170 dagen regeringsvorming in Nederland en nog geen stap verder, dan maar een minderheidsregering?
Meer dan 5 maanden na de parlementsverkiezingen is er in Nederland nog altijd geen zicht op een nieuwe regering. Door veto's allerhande is de impasse compleet en blijkt een meerderheid vinden onmogelijk te zijn. Vertrekkend informateur Mariëtte Hamer (PvdA) stelt daarom voor een minderheidsregering te vormen, "al zal dat het vertrouwen van de burger in de politiek niet vergroten".
Bijna 4 maanden heeft informateur Mariëtte Hamer van de sociaaldemocratische PvdA geprobeerd om een nieuwe regeringscoalitie te vinden, maar in haar eindverslag dat ze vandaag indiende in de Tweede Kamer moet ze vaststellen dat dat onmogelijk is.
Dat komt vooral omdat verschillende partijen duidelijk gemaakt hebben dat ze niet (meer) met andere partijen in een coalitie willen stappen. Zo lieten de liberale VVD van ontslagnemend premier Mark Rutte en het christendemocratische CDA verstaan dat ze niet met de twee linkse partijen PvdA en GroenLinks in een regering willen stappen.
Hoe verklaarbaar alle redenen voor een minderheidscoalitie ook zijn, ze zal het vertrouwen van de burger in de politiek niet vergroten
Met PvdA of GroenLinks alleen regeren willen ze wel, maar niet met beide. De linkse partijen leden zwaar verlies bij de verkiezingen in maart. De VVD kwam opnieuw als grootste partij uit de bus. GroenLinks en PvdA hebben dan weer hun lot aan elkaar verbonden en willen alleen samen in een regering stappen.
Een ander veto kwam uit D66, de links-liberale partij van Sigrid Kaag die de grootste winst boekte bij de verkiezingen. D66 zit samen met de VVD, het CDA en ChristenUnie in de ontslagnemende regering, maar Kaag wil daar geen gevolg aan breien. Zij wil een progressievere regering en wil dus niet meer met de ChristenUnie in zee, die ze te rechts vindt.
Het maakt een meerderheid vormen onmogelijk, besloot informateur Hamer. Ze stelt de voorzitter van de Tweede Kamer daarom voor om een informateur uit de VVD nu de piste van een minderheidsregering te laten onderzoeken. Al deed ze dat met veel tegenzin: "Hoe verklaarbaar alle redenen hiervoor ook zijn, opgeteld leidt het tot een situatie die het vertrouwen van de burger in de politiek niet zal vergroten."
Maar de formatie slaat ook wonden tussen de politieke partijen onderling, stelt ze vast. "Er is veel chagrijn. De ontploffing is nog niet uitontploft", verwees ze naar de gelekte nota over CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, over wie premier Rutte gezegd heeft dat er een andere functie voor hem gezocht moet worden, omdat hij vanuit de Kamer de regering te veel moeilijkheden bezorgde. Ruttes uitspraak veroorzaakte heel wat ophef in politiek Nederland en zette de relaties tussen de partijen op scherp.
Normaal gezien zal nu VVD'er Johan Remkes aan zet komen. De partij liet gisteren al verstaan hem als nieuwe informateur te willen. Volgens de Nederlandse openbare omroep NOS is de 70-jarige Remkes "een van de beste troubleshooters in bestuurlijk en politiek Nederland", zeg maar de Nederlandse versie van "politieke loodgieters" zoals wijlen Jean-Luc Dehaene in België.
Verwacht wordt dat Remkes volgende week door de Tweede Kamer wordt benoemd. In Nederland gebeurt dat niet door de koning zoals bij ons, maar ligt het initiatief bij de Tweede Kamer.