Het was alweer even geleden dat iedereen nog eens heiliger dan de paus was

Het was alweer even geleden dat iedereen nog eens heiliger dan de paus was. Toen ik me afgelopen weekend nog eens aan een portie sociale media waagde – iets waartoe ik hoe langer hoe minder de behoefte voel – zag ik nog net geen rieken en toortsen, of foto’s van Eddy Demarez met een hitlersnorretje.

Laat ik vooropstellen dat ook ik ’s mans uitspraken weinig smaakvol vind en dat hij in mijn ogen een straf verdient. Maar die straf dient niet gelegen op de buik, met het hoofd boven een mand, te worden ondergaan. Laten we even tegen de tijdsgeest ingaan en het probleem in alle kalmte ontleden.

Eerst en vooral moet rekening worden gehouden met de intentie – er is tenslotte ook een groot verschil tussen onopzettelijke doodslag en moord met voorbedachten rade. Had hij de bedoeling gehad mensen te schofferen, dan had Demarez die uitspraken bewust on air gedaan. Nu echter verkeerde hij in de waan dat hij niet meer in de ether was en dus deed hij ze – hoewel nog steeds op de werkvloer – in een zekere privécontext. Off the record, maar dan on the record. Hoeveel keer heeft u de zin ‘vertel dit vooral niet voort’ al gebruikt? Op die woorden volgt zelden iets stichtelijk.

Demarez richtte zich niet tot de Belgian Cats, noch tot de kijker thuis, maar tot een collega van wie hij kan inschatten wat die acceptabel vindt of niet. Niet alleen de intentie, ook de toehoorder telt. Zijn de uitspraken in kwestie lomp? Jazeker. Kwetsend? Evenzeer. Maar wie van ons drukt zich uitsluitend uit in lovende woorden over zijn medemens? ‘We leven in 2021,’ klinkt het, ‘dit soort barbaars gedachtegoed moet eruit!’ Akkoord wanneer het gaat om discriminatie, maar vanaf welk punt worden beledigingen discriminatie?

Ikzelf weeg 116 kilogram, sta vol tattoos en kom uit de streek rond Aalst. U, de lezer, heeft nu een zeker beeld van mij en een aanzienlijk deel van u zal al wat hierop volgt hierdoor minder serieus nemen. Ik vertoon immers drie kenmerken van wat wordt gepercipieerd als marginaal. Daar wordt om gelachen. En dat mag. De zaken veranderen wanneer men me kansen ontneemt op basis van deze perceptie. Dat overkomt de Belgian Cats niet bij Sporza, anders had Demarez nu niet in de penarie gezeten: dan was hun huldiging namelijk niet uitgebreid gefilmd en uitgezonden. Dat leden van het team in het verleden zijn gediscrimineerd op basis van beweringen zoals die op de opnames, zou goed kunnen en uiteraard verwerpelijk zijn. Maar worden ze door Sporza gediscrimineerd? Zelfs al zou Demarez zijn woorden hebben gemeend, dan was daar niets van te merken zolang hij wist dat hij in de ether was.

Dat hij een voorbeeldfunctie heeft, klopt: in het openbaar moet een tv-presentator de waarden van zijn werkgever uitdragen. Demarez deed die uitspraken echter niet in zijn hoedanigheid van presentator en evenmin (bewust) openbaar; hij deed die als individu, zich off air wanend. Een journalist is geen apparatsjik die 24 uur op 24 zijn medium ademt, maar een mens met een eigen mening, hoe onkies die misschien ook moge zijn.

Ik ken Eddy Demarez niet en zal me dan ook niet opwerpen als levend schild. Daarnaast ben ik zo links als de pest, dus voel ik evenmin de aandrang constant grove uitspraken over minderheden te doen. Maar ik wil het wel kunnen mógen, bij wijze van grap en in de juiste context. Bij taboes is niemand gebaat. Slechte humor is ook máár humor, net zoals roddelen maar roddelen is. Hoezeer moet je je zoiets aantrekken? Who cares wat Eddy Demarez of wie dan ook van je denkt?

Maar nu wordt geroepen om ’s mans ontslag. Op sociale media, liefst met Demarez erin getagd, opdat hij het zeker te zien zou krijgen. Stuk voor stuk mensen die alleen maar de ‘juiste’ dingen denken, over alles en iedereen, en dat nu eventjes zullen uitdragen. Wat zijn we toch perfect met z’n allen. Moderne kruisvaarders. Welnu, van een perfect wezen verwacht ik enige mildheid – alleen tref je die zelden aan bij kruisvaarders.

Tot dit weekend had ook Eddy Demarez een brandschoon imago. Eén of andere technieker vergeet de livestream af te sluiten en één minuut ondoordacht gebazel volstaat om dertig jaar aan uitstekend werk teniet te doen. Moordenaars kunnen vroeger vrijkomen na goed gedrag, maar voor Eddy Demarez kan geen hulp meer baten.

De man heeft een fout gemaakt, is daarvoor proportioneel gestraft en heeft zich verontschuldigd. Iedereen is nog in leven. Schors hem een paar weken, zonder wedde als het moet, maar laat de vuurzee op sociale media uitdoven. Of beter: laat de sociale media uitdoven. Niemand is perfect.