Hoe Luigi eeuwig tweede viool speelt

Toen Lego vorig jaar zijn Lego Super Mario-sets lanceerde, vroegen we designer Jonathan Bennink al of er misschien ook een Luigi-figuurtje aan zat te komen. “Niets te melden op dit moment”, antwoordde hij toen. Maar afgemeten aan de grijns waarmee hij dat zei waren ze in de labo’s van Lego wellicht al wel bezig aan de Avonturen met Luigi-speeldoos, een van de nieuwe lichting die onlangs in de speelgoedwinkel landde.

Lego Super Mario is volgens Lego een van de meest succesvolle nieuwe thema’s die de speelgoedgigant ooit heeft gelanceerd. In die mate zelfs dat ze na de Luigi-set (en het Bowser-schip, dat terzelfdertijd is verschenen) ook Lego-sets rond Nintendogames Metroid en The Legend of Zelda in de steigers hebben staan, net als Lego-bouwdozen rond Sonic the Hedgehog van vroegere concurrent Sega.

De Luigi-set voegt een soort ‘multiplayer’ toe aan het Lego Super Mario-concept. Het centrale idee – fysieke Super Mario Bros.-levels bouwen in blokjes – wordt uiteraard gewoon verdergezet: met de Luigi-doos en diens extra blokken en attributen erbij kunnen de kids grotere levels maken, en die vervolgens met twee (Mario én Luigi dus) doorlopen.

Het dwingt Luigi opnieuw in zijn vaste rol, die hij al bekleedt sinds zijn allereerste verschijning in 1983 (in het Game & Watch-zakspelletje Mario Bros en de gelijknamige speelhallengame): die van de eeuwige sidekick. Bij het merendeel van de al meer dan tweehonderd Mario-games duikt broerlief wel op een of andere manier op, maar bijna altijd is dat alleen maar als een excuus om een tweede speler in de game toe te laten.

Het legt een vreemd contrast bloot in de Mario-games. Nintendo gelooft sterk in samenspel (“Games zijn gemaakt om met twee te worden gespeeld”, opperde wijlen Nintendobaas Satoru Iwata tien jaar geleden tijdens de Game Developers Conference, een jaarlijkse bijeenkomst voor gameontwikkelaars), maar tegelijkertijd draaien hun belangrijkste games maar rond één enkele ster: Mario dus.

Luigi heeft slechts een handvol sologames op zijn naam staan. Eigenlijk alleen maar de Luigi’s Mansion-reeks, waarvan in 2019 nog deel drie verscheen op de Nintendo Switch. De andere zijn nauwelijks noemenswaardig. Of je zou nu net het late Game & Watch-spelletje Luigi’s Hammer Toss (1990), de educatieve game Mario is Missing (1992) of de downloadbare uitbreiding Super Luigi U (2013) miskende parels moeten vinden.

Maar ook als sidekick of co-ster heeft Luigi doorheen de decennia zijn eigen persoonlijkheid ontwikkeld. Dat merken kids ook wanneer ze zijn Lego-figuurtje assembleren, van batterijen voorzien en aanzetten: zijn kreetjes (eveneens al decennialang ingesproken door Mario-acteur Charles Martinet) klinken anders dan die van zijn broer. En hij is ook wat pondjes magerder en een halve kop groter dan Mario (wat eveneens te zien is wanneer je hun Lego-figuurtjes naast elkaar zet).

In zijn oorspronkelijke vorm, vroeg in de jaren 80, was Luigi gewoon een rechtstreeks doorslagje van Mario: alleen de kleur van zijn salopette verschilde. Het was, zoals gamedesigners het toen noemden, een palette swap: de Nintendo-designers hergebruikten gewoon hetzelfde object, maar dan met veranderde kleurendata. “Door de geheugenbeperkingen van de hardware op dat moment moesten we twee keer hetzelfde personage gebruiken”, vertelde Miyamoto enkele jaren geleden in Rolling Stone.

Maar in 1994 vertelde Miyamoto tegen journalist David Sheff, voor diens Nintendo-biografie Game Over, dat hij niet lang daarna toch maar een andere vorm voor Luigi zocht. De langere, dunnere versie dook vijf jaar later al voor ’t eerst op in Super Mario Bros. 2 (1988). Spelers hadden volgens Miyamoto en diens co-designers namelijk een extra visuele cue nodig om de twee uit elkaar te halen wanneer ze gelijktijdig op het scherm waren.