Een royal voor de rechter, ‘dat kan zeker’
De Britse prins Andrew is officieel aangeklaagd voor verkrachting en kindermisbruik. Virginia Roberts Giuffre (38) beschuldigt de prins al jaren en dient nu klacht in in New York. Ze eist ‘een aanzienlijke compensatie’ voor haar leed. Hoe moet het verder met Andrew en zijn rol binnen de monarchie? ‘Als de Queen moet kiezen tussen haar familie en haar plicht, kiest ze niet voor haar familie.’
Virginia Roberts Giuffre werd naar eigen zeggen drie keer verkracht door prins Andrew in de periode tussen 2001 en 2002, toen ze nog maar 17 jaar oud was. De jonge vrouw zou met de prins in contact zijn gebracht door de veroordeelde mensenhandelaar en kindermisbruiker Jeffrey Epstein. Epstein pleegde vijf jaar geleden zelfmoord in zijn gevangeniscel, maar de nasleep van zijn proces is vandaag nog altijd voelbaar.
“Andrew nam me mee naar een dansclub, ik weet nog hoe hard hij zweette, ik vond hem walgelijk”, aldus Giuffre in een interview met de Britse openbare omroep BBC. “Daarna nam hij me mee naar het huis van Jeffrey, waar hij me dwong om seks met hem te hebben.”
Prins Andrew ontkent met klem dat hij het meisje iets heeft aangedaan en verklaarde in een interview met BBC dat hij haar nooit heeft ontmoet. Een foto waarop hij samen met Virginia te zien is, genomen rond de periode waarin ze werd misbruikt, spreekt dat echter tegen.
“Twintig jaar geleden stelden prins Andrews rijkdom, macht, positie en connecties hem in staat een bang, kwetsbaar kind te misbruiken zonder dat er iemand was om haar te beschermen. Het is hoog tijd dat hij ter verantwoording wordt geroepen”, aldus Giuffres advocaat, David Boies.
Een royal voor de rechter
Is dat wel mogelijk, een rechtszaak aanspannen tegen royalty? “Dat kan wel degelijk”, zegt royaltykenner Jo De Poorter. “Tenminste, als het niet over de koningin of haar rechtstreekse troonopvolgers gaat. Als we bijvoorbeeld kijken naar haar dochter Anne, de ‘princess royal’: zij werd ooit veroordeeld omdat haar pitbulls enkele kinderen hebben gebeten. Het is dus perfect mogelijk dat Andrew zich moet verantwoorden in de rechtbank, net als elke andere sterveling.”
Een interessant detail is dat Giuffre haar klacht bij de civiele rechtbank in de Verenigde Staten heeft neergelegd, terwijl Andrew een Brit is. “Het zou kunnen dat hij zelf naar de rechtbank trekt om te getuigen, maar daar moet hij zelf voor kiezen”, gaat De Poorter verder. “Op het niveau van burgerlijke rechtbanken is er geen uitleveringsverdrag tussen het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Dat bestaat wél voor strafrechtbanken. Als het een strafzaak wordt, kan Andrew eventueel wel uitgeleverd worden, ook tegen zijn zin.”
Wat met de monarchie?
De aanklacht is voor de Britse koninklijke familie het worstcasescenario, want een misdadiger in hun rangen doet hun reputatie geen goed. “Andrew heeft een geschiedenis vol calamiteiten en straffe stoten. Ze hebben al wat met hem meegemaakt. Ik verwacht geen overdadige openbare steun van de familie”, zegt De Poorter.
Eerder besliste Elizabeth al dat haar zoon geen plaats meer had in The Firm, de werkende leden van de monarchie. Hij moet dus zelf zijn geld verdienen en krijgt niets meer van de staat. “Maar pas op, Andrew staat nog steeds heel dicht bij de kroon. Hij is negende in rij voor de troonopvolging en bovendien de favoriete zoon van de koningin. Ze gaan hem niet aan zijn lot overlaten. Ze gaan er alles aan doen opdat Andrew de beste advocaten en de beste juridische adviezen krijgt.”
Na het moeilijke jaar dat de koninklijke familie achter de rug heeft, is een rechtszaak het laatste waar Elizabeth op zit te wachten. “Het is geen cadeau voor de Britse monarchie, die op dit moment door zeer zwaar weer gaat”, beaamt De Poorter. “Zeker vanwege de situatie met Harry en Meghan.” De prins en zijn echtgenote beschuldigen het koningshuis onder andere van racisme. “Als de monarchie haar bestaan wil verlengen, zal op haar hoede moeten zijn.”
Het voorbestaan van de eens zo populaire Britse monarchie was nog nooit zo’n twijfelachtige kwestie. “Een eeuw geleden hadden de meeste Europese landen een koningshuis. Nu kan je die koningshuizen nog op één hand tellen”, zegt De Poorter. “Het gedrag en de populariteit van de koninklijke familie in kwestie speelt mee. De val van Andrew is dus een zeer kwalijke zaak. De kringen zullen zich rondom hem sluiten om de reputatie van de monarchie te beschermen, maar dat betekent niet dat ze zich samen met hem in de afgrond gaan storten. De Queen kiest altijd voor de monarchie. Hoe erg of hoe vreselijk ze dat ook vindt. Ze is eerst koningin, dan pas moeder.”