Taliban waarschuwen VS: "Geen Amerikaanse troepen in Afghanistan na 31 augustus, anders consequenties"

De Amerikaanse troepen zouden normaal ten laatste eind deze maand Afghanistan verlaten. Momenteel zijn er vooral nog militairen op de luchthaven van de hoofdstad Kaboel, om van daaruit evacuaties mogelijk te maken. De Amerikaanse president Joe Biden zei gisteren dat hij gesprekken voert over een mogelijke verlenging van de Amerikaanse aanwezigheid in Kaboel, omdat de evacuaties moeizamer verlopen dan gepland. Heel wat westerlingen raken simpelweg niet op de luchthaven. Groot-Brittannië en Frankrijk zijn voorstander van een verlenging van de evacuatie-operatie na 31 augustus.

Een eventuele verlenging is evenwel niet aan de orde, zo waarschuwen de taliban fors. "President Biden kondigde aan dat hij op 31 augustus alle militairen zou terugtrekken. Als hij dat niet doet, betekent dat dat hij de "bezetting" verlengt. En dat is niet nodig", zegt talibanwoordvoerder Suhail Shaheen aan Sky News. 

"Als de VS of het Verenigd Koninkrijk extra tijd zoeken om evacuaties te kunnen voortzetten, is het antwoord neen." Hij spreekt over "een rode lijn" en waarschuwt voor "consequenties" als de belofte niet wordt ingelost. "Het zou wantrouwen bij ons opwekken. Als ze de bezetting voortzetten, zal dat een reactie uitlokken."

BEKIJK: Suhail Shaheen, woordvoerder van de taliban, waarschuwt president Biden.

Ondertussen wordt de situatie op de luchthaven van Kaboel schrijnend. Vorige week nog gingen beelden de wereld rond van Afghanen die zich vastklampen aan vliegtuigen om het land - en de taliban - te ontvluchten. "Economische migratie", noemt Shaheen dat. "Het gaat hier niet om zorgen of angst. Afghanistan is een arm land. Ze willen zich in het Westen vestigen om een welvarend leven te leiden."

En dan zijn er nog de beelden waaruit moet blijken dat de taliban van deur tot deur zouden gaan om mensen te bedreigen of meisjesscholen die zouden worden gesloten. "Dat is fake news", zegt de woordvoerder van de taliban, die zegt dat er "niets is om bezorgd of bang over te zijn". 

Intussen heeft de NAVO het al over zeker 20 Afghanen die de voorbije zeven dagen zijn overleden in en rond de luchthaven van Kaboel. Hoe die mensen precies zijn overleden, vermeldt de verdragsorganisatie niet en het is ook niet duidelijk waarop het cijfer precies is gebaseerd.

De situatie aan de luchthaven van Kaboel wordt ondertussen alleen maar gevaarlijker. "Ik hoor van heel wat mensen dat ze al dagenlang rondzwerven en ondergedoken zitten", zegt conflictjournalist Rudi Vranckx in "De ochtend" op Radio 1. "Duizenden - misschien wel tienduizenden - mensen proberen op de luchthaven te komen en zitten te drummen aan de poort. De soldaten die die poorten bewaken zijn dan weer angstig voor aanslagen. Wellicht de reden waarom heel wat mensen niet toegelaten worden. Er heerst chaos en spanning." 

In die chaos heeft vanochtend een schietpartij plaatsgevonden aan de noordelijke ingang van de luchthaven. Afghaanse ordetroepen en Duitse en Amerikaanse soldaten werden er aangevallen door onbekenden. Een Afghaanse soldaat kwam om het leven, drie anderen raakten gewond, zo zegt het Duitse leger. Het ging om het zwaarste incident sinds het begin van de evacuatie vorige week. Op de luchthaven zitten ongeveer 600 Afghaanse militairen die de westerse troepen bijstaan. Wellicht worden die samen met anderen geëvacueerd indien ze dat willen.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) vraagt intussen dat lege vliegtuigen die mensen gaan evacueren uit Kaboel op de heenvlucht medische hulpgoederen willen meenemen. De WHO heeft 500 ton medisch materiaal klaar voor Afghanistan, maar kan die niet overvliegen omdat de evacuatievluchten prioriteit krijgen. De WHO vraagt nu om die goederen de heenvlucht op te halen in de Golfstaat Dubai.

Terwijl alle aandacht gericht is op de luchthaven en Kaboel zelf, hangt er onduidelijkheid over de rest van Afghanistan. De taliban zeggen dat ze troepen overbrengen naar de Panjshirvallei ten noorden van Kaboel, een traditioneel bolwerk van Tadzjiekse anti-talibanmilities onder leiding van Ahmad Massoud, de zoon van de beroemde krijgsheer Ahmad Shah Massoud die in 2001 door Al Qaeda werd vermoord.

BELIJK: Verzetsleider Massoud zegt dat hij geen oorlog wil met de taliban maar dat ze zich wel zullen verzetten indien nodig.

Naar die Panjshirvallei zijn ook troepen en regeringsleden van de gevallen regering gevlucht, zoals ook vicepresident Amrullah Saleh en minister van Defensie Bismallah Mohammedi. Hoe sterk die zijn, is nog niet duidelijk. Massoud zegt dat hij wil praten met de taliban, maar als ze de vallei binnenvallen, zal er gevochten worden. Intussen zijn er ook berichten over taliban die verdreven worden in een aantal andere districten in de provincie Baghlan in het noorden van Afghanistan. Hoe groot de greep van de taliban is, is niet duidelijk, maar blijkbaar niet overal.

In Kaboel zelf onderhandelen de talibanleiders nog altijd met andere partijen, zoals met ex-president Hamid Karzai en gewezen regeringsleider Abdullah Abdullah over de vorming van een nieuwe regering. Een echte talibanregering is er nog niet en het ziet er naar uit dat die liever ook andere partijen aan boord hijsen, zeker voor internationale standing.