Wie zijn de taliban, de gewelddadige islamitische beweging die Afghanistan in sneltempo verovert, en waar komen ze vandaan?

De taliban zijn zondag de Afghaanse hoofdstad Kabul binnengetrokken. Het was het laatste stukje grondgebied dat in handen was van de Afghaanse regering na een week van snelle territoriale overwinningen van de islamitische militante groep.

We vatten enkele belangrijke feiten samen over de taliban:

Taliban, het meervoud van talib, betekent “studenten” in het Pasjtoe (een van de twee officiële talen in Afghanistan). Het is een islamitische beweging die ontstond in 1994 rond de zuidelijke Afghaanse stad Kandahar.

Het was destijds een van de strijdersgroepen die een burgeroorlog uitvochten om de controle over het land na de terugtrekking van de Sovjet-Unie en de daaropvolgende ineenstorting van de regering.

Moedjahedien

Oorspronkelijk waren de leden afkomstig van zogenaamde moedjahedienstrijders die, met steun van de Verenigde Staten, in de jaren tachtig tegen de Sovjettroepen vochten.

Binnen twee jaar hadden de taliban de alleenheerschappij over het grootste deel van het land verworven. In 1996 riep de groep een islamitisch emiraat uit met een strenge interpretatie van de islamitische wet.

Al Qaida

Na de aanslagen van 11 september 2001 in de Verenigde Staten door Al Qaida, trokken de VS en geallieerden Kabul binnen onder dekking van zware Amerikaanse luchtaanvallen.

De taliban, die met Al Qaida verstrengeld waren, smolten weg naar afgelegen gebieden, waar ze een twintig jaar durende opstand begonnen tegen de Afghaanse regering en haar westerse bondgenoten.

Doemscenario

Slechts vier landen, waaronder buurland Pakistan, erkenden in het verleden dat de taliban-regering toen die aan de macht was.

De overgrote meerderheid van de andere landen en de Verenigde Naties erkenden in plaats daarvan een groep die provincies ten noorden van Kaboel tot voor kort in handen had als de rechtmatige regering in wording.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken zei eerder deze maand dat Afghanistan het risico loopt een pariastaat te worden als de taliban de macht overneemt en wreedheden begaat. Dat doemscenario lijkt nu werkelijkheid te worden.

Lees ook:

Meer