België stuurt vliegtuigen naar Kaboel na oproep van tientallen Belgen in Afghanistan: “Ik hoop dat er snel een vlucht komt. Ons leven is in gevaar”

De situatie in Afghanistan is op 24 uur tijd helemaal veranderd, zegt Buitenlandse Zaken. “De situatie is kritiek. Ik hoop dat er vandaag nog een vlucht komt", zo getuigt een Belg in Afghanistan bij VTM NIEUWS. “Ons leven is echt in gevaar." 

De regering zette vanmiddag al het licht op groen om een A400 M en twee C-130's naar Kaboel te sturen om mensen te evacueren uit Afghanistan. Duizenden mensen willen het land in allerijl verlaten na de snelle opmars van de taliban.

Tot nog toe heeft een honderdtal Belgen - een vijftigtal families - zich gemeld bij de Belgische ambassade in Pakistan met de vraag om terug te kunnen keren naar België, verduidelijkte Wilmès. Het gaat dan bijvoorbeeld om mensen met de Belgische of dubbele nationaliteit en hun Afghaanse gezinsleden. “We hebben een verantwoordelijkheid ten opzichte van de Belgen die daar zijn en hun families”, zei ze.  

Wanneer de Belgische vliegtuigen in Kaboel zullen kunnen landen, is nog onduidelijk. De regering wil de toestellen graag “zo vlug mogelijk” laten vertrekken naar de regio, zei de MR-vicepremier. “Wanneer we dan de toelating krijgen om te landen in Kaboel zullen we al dichterbij zijn dan wanneer we zouden vertrekken vanuit België.” 

Momenteel is vliegverkeer vanop Kaboel erg moeilijk te organiseren door de grote hordes wanhopige mensen die zich verzameld hebben op de start- en landingsbanen van de internationale luchthaven in de Afghaanse hoofdstad. “De situatie in de luchthaven moet eerst gestabiliseerd worden zodat alles in alle veiligheid kan gebeuren”, zei Wilmès daarover. 

“Onze ploeg werkt de klok rond om iedereen die vastzit te helpen”, reageert Wouter Poels als woordvoerder van Buitenlandse Zaken. “De situatie ter plaatse is zeer chaotisch, duizenden mensen zitten vast op de luchthaven van Kaboel. We bekijken het geval per geval en proberen zo pragmatisch mogelijk na te denken, met alle middelen die er zijn en in samenwerking met onze internationale partners.”

Poels benadrukt dat het voor de Belgen in Afghanistan van groot belang is om contact op te nemen met de ambassade in Islamabad (Pakistan). Gezien België geen ambassade heeft in Afghanistan is dat de dichtstbijzijnde ambassade wat verklaart waarom de repatriëring wat moeizamer op gang komt. “Daarbij zijn de meeste commerciële vluchten opgeschort en zitten duizenden mensen vast. Zodra Belgen contact opnemen met onze ploeg in Islamabad zullen zij bekijken wat mogelijk is”, zegt Poels over de evacuaties. 

Minister van Defensie Ludivine Dedonder noemt de ontwikkelingen in Afghanistan “zeer zorgwekkend”. Ze benadrukt dat tolken en Afghaanse medewerkers die zich hebben ingezet voor Belgische belangen in het land zich bij de Belgische autoriteiten kenbaar kunnen maken met het oog op een visum. Omdat de mensen in kwestie vaak ook in dienst stonden van andere landen kunnen ze in principe ook voor die landen een visum aanvragen, klinkt het.

“De situatie in Afghanistan wijzigt snel. De eerste prioriteit is de veiligheid van de Belgen ter plaatse”, tweet premier Alexander De Croo (Open Vld). Vanavond buigt het kernkabinet zich over de laatste ontwikkelingen in Afghanistan.

De evacuatiemissie wordt geen eenvoudige operatie. De luchthaven is nog in handen van de Verenigde Staten, legt VTM NIEUWS-journalist Karel Lattrez uit. “Als er Belgische vliegtuigen opstijgen, moeten er afspraken worden gemaakt met de Amerikaanse verkeersleiders daar en moet er een tijdslot worden geboekt om te landen. Ze krijgen dan een aantal uur om op de tarmac te staan in Kaboel. Dat wordt het moeilijke aan de operatie: Defensie moet ervoor zorgen dat - wanneer het vliegtuig geland is - alle Belgen die kunnen en mogen geëvacueerd worden aanwezig zijn om op het vliegtuig te stappen.”

Verschillende andere westerse landen hebben al beslist om militaire middelen in te zetten voor de evacuatie uit de Afghaanse hoofdstad. Het gaat om de Verenigde Staten, Duitsland, Frankrijk en Nederland. 

Morgen komen de Europese ministers van Buitenlandse Zaken samen over de situatie in Afghanistan. De bedoeling is om de violen te stemmen en met één Europese stem te spreken, aldus Wilmès. De Belgische minister wil ook bespreken hoe de mensen ter plaatse toch nog geholpen kunnen worden.