wordt een website gepresenteerd waar mensen naar gegevens over hun specifieke regio kunnen zoeken.
Ook gaat het rapport dit keer in op extreem weer als hittegolven en zware stormen en op de gevolgen daarvan in de vorm van natuurbranden en overstromingen. De economische en sociale gevolgen van extreem weer zijn volgens het IPCC relatief groter dan die van andere manifestaties van klimaatverandering. In het rapport wordt stilgestaan bij mogelijkheden om extreem weer te voorspellen en naar natuurlijke mechanismen die tot extreme weersomstandigheden kunnen leiden.
De koorts wordt bevestigd, vele organen zijn aangetast en de achteruitgang van de gezondheid van de patiënt zal waarschijnlijk versnellen als hij er niet in slaagt zich van zijn koolstofverslaving te bevrijden.
Koolstofverslaving
“Het nieuwe IPCC-rapport beschrijft nog gedetailleerder en met nog meer zekerheid dan zijn voorgangers de diagnose van de ‘dokters van de planeet’, de klimatologen”, benadrukt van Ypersele. “Het bevestigt eerdere diagnoses: de koorts wordt bevestigd, vele organen zijn aangetast en de achteruitgang van de gezondheid van de patiënt zal waarschijnlijk versnellen als hij er niet in slaagt zich van zijn koolstofverslaving te bevrijden.”
De Belgische klimatoloog hamert er dan ook op dat het rapport grondig wordt bestudeerd door de beleidsmakers. “Ze zullen erin lezen dat extreme omstandigheden, zoals die die België de afgelopen weken heeft meegemaakt, nog krachtiger zullen worden als de uitstoot van de broeikasgassen niet snel en fel verminderd wordt. Ze zullen er ook lezen dat een deel van de veranderingen jammer genoeg onvermijdelijk is geworden, en dat wij ons beter tegen deze schokken zullen moeten wapenen en tegelijkertijd onze uitstoot moeten verminderen.”
Het IPCC is in 1988 opgericht door de VN en heeft sindsdien vijf klimaatrapporten uitgebracht. Het rapport van maandag is onderdeel van een omvangrijker rapport dat volgend jaar verschijnt. In het IPCC zitten vertegenwoordigers van 195 landen die experts en wetenschappers opdracht geven om analyses uit te voeren. Aan de presentatie van het rapport ging wekenlange berichtgeving vooraf over dodelijke overstromingen, hittegolven en enorme natuurbranden in delen van Europa. Daar wordt komende november een grote internationale klimaattop gehouden in Glasgow, COP26. Die bijeenkomst wordt gezien als de belangrijkste klimaattop sinds de klimaatconferentie van Parijs in 2015
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Ontbossing in Braziliaans Amazonegebied gehalveerd in 2023
-
Spaargids.be
Hoeveel geld mag er op jouw spaarrekening staan vooraleer de fiscus passeert?
Op een eerste schijf van 1.020 euro spaarrente per belastingplichtige betaal je geen roerende voorheffing. Wat betekent dat concreet? Hoe zit het dan met een gezamenlijke rekening? En wat doe je best met de rest van je centen? Spaargids.be biedt antwoorden. -
Deze scenario's voorziet het IPCC voor de planeet: beperking van de klimaatopwarming blijft mogelijk, maar niet zonder actie
Zonder een "drastische" vermindering van de uitstoot van broeikasgassen in de loop van de komende decennia zal de opwarming van de aarde deze eeuw gemakkelijk meer dan 1,5°C of zelfs 2°C bedragen. Daarvoor waarschuwt het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) in zijn jongste rapport over klimaatverandering dat vandaag is gepubliceerd. Het IPCC voorziet vijf scenario's voor de aarde, afhankelijk van de evolutie in de uitstoot van broeikasgassen. -
-
11
Schade klimaatverandering loopt volgens onderzoek in de biljoenen (en dat bedrag dreigt nog verder explosief te stijgen)
-
Reusachtig methaanlek in Kazachstan: “Vergelijkbaar met uitstoot van 717.000 benzinewagens over heel jaar”
Volgens de BBC is vorig jaar in Kazachstan een van de grootste methaanlekken ooit ontstaan. Daarbij zou 127.000 ton van het gas, dat erg schadelijk is voor het klimaat, ontsnapt zijn. Die hoeveelheid komt overeen met de uitstoot van ruim 717.000 benzinewagens over een heel jaar. Momenteel is men bezig het lek te dichten met cement, bevestigen de lokale autoriteiten. -
KIJK. Confronterende voor- en nabeelden van Spaans stuwmeer tonen hoe ernstig extreme droogte is
In Barcelona en omstreken is de noodtoestand afgekondigd. Het is extreem droog in de Spaanse regio Catalonië en het peil van de waterreservoirs staat daardoor historisch laag. Dronebeelden die recent gemaakt werden van het stuwmeer van Pantà de Sau tonen de schrijnende situatie. Een kleine drie jaar geleden werden ook al luchtbeelden gemaakt van datzelfde stuwmeer, sindsdien is het peil erg gezakt. -
Grootste windmolenpark op zee ter wereld wordt gebouwd voor Britse kust
-
Opnieuw massale koraalverbleking in Great Barrier Reef: “Klimaatverandering grootste dreiging voor koraalrif”
-
“Een schande": Noors parlement zet licht op groen voor omstreden mijnbouw op zeebodem
Het Noorse parlement heeft plannen voor mijnbouw op de zeebodem goedgekeurd. Milieuorganisaties en wetenschappers waarschuwen voor de mogelijke impact op ecosystemen in zee. “Een schande", klinkt het zelfs hier en daar. -
Neem nu deel aan de Gouden Giro en maak kans op de hoofdprijs van 5.000 euro dankzij HLN
Volgende week zaterdag gaat in Turijn de Ronde van Italië van start. In de eerste grote ronde van het seizoen strijden de renners om de felbegeerde roze trui. Met de Gouden Giro kan jij bewijzen dat je de strafste ploegleider bent en prachtige (geld)prijzen winnen dankzij HLN. Deelnemen is dus de boodschap! -
Livios
Is een architect verplicht als je je woning wil renoveren?