Hooguit een handvol Afghanen zouden de komende maand eventueel ons land kunnen worden uitgezet. Maar de mogelijkheid dat ze terug moeten keren naar een land waar ze gevaar lopen, zorgt opnieuw voor spanning tussen de meerderheidspartijen. Nadat staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) vorige week een brief ondertekende richting de Europese Commissie om de mogelijkheid tot gedwongen terugkeer open te houden, vroegen Groen en Ecolo woensdag om daar een stop op te zetten.

LEES OOK. Europese diplomaten fluiten Mahdi terug na brief over gedwongen uitwijzing, maar die vindt stoppen “verkeerd signaal” (+)

Volgens Mahdi is het echter aan het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en Staatlozen (CGVS) om de veiligheidssituatie in Afghanistan in te schatten. “Dat is een onafhankelijke instelling. Het is niet aan de staatssecretaris om daarover te beslissen.” Dat klopt echter enkel voor het uitreiken van een vluchtelingen- of beschermingsstatus voor de Afghanen die hier asiel aanvragen. Voor Afghanen die teruggestuurd worden, is de Dienst Vreemdelingenzaken, en dus de staatssecretaris, verantwoordelijk. “Hij zou kunnen overgaan tot een stop op de terugkeer, ook wanneer wij, op basis van onze informatie, bepaalde Afghanen weigeren”, zegt commissaris-generaal Dirk Van den Bulck.

“Niet plots allemaal in gevaar”

Vandaar dus de vraag van de groenen om de gedwongen terugkeer op zijn minst voor een tijdje on hold te zetten. Ook Nederland, Duitsland en Frankrijk hebben al zo een stop afgekondigd. Maar veel vroeger dan eind volgende week hoeft er van de federale regering geen beslissing te worden verwacht. Bovendien zien de andere coalitiepartijen niet de noodzaak om het beleid aan te passen. “En sowieso staan er de komende weken geen terugkeervluchten gepland.”

LEES OOK. Eerst geliefd, daarna kwamen de publieke stenigingen tot de dood en de verplichte boerka’s: wie zijn de taliban? (+)

N-VA-Kamerlid Theo Francken ziet in de onenigheid binnen de regering een extra aanleiding om de Kamercommissie Binnenlandse Zaken vervroegd uit vakantie te halen. Hij wilde Mahdi graag nog voor de Europese ministerraad van woensdag 18 augustus over de Afghaanse vluchtelingen aan de tand voelen. Maar die vlieger ging niet op. Uiteindelijk zal de gedachtewisseling in de Kamer plaatsvinden op 23 augustus. “Gezien zelfs de eerste commissie over de overstromingen pas gepland staat op 1 september, is dat al vroeg genoeg”, klinkt het bij de andere partijen.

Het oprukken van de taliban in Afghanistan hoeft volgens Van den Bulck overigens niet te betekenen dat er meer vluchtelingen erkend zullen worden. “Wij blijven de situatie ginder op de voet volgen en individu per individu behandelen. Maar het is niet omdat de taliban het land overneemt, dat alle Afghanen die zich hier aanmelden plots in gevaar zijn. Omgekeerd betekent het ook niet dat we niemand meer bescherming zouden bieden omdat er niet meer zou worden gevochten.”