Krijgt Nederland een regering? CDA, PvdA en GroenLinks willen formatiepoging wagen

Nederland blijft op zoek naar een nieuwe regering. Maar nadat de formatie maandenlang muurvast heeft gezeten, lijkt er met de herstart van de onderhandelingen deze week wel meteen vooruitgang geboekt te zijn. 

Dinsdagavond toonden de boegbeelden van de twee linkse partijen Lilianne Ploumen (PvdA) en Jesse Klaver (GroenLinks) zich namelijk enthousiast over het formatiedocument van de twee grote liberale partijen VVD en D66. Zij kregen eind juni van informateur Mariëtte Hamer de opdracht zelf maar een begin te maken aan wat toen nog een “proeve van een regeerakkoord” heette. 

De twee linkse partijen benadrukken de verschillen met de twee liberale winnaars van de verkiezingen, maar tegelijkertijd zien ze “heel veel aanknopingspunten” en wordt er gesproken over “een goede basis, die het startpunt kan zijn voor gesprekken”.

Het christendemocratische CDA is positief. Leider Wopke Hoekstra noemde het document “een goede eerste exercitie” om vijf maanden na de verkiezingen de inhoudelijke gesprekken over een regeerakkoord aan te gaan. “Er zitten zeker dingen in die me aanspreken en ook dingen die mij niet aanspreken”, zei hij dinsdag. 

Of het stuk voldoende vertrouwen geeft om verdere gesprekken aan te gaan, liet hij aan de leiders van de VVD en D66. Zij zijn aan zet, al moet er nu wat hem betreft wel vaart gemaakt worden. “Ik heb steeds gezegd dat wij er constructief in zitten en ik sowieso vind dat er van iedereen redelijkheid wordt gevraagd in een formatie die nu echt al langere tijd duurt.”

De christendemocraten (CDA) en liberalen (VVD) zien al maanden niets in een coalitie met de PvdA en GroenLinks. Twee linkse partijen zijn niet nodig voor een meerderheid in de Tweede Kamer, maar de leiders ervan zijn niet van plan elkaar los te laten. 

De voorkeur van de VVD gaat uit naar een doorstart van de huidige coalitie met de ChristenUnie. Maar D66, dat een voorkeur heeft voor PvdA en GroenLinks, herhaalde maandag in het dagblad AD dat “in deze fase” van de formatie niet te zien zitten. 

Die woorden van D66-partijleider zijn niet nieuw, maar de timing ervan blijkt voor de ChristenUnie wel van belang. “Als je dat na een rustperiode, een bezinningsperiode, na vijf maanden opnieuw zegt, dan kan ik er heel moeilijk omheen”, aldus leider Gert-Jan Segers van de christelijk-sociale partij. “Dan houdt het een keer op. Ik zie dat andere mensen geen rol voor ons zien. Dan ben ik snel klaar.”

Als Segers bij dat standpunt blijft, kunnen alleen CDA, PvdA en GroenLinks nog de gewenste meerderheid in de Tweede Kamer leveren. Of VVD en D66 die analyse zelf ook maken, hebben zij nog niet laten weten.