Let it go! Disneyprinsessen zouden dan toch niet leiden tot een slecht zelfbeeld bij meisjes
Zijn traditionele Disneyprinsessen nog van deze tijd? Of zijn het slechte rolmodellen, die stereotype ideeën kweken bij jongens en meisjes? Een nieuwe studie suggereert dat ouders zich geen zorgen moeten maken. Daarin staat dat Doornroosje, Sneeuwwitje en co. geen negatieve impact hebben op de ontwikkeling van kinderen.
Liesbeth De Corte
Slapen tot de prins je komt wakker kussen, of het huishouden doen terwijl je huisgenoten ‘hee hoo’ gaan werken in de mijnen. Nee, echt ondernemend kan je de klassieke Disneyprinsessen niet noemen. Het zijn eerder brave meisjes die pas gelukkig zijn als ze een verliefde prins aan de haak hebben geslagen.
De laatste jaren groeide er een vrees bij ouders en wetenschappers: dat de stereotype, achterhaalde rolmodellen hopeloos tekortschoten, een slechte invloed hadden op het zelfbeeld van meisjes en toxische mannelijkheid veroorzaakten bij jongens. Om exact die reden laat Keira Knightley haar dochters niet kijken naar klassieke Disneyfilms. Dat vertelde de Britse actrice een tijdje geleden in ‘The Ellen Show’.
Is die vrees gegrond? Professor Sarah Coyne van de Brigham Young University vermoedde van wel en deed daarom jarenlang onderzoek naar het onderwerp. In 2012 en 2013 interviewde ze meer dan driehonderd kinderen en hun ouders. Ze wou onder meer weten hoe vaak de kinderen naar Disneyfilms keken en met wat voor speelgoed ze speelden. Toen de jongens en meisjes tien jaar oud waren, werden ze opnieuw ondervraagd.
Mannen zijn letterlijk de Disneyprins op het witte paard, maar ze spelen niet de hoofdrol. Vrouwen krijgen altijd de rol van protagonist.
Professor Sarah Coyne
Et voilà, tegen Coyne haar verwachtingen in valt het effect best mee. Meer zelfs: kinderen die veel naar Disneyfilms kijken en met prinsessenpoppen spelen, hebben een meer progressieve blik op genderrollen. Ze zijn meer egalitair, vinden dat mannen meer hun emoties mogen tonen en hebben geen slechter lichaamsbeeld.
Coyne verklaart: “Mannen in Disneyfilms gedragen zich als de redder in nood. Ze zijn letterlijk de prins op het witte paard, maar ze spelen niet de hoofdrol. Ongeacht het verhaal krijgen de vrouwen altijd de rol van protagonist.”
Nieuwe heldinnen
De laatste jaren hield Disney sowieso meer rekening met de kritiek dat hun cartoonpersonages te stereotiep waren. Dus gooiden ze het roer om. Geen afwachtende prinsessen meer, wel badass heldinnen die zelf het heft in eigen handen durven nemen. Denk maar aan Elsa, Vaiana of de remake van Mulan. Maar ook dat speelt geen grote rol, zegt Coyne. “Je zou verwachten dat een meisje dat Mulan beschouwt als haar favoriete prinses meer genderneutraal is dan een kind dat verzot is op Assepoester, maar dat is dus niet het geval.”
Kunnen we dan zeggen dat heel de prinsessenkwestie net empowering is? Toch ook niet, waarschuwt Rebecca Hains, professor media en communicatie aan de Samen State University. “Bij sommige meisjes heeft die stereotiepe beeldvorming geen impact, maar bij anderen misschien wel. Bovendien heeft de studie een aantal tekortkomingen - er is een kleine groep kinderen onderzocht, en 87 procent was wit, en ze kwamen allemaal uit Utah en Oregon. Je kan dus geen brede, algemene conclusies trekken.”
