Wapens, humvees, helikopters: de taliban hebben nu Amerikaans wapenarsenaal

Het overgrote deel daarvan was oorspronkelijk geleverd aan het Afghaanse leger. Maar dat bleek de confrontatie tijdens het bliksemoffensief van de taliban toch vooral uit de weg te gaan. Overigens, nadat de afgelopen twintig jaar meer dan 60.000 Afghaanse militairen en politiemensen zijn gesneuveld in de strijd tegen extremisten.

Die extremisten hebben nu de controle over heel veel in de VS gemaakte geweren, meldt The Washington Post. En ook over veel zwaarder spul, inclusief een paar Black Hawk-helikopters en hightech drones.

De feestende talibanstrijders sturen regelmatig video’s de wereld in van hun laatste aanwinsten. Amerikaanse Defensiespecialisten maken zich zorgen om wat ze zien. Behalve de militaire hardware zijn de experts vooral bezorgd dat de extremistische groep nu ook geavanceerde technologie binnen handbereik heeft, inclusief biometrische apparaten die door het Amerikaanse leger worden gebruikt om Afghanen te identificeren die Amerikanen en bondgenoten bijstonden.

De taliban hebben zich de laatste weken vooral bewapend met spullen die min of meer werden achtergelaten of overgedragen door de Afghaanse nationale veiligheidstroepen, zegt Robert Crews, een expert op het gebied van Afghanistan aan de Stanford University. 

Er gaan verhalen rond dat talibanstrijders zich de afgelopen jaren als infiltranten hebben laten opleiden door het Afghaanse leger en het Westen om precies te weten waar alle spullen zouden liggen als dat moment was gekomen. En ze hebben veel te pakken gekregen. Crews somt op: van nachtkijkers en telescopen tot sluipschuttersgeweren. En van gepantserde voertuigen (humvees zijn veelvuldig te zien op talibanbeelden) en veel artillerie.

Voor de taliban is het ook geweldig propaganda met dat alles te pronken. Heel lang hebben ze immers supermachten (eerst de Russen, toen de Amerikanen) weerstaan met relatief simpele wapens. Ze moesten vooral schuilen voor de suprematie van de Amerikaanse luchtmacht. Naar verluidt zouden 50.000 talibanstrijders en aanverwanten sinds 2001 zijn gesneuveld.

De grote vraag is of ze ook kunnen omgaan met het moderne Amerikaanse spul. Tussen 2005 en 2021 heeft de VS het Afghaanse leger ter waarde van een slordige 15 miljard euro bewapend, meldt The Washington Post. Zo beschikte de Afghaanse luchtmacht vlak voor de ineenstorting over ruim veertig operationele in Amerika gefabriceerde MD-530-helikopters, aldus de krant, en meer dan 30 UH-60 Black Hawk-helikopters. Er waren ook tenminste 23 bruikbare A-29 Super Tucano-aanvalsvliegtuigen, waarvan sommige waren gemoderniseerd om lasergeleide bommen te droppen. Ook werden 174 M1151 HMMWV’s geleverd, beter bekend als humvees. Daarnaast hadden de Afghanen nog veel, verouderd, Russisch materiaal.

Duidelijk is dat de taliban tientallen humvees hebben bemachtigd. Maar ze zouden ook vier Blackhawks te pakken hebben gekregen en een Super Tucano. Experts twijfelen of dat ooit het begin van een ‘Taliban Air Force’ kan worden, want voor het vliegen met dat materieel is zeer specifieke kennis nodig. Bovendien vragen de Blackhawks veel onderhoud en het is onwaarschijnlijk dat de VS reserveonderdelen zal leveren. Mogelijk zullen de taliban de Blackhawks proberen te verkopen? Een toestel kost 8,5 miljoen dollar, weet The Post.

Uit talibanvideo’s blijkt dat op de luchthaven van Herat zou zijn geoefend met een Russische Mi-17-helikopter. Oezbekistan meldde maandag ongeveer 22 vliegtuigen en 24 helikopters uit Afghanistan tot landen te hebben gedwongen. Een kwart van alle vliegtuigen van de Afghaanse luchtmacht zou daar nu staan. 

Veel resterende Amerikaanse apparatuur zou onklaar zijn gemaakt door vertrekkende Afghaanse troepen of overgevlogen naar de Panjshir-vallei ten noorden van Kaboel. Daar zijn Afghaanse anti-taliban-troepen bezig zich te hergroeperen onder leiding van Ahmad Massoud, de zoon van wijlen Ahmad Shah Massoud, de vermoorde leider van de Noordelijke Alliantie.

Of de taliban daadwerkelijk de meest geavanceerde Amerikaanse technologie gaan inzetten, valt zeer te bezien, denken Amerikaanse experts. Ze zouden advies kunnen vragen bij buurland Pakistan, waarvan de geheime diensten goede banden hebben met de taliban. Tegelijk is Pakistan als de dood dat de taliban militaire technologie gaat verkopen aan Pakistaanse opstandelingen.