Afghanistan is gevallen. Talibanstrijders marcheerden zondag zonder verzet Kaboel binnen en maakten zich op om het land volledig onder controle te krijgen, twee decennia nadat ze waren verdreven.
In enkele weken tijd doorkruisten de taliban Afghanistan. Ze veroverden de ene provinciale hoofdstad na de andere. Zondagavond toonde televisiezender Al Jazeera beelden van talibanstrijders die het presidentieel paleis in Kaboel innamen.
De taliban wees een oproep om een overgangsregering te vormen af. Ze wilden een “vreedzame overgave”. De militante groep zei van plan te zijn binnenkort een nieuw “Islamitisch Emiraat van Afghanistan” uit te roepen. Dezelfde naam die de groep aan Afghanistan gaf tijdens hun bewind van 1996 tot 2001.
“Moeilijke keuze”
De Afghaanse president Ashraf Ghani verliet kort daarvoor het land om “bloedvergieten te voorkomen”.
“Vandaag kwam ik voor een moeilijke keuze te staan”, zo liet het gevluchte staatshoofd via Facebook weten. “Ik moest ofwel te maken krijgen met de gewapende taliban die het presidentieel paleis wilden binnenkomen ofwel het land verlaten waaraan ik heel mijn leven heb gewijd om het te beschermen en te koesteren in de laatste twintig jaar.”
“Indien ik was gebleven zouden ontelbare patriotten de martelaarsdood zijn gestorven en de stad Kaboel zou vernietigd zijn geworden, resulterend in een grote humanitaire catastrofe”, aldus Ghani.
45 Belgen
Een 45-tal Belgen bevinden zich momenteel in Afghanistan. Dat zei een woordvoerder van de FOD Buitenlandse Zaken deze morgen op Radio 1.
“De situatie ter plekke is chaotisch. Mensen die van plan waren om eerstdaags het land te verlaten, kom nu in een onzekere situatie terecht”, zei Wouter Poels van Buitenlandse Zaken aan VRT NWS.
“Wij vragen aan alle Belgen in Afghanistan die ergens geblokkeerd zitten of hun plannen om het land te verlaten in duigen zien vallen, om contact op te nemen met onze ambassade in Islamabad in Pakistan. Die ambassade werkt nu de klok rond om te bekijken wie er in de problemen zit en hoe ze tot een oplossing kunnen komen”, aldus Poels.
6000 manschappen
De snelheid waarmee de Afghaanse regering ineenstortte, schokte de NAVO-bondgenoten. Het leidde tot veroordelingen van beide kanten van de politieke scheidingslijn in de Verenigde Staten (VS) over de manier waarop de regering van president Joe Biden leek te zijn overrompeld door de gemakkelijke opmars van de taliban.
In een gezamenlijke verklaring van zondag zeiden het Pentagon en het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken dat de VS de komende 48 uur hun aanwezigheid op de internationale luchthaven van Kaboel zullen uitbreiden tot bijna 6000 manschappen om duizenden Amerikaanse burgers te evacueren, evenals lokaal tewerkgesteld personeel en hun gezinnen.
De Amerikaanse ambassade zei op haar website dat de luchthaven in brand stond, en adviseerde Amerikaanse burgers om te schuilen. CNN meldde eerder dat de VS al het ambassadepersoneel tegen dinsdag zal terugtrekken, zodat een kleine kern van personeel overblijft om vanuit de luchthaven te opereren.
Saigon
Beelden op Twitter tonen hoe grote groepen Afghaanse burgers de luchthaven van Kaboel hebben bestormd. Ze hopen het land te ontvluchten op vliegtuigen die klaar staan om Amerikanen, buitenlandse diplomaten enzovoort, te evacueren.
Amerikaanse troepen schoten op de luchthaven in de lucht om te voorkomen dat honderden burgers het tarmac oprenden, zei een Amerikaanse functionaris aan Reuters.
De gelijkenis met de val van Saigon is treffend. Op het einde van de Vietnamoorlog probeerden vele Vietnamese burgers tevergeefs te vluchten met evacuerende Amerikanen.
Lees ook:
- Wie zijn de taliban, de gewelddadige islamitische beweging die Afghanistan in sneltempo verovert, en waar komen ze vandaan?
- “Geen cent meer”: Duitsland draait geldkraan dicht voor Afghanistan als taliban land overnemen
(jvdh)
