Waarom niezen gezond is en je je er niet voor hoeft te schamen
Heel wat mensen durven in gezelschap niet te niezen omdat ze denken dat het onbeleefd is en hebben zo "niesschaamte". Zeker in tijden van corona, wanneer je voortdurend te horen krijgt dat je een mondkapje moet dragen omdat je anders je medemens kunt besmetten. Maar volgens neus- keel- en oorarts Hylke van der Toom is niezen gezond, en hoef je je er niet om te schamen. Je nies onderdrukken kan zelfs nare gevolgen hebben.
"Je nies onderdrukken is zeker geen goed idee", waarschuwt Van der Toom in "De wereld vandaag" op Radio 1. "Een nies is een reflex die ontstaat door een prikkel in de neus. De prikkel geeft een signaal naar de hersenstam die vervolgens de lichaamsdelen aanstuurt die bij niezen in actie komen. Dat gaat vanzelf, je hebt er geen controle over."
Het volledige gesprek met Hylke van der Toom in "De wereld vandaag" kan u hier beluisteren:
Wat is "niesschaamte" en welke gevolgen heeft het?
"Je moet de neus beschouwen als poortwachter van het lichaam", legt Van der Toom uit. "De neus filtert, verwarmt en bevochtigt de lucht die je inademt. In de lucht zitten allerlei stofjes die kunnen irriteren, zoals pollen of parfum. Niezen heeft een beschermende functie, want bij het niezen worden de stofjes, die soms gevaarlijk zijn, uit de neus geblazen. Zo kunnen ze niet verder dringen in het lichaam. Niezen kan overigens gepaard gaan met heel wat kracht. De stofjes vliegen soms met snelheden van 160 kilometer per uur de neus uit."
Niezen heeft een beschermende functie, want bij het niezen worden stofjes, die soms gevaarlijk zijn, uit de neus geblazen
Net omdat niezen met zoveel kracht gepaard gaat, is het volgens Van der Toom geen goed idee om een nies te onderdrukken. "Als je krampachtig je mond gesloten houdt en je neus dichtknijpt, dan kan de lucht die bij het niezen je lichaam verlaat nergens heen. Als je dan een zwakke plek hebt in je schedel, bijvoorbeeld tussen je neus en je oogkas of tussen je neus en je hersenen, dan bestaat de kans dat er door de luchtdruk in je hoofd een gaatje ontstaat. Het gebeurt heel zelden. Maar er zijn gevallen bekend van mensen die aan één oog blind zijn geworden of een hersenbloeding hebben gekregen, of een beschadigd trommelvlies hadden."
Mondkapjes en niezen in je elleboog
Als je niest kan je inderdaad viruspartikels verspreiden. Dat is ook de reden waarom we in tijden van corona mondkapjes moeten dragen. "Ze zijn heel doeltreffend", bevestigt Van der Toom. "Net als de tip om in je elleboog te niezen. Sinds er coronamaatregelen gelden zien we in het ziekenhuis veel minder mensen met verkoudheden of luchtweginfecties. Het bewijst dat mondkapjes en niezen in je elleboog helpen om besmettingen te voorkomen."