Wouter Beke pleit voor algemene adoptiepauze, maar krijgt meteen kritiek van Vlaamse coalitiepartners: “Dit is onbesuisd en ondoordacht”

Het heeft veel voeten in de aarde gehad, maar het rapport is dan toch opgeleverd. En net zoals in Nederland, gooien ook hier de experten meteen een bom op tafel. Het huidige systeem van interlandelijke adoptie deugt niet, volgens hen, en moet dringend aangepast. Volgens de experten zijn adoptiebureaus afhankelijk geworden van subsidies die de adopties met zich meebrachten. Hoe meer adopties, hoe meer geld het opbracht. En dat heeft volgens hen tot “fouten en wanpraktijken” geleid waar heel wat kinderen het slachtoffer van werden.

Het moet dus anders. Beginnende met het belang van het kind voorop te zetten in plaats van dat van de ouders. Interlandelijke adoptie, waar het kind uit haar culturele en religieuze omgeving wordt gehaald, hoort daar volgens de experten niet bij. Het mag daarom enkel nog mogelijk zijn als er in eigen land geen alternatief gevonden kan worden.

Maar de experten gaan verder: het aantal herkomstlanden moet danig ingeperkt worden, private adoptiebureaus afgeschaft en vervangen door één dienst voor interlandelijke adoptie beheerd door de overheid en de wachtlijsten voor adoptieouders moeten omgevormd worden tot een poule van kandidaten, net zoals bij pleegouders. Meer zelfs, volgens de experts mag dit één pool worden van kandidaat-pleegouders en kandidaat-adoptieouders. Niet toevallig is voor het een net een tekort en voor het ander een overschot aan kandidaten.

Om die hele paradigmashift te kunnen realiseren, stellen de experts een adoptiepauze voor die gekoppeld is aan een “onmiddellijke stopzetting van de instroom van nieuwe adoptieouders.” Een voorstel waar minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V) het verrassend mee eens is, zo blijkt uit een nota die Beke volgende week toelicht aan zijn collega’s in de Vlaamse regering . “Om zo’n ingrijpende hervorming uit te tekenen, is zo’n adoptiepauze noodzakelijk”, zegt Beke daarin, “waarbij er geen nieuwe trajecten voor kandidaat-adoptieouders opgestart zullen worden.” Wel moet volgens Beke zorgzaam worden omgegaan met die ouders die al een traject hebben lopen. 

Maar Beke beperkt zich in die pauze niet tot enkel interlandelijke adopties. In de nota aan de Vlaamse regering heeft Beke het over “alle adopties van een ongekend kind” , dus ook die in eigen land. Dat wordt ook bevestigd door zijn woordvoerder. Al is daar een kanttekening bij te maken: met dit voorstel zal Beke volgende week naar zijn collega’s in de Vlaamse regering trekken. Of het ook zover komt, is een andere vraag. Coalitiepartners N-VA en Open Vld reageerden vanochtend al negatief op het rapport van de experten.

Ook Open Vld parlementslid Maurits Vande Reyde (Open Vld) vraagt om voorzichtig te zijn met een adoptiepauze. “In de eerste plaats moet het om het welzijn van het kind gaan”, laat Vande Reyde weten via Twitter. “Wantoestanden moeten weg, maar er zijn tientallen miljoenen wezen van wie een groot deel in extreme kansarmoede leeft. We mogen hen die kans op een beter leven niet ontzeggen." 

Over het idee om de wachtlijsten af te schaffen en kandidaat-adoptieouders en kandidaat-pleegouders in één pool te steken, is N-VA ook niet te spreken. “Dit is gewoon niet doordacht”, reageert Parys. “Bij pleegzorg zijn er meer kinderen die een gezin zoeken dan er kandidaat-pleegouders zijn en dus werkt zo’n systeem. Bij adoptie zijn er meer kandidaat-adoptieouders dan adoptabele kinderen en zou een poulesysteem leiden tot willekeur en conflicten tussen kandidaat-adoptieouders." 

Op Twitter roept Vande Reyde nog op aan Beke om de kandidaat-ouders niet als daders aan te duiden: “De procedure is voor die ouders emotioneel loodzwaar. Neem hen mee als partner in een nieuw en beter systeem. Kandidaat-ouders zijn niet de schuldigen van wantoestanden."