Direct naar artikelinhoud
AchtergrondPFOS

Ook in Ronse hoge waarden toxische stoffen gevonden, toxicoloog Jan Tytgat: ‘Stop de lozingen in heel Vlaanderen’

Toxicoloog Jan Tytgat (KU Leuven).Beeld Vertommen

Ook Ronse is hard getroffen door het PFOS-monster. Vorige week kregen enkele bewoners al te horen dat ze best geen eieren of zelf geteelde groenten eten, vrijdagavond krijgen ze op een bewonersvergadering te horen hoe erg het probleem wel niet is. ‘De resultaten zijn zorgwekkend’, zegt toxicoloog Jan Tytgat. 

“Kinderen niet laten spelen op de oevers van de Molenbeek. Geen zelf geteelde eieren of groenten meer eten. Grondwater uit ondiepe putten niet gebruiken voor de moestuin.” Sommige bewoners kregen vorige week een hard verdict in de brievenbus. Ook bij hen zijn hoge concentraties PFOS vastgesteld en zijn ‘bewarende maatregelen’ nodig. Hier nochtans geen 3M-fabriek, wel vier vervuilende textielfabrieken die al sinds jaar en dag hun vuile water lozen in de Molenbeek, die ook door heel wat achtertuintjes van Ronsenaars kronkelt.

Al in 2018 en 2019 startte de Openbare Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) een onderzoek naar chemische vervuiling in Ronse, net wegens de aanwezigheid van de textielfabrieken. Deze zomer werd het onderzoek afgerond. Het resultaat was hallucinant. In vier stalen afgenomen aan de oevers van de Molenbeek werd PFOS gemeten. Terwijl de norm voor woongebied op 18 microgram per kilo grond is vastgesteld, werd op sommige plaatsen tot 480 microgram gemeten. De stalen werden afgenomen in landbouwgebied, maar sommige percelen grenzen aan tuintjes van bewoners.

Infovergadering

Burgemeester Luc Dupont (CD&V) verwijst naar de infovergadering vrijdagavond voor de Ronsenaars. “We willen nu vooral weten of de giftige stoffen elders in de stad te vinden zijn.” Professor Karl Vrancken (UAntwerpen), PFAS-opdrachthouder voor de Vlaamse Overheid, bevestigt dat er een groter onderzoek volgt. “Dat moet uitwijzen of de verontreiniging verder verspreid is dan de beek.”

Op de bodem van de Molenbeek zijn ook heel hoge waarden van gebromeerde vlamvertragers gevonden om textiel minder brandbaar te maken. Volgens professor en toxicoloog Jan Tytgat (KU Leuven) is net de combinatie van deze stoffen gevaarlijk. “We weten niet wat de toxische cocktail samen betekent. Dat is nooit onderzocht. We weten wel dat al deze stoffen een erg persistent karakter hebben. Stop dus per direct met het lozen van giftige stoffen in heel Vlaanderen. Als ik hoor wat sommige bedrijven mogen lozen, dan val ik als wetenschapper van mijn stoel.”