VS-vicepresident Kamala Harris is in Singapore: "VS belooft eeuwigdurend engagement in het Verre Oosten"
De Amerikaanse vicepresident Kamala Harris is begonnen aan een reis door Zuidoost-Azië. Ze hoopt er het vertrouwen te winnen van de regio in de invloedsstrijd tegen China. Dat is niet zo gemakkelijk, nu de Verenigde Staten Afghanistan aan zijn lot lijken over te laten. Harris - die zelf deels van Aziatische afkomst is - lijkt echter meer geschikt dan president Joe Biden om dat vertrouwen te herwinnen.
Het bezoek van Harris aan de rijke stadstaat Singapore en het nog altijd communistische Vietnam was natuurlijk al langer gepland, maar wordt wel overschaduwd door de crisis in Afghanistan. Helemaal los daarvan staan die twee kwesties niet: de VS willen af van vervelende conflicten in het Midden-Oosten om zich in Azië te richten op de concurrentiestrijd met China. Dat verklaart de terugtrekking uit Afghanistan en elders.
Die "pivot to Asia" was al langer ingezet, maar Biden wil die nu versnellen. Bij haar aankomst in Singapore - traditioneel een bevriend land - verzekerde Harris het Verre Oosten van "een eeuwigdurend engagement van de Verenigde Staten in de regio". Dat klinkt hol na de terugtrekking uit Afghanistan en de herinnering aan de eerdere aftocht uit Vietnam, maar is ook niet zonder betekenis. (Lees verder onder de foto).
Corona, Myanmar en China
In Singapore zal Harris wel een luisterend oor vinden. De rijke stadstaat straalt stabiliteit uit en ligt aan de strategisch belangrijke zeestraat van Malakka tussen de Indische en de Stille Oceaan. De VS heeft er militaire faciliteiten, vooral dan voor de marine. Harris bezocht er overigens enkele Amerikaanse marineschepen in de basis van Changi in Singapore.
Singapore is een klein, maar invloedrijk lid van de ASEAN, de regionale organisatie van Zuidoost-Azië, en staat erg kritisch tegenover de militaire dictatuur in Myanmar (Birma). Ook dat ligt goed bij Kamala Harris. Die laatste is overigens goed geplaatst om de Amerikaanse boodschap in Azië te verkondigen. Haar moeder was een ingeweken Tamil uit het zuiden van India en Tamils zijn een belangrijke minderheid in Singapore. (Lees verder onder de foto).
Premier Lee Hsien Loong en president Halimah Yacob van Singapore hadden ook nog een verrassing voor Harris. Singapore heeft een nieuwe orchideevariëteit naar haar genoemd. De orchidee is de nationale bloem van de stadstaat en normaal krijgen enkel erg hoge gasten er eentje die hun naam draagt. Onder hen zijn Barack en Michelle Obama, Joe en Jill Biden (toen vicepresident), de Chinese president Xi Jinping en de Britse prinses Diana.
Met Vietnam tegen China?
Veel landen in Zuidoost-Azië zijn bezorgd over de opkomst van China en de claims van dat land in de Zuid-Chinese Zee, zeker aartsrivaal Vietnam, waar Harris morgenavond aankomt.
De oeverstaten van de Zuid-Chinese Zee (Vietnam, de Filipijnen, Maleisië, Brunei en Indonesië) maken zich zorgen over de Chinese claims in die zee. De Verenigde Staten en westerse vloten zijn nu meer dan vroeger actief in die regio tot ergernis van China, maar Zuidoost-Azië wil wel een sterk en vooral permanent engagement, dus niet zoals in Afghanistan.
De vroegere vijand Vietnam kan daarbij een belangrijke bondgenoot zijn. Het land heeft een erg groot leger en een grote marine, is sterk nationalistisch en heeft overlappende claims met China in zee. Dat weegt in Hanoi meer door dan een oorlog met de VS van zo'n 50 jaar geleden.
Harris heeft nog een laatste troef: de Verenigde Staten leveren tientallen miljoenen goede coronavaccins aan Zuidoost-Azië in wat "corona-diplomatie" begint te heten. De Amerikaanse vaccins lijken meer vertrouwen op te wekken dan de Chinese die daar eerder uitgerold zijn en op zijn minst twijfelachtige resultaten bieden.