Moskou holt het recht op vrijheid van demonstratie en protest steeds verder uit met restrictieve wetten, hardhandig politieoptreden en de strafrechtelijke vervolging van vreedzame demonstranten. Dat schrijft Amnesty International in zijn nieuw rapport.
De mensenrechtenorganisatie zegt dat het voor Russen bijna onmogelijk is geworden om vreedzaam te protesteren. De laatste jaren is die repressie sterk toegenomen, stelt Oleg Kozlovsky, Rusland-onderzoeker bij Amnesty. “De Russische autoriteiten beknotten al jaren met veel inventiviteit het recht op vrijheid van demonstratie en protest. Aan geen enkel ander onderwerp werd zoveel energie besteed.”
Volgens Amnesty begon de repressie van vreedzame protesten met de zogenoemde Federale Wet op Vergaderingen uit 2004. “De autoriteiten beschouwen vreedzame straatprotesten als een misdrijf – maar de Russen die geloven dat het hun recht is om te demonstreren, ziet het als een heldendaad”, zegt Kozlovsky.
De afgelopen zestien jaar is de wet dertien keer aangepast. Sinds 2014 zijn negen amendementen doorgevoerd die het demonstratierecht verder inperken. Dit terwijl het recht om te demonstreren in de Russische grondwet is vastgelegd, merkt Amnesty op. Kozlovsky omschrijft de beperkingen als “onwettig” en “kafkaësk”.
Het rapport hekelt ook het buitensporige politiegeweld tijdens demonstraties “waarbij agenten vechtsporttechnieken tegen demonstranten gebruiken, ze met wapenstokken genadeloos mishandelen en hen verdoven met stroomstootwapens”.
Aanloop Doema-verkiezingen
In de aanloop van de parlementsverkiezingen in september wordt het regime van president Vladimir Poetin geconfronteerd met een aantal aanzienlijke binnenlandse uitdagingen. “De verkiezingen komen op een moment van groeiende ontevredenheid als gevolg van de economische neergang en de slechte aanpak van Ruslands omtrent de Covid-pandemie”, stelt Natia Seskuria, onderzoeker bij de Britse denktank Chatham House.
Volgens een opiniepeiling van het onafhankelijke onderzoeksbureau Levada wil 41 procent van de Russen niet dat Poetin aan de macht blijft na afloop van zijn presidentstermijn in 2024. Bovendien worden Russische jongeren politiek actiever. “Na 21 jaar met Poetin begint de regeringsmoeheid toe te slaan – vooral bij de jongere generaties, die geen andere leider hebben gekend”, zegt Seskuria.
“Door de groeiende ontevredenheid sloten velen zich aan bij demonstraties die leidden tot meer dan 10.000 arrestaties en tientallen strafzaken tegen de demonstranten”, vervolgt ze. “Jonge Russen hebben sociale media gebruikt om mensen te mobiliseren voor demonstraties en om Poetin te bekritiseren.”
(jvdh)
