Voor het eerst riepen de regeringsleden Sophie Wilmès (MR), Ludivine Dedonder (PS) en Sammy Mahdi (CD&V) vrijdagavond een live persconferentie bijeen. Op het einde van de eerste dag waarop Belgische legervliegtuigen zouden landen op Kaboel, zouden ze hopelijk goed nieuws brengen. Maar de ontgoocheling stond op hun gezichten te lezen. “We betreuren dat er maar zo weinig mensen op een Belgische vlucht zijn geraakt”, wond minister van Buitenlandse Zaken Wilmès er geen doekjes om. Vier keer kreeg een Belgische C-130 een half uur op de luchthaven van Kaboel om mensen op te pikken. Alleen tijdens het eerste ‘slot’ stonden er zestien passagiers – een handvol Belgen en hun familieleden – klaar om mee te gaan.

Strikte controles

Toen even later de tweede C-130 mocht landen, waren er geen nieuwe mensen van de Belgische lijst aanwezig. Niemand had zich door de massa rond de luchthaven een weg weten te banen tot aan een toegangspoort. “Bovendien zijn de controles van de Amerikaanse soldaten daar erg strikt”, zegt Wilmès. Dat andere landen er wel in slagen om meer mensen te repatriëren, komt volgens haar “doordat zij wél nog een ambassade en militairen in Afghanistan hadden. Dat heeft het makkelijker gemaakt om de evacuatie te organiseren.”

De twee Belgische vluchten die later op de dag waren ingepland vertrokken zelfs niet uit Islamabad, “vanwege geen toestemming van de Pakistaanse autoriteiten”. België moet hopen dat dat laatste euvel tegen zaterdag verholpen is. Er is ook beslist om een derde C-130 naar Islamabad te vliegen, voor wanneer een van de andere twee toestellen defect is.

Pendelvluchten

Wilmès heeft samen met de andere NAVO-bondgenoten aan de VS “met aandrang” gevraagd om iets te doen aan de wachtrijen. “Op ons eentje kunnen wij geen mensen vanuit de stad tot aan de luchthaven brengen”, zegt minister van Defensie Dedonder. “Alleen binnen NAVO-verband zou daar voor onze mensen eventueel een oplossing kunnen voor komen”. Binnen de Belgische regering klinkt ondertussen ook “dat deze operatie nogmaals het failliet van een zelfstandige Europese defensie aantoont”.

Dedonder benadrukt dat het Belgisch leger de pendelvluchten tussen Islamabad en Kaboel zal blijven organiseren, “zolang dat nodig is”. Maar momenteel komen er meer passagiers vanop de Belgische lijst met andere landen mee dan dat we er zelf evacueren. Vrijdagavond raakten er nog eens 17 Belgen in Islamabad, aan boord van een Nederlands vliegtuig. Zaterdag keert er normaal vanuit Islamabad een eerste keer een Airbus A400M met geëvacueerden terug naar Brussel. Een tweede Airbus is eveneens naar Pakistan onderweg. Afhankelijk van het aantal passagiers, wordt er mogelijk ook gebruikgemaakt van een Europese chartervlucht.

Wie moet worden geëvacueerd?

Voor de eerste evacuatiedag hadden 442 mensen een sms, e-mail en telefoon gekregen om zich naar de luchthaven te begeven. Het gaat om 280 Belgen, hun gezinsleden die niet altijd Belg zijn, elf mensen die in, ons land een verblijfsvergunning hebben, zes Luxemburgers en twaalf mensen. “Daar zijn vrijdag nog eens 64 mensen aan toegevoegd, maar over hun identiteit kunnen we niet communiceren”, zegt Wilmès. Hoogstwaarschijnlijk zijn dat medewerkers van internationale mensenrechtenorganisaties en ngo’s die een link met ons land hebben.