Hoe kweek je sterke spieren? ‘De hele week op onze kont zitten en dan twee keer per week fitnessen: dat haalt weinig uit’
Of we nu sporten of stilzitten, er zijn altijd tientallen spieren aan het werk om ons lichaam operationeel te houden. Bij iets simpels als traplopen gebruiken we er tweehonderd, als we slapen nog altijd bijna de helft daarvan. De Nederlandse huisarts Steven van de Vijver schreef er een boek over.
Steven van de Vijver: “Ik zie in mijn praktijk vaak mensen met spierblessures. Daarnaast sport ik zelf intensief: ik wilde leren hoe ik mijn spieren het best kan gebruiken en verzorgen. Toen ik me erin verdiepte, ging er een wereld open. Ik leerde dat wij mensen 583 spieren bezitten. Mannen hebben er vier extra in de genitaliën, voor het zaadtransport. Vrouwen hebben dan weer de baarmoeder: een fascinerende spier, die wel duizend keer zo groot wordt tijdens de zwangerschap en bij het baren samentrekt met een kracht tot wel 40 kilo.”
“We beschikken over spieren die we bewust aansturen, zoals in onze armen en benen, maar je hebt ook de gladde spieren, die zonder directe sturing van het brein hun werk doen. Zoals die in de darmen, die het voedsel transporteren en verwerken. En een heel belangrijke: het hart. Dat stuurt zichzelf aan met elektrische prikkels. In een mensenleven slaat het hart gemiddeld een miljard keer.”
“In de topsport overlijdt weleens een atleet aan een plotse hartstilstand. Dat leidt dan tot ophef, maar slechts 2 procent van de hartdoden vindt plaats tijdens het sporten. Het is vooral belangrijk dat mensen die ongetraind zijn en met overgewicht kampen, niet ineens een marathon rennen. Dat is niet goed voor het hart, en ook de enkels en knieën krijgen klappen.”
In uw boek hebt u het over snelle en langzame spiervezels. Wat zijn dat precies?
“Langzame vezels stellen de spier in staat om een beweging eindeloos te herhalen. Duursporters zoals marathonlopers hebben ze in overvloed: dat is deels genetische aanleg. Snelle vezels heb je nodig om in korte tijd een explosieve prestatie te leveren. Dan kom je uit bij de sprinters: die belasten hun spieren hooguit een minuut. Een goede sprinter is lui, hij moet leven als een cheeta. Iemand als Usain Bolt gaat na de training niet nog eens een rondje langs het strand rennen.”
“Bij een sport als voetbal heb je beide soorten vezels nodig. In het topvoetbal moet je anderhalf uur kunnen draven, maar ook vaak een sprint trekken: je kunt niet meer zoals vroeger wachten op dat ene passje.”
Hebt u nog gezondheidsadvies?
“Scharrelen: de hele dag door kleine activiteiten doen. Zoals de herder in Sardinië met zijn schapen: high frequency, low intensity. Wij westerlingen zitten de hele week op onze kont en gaan ons dan twee keer in de week afjakkeren in de fitness: dat haalt veel minder uit.”
“Zwemmen is de sport met de minste blessures. Veel minder belastend dan hardlopen, waar de gewrichten en spieren steeds de klappen moeten opvangen. In het water heb je veel minder last van de zwaartekracht. Vrouwen liggen door hun hogere vetgehalte trouwens wat makkelijker in het water dan mannen, die het met hun spierkracht moeten oplossen. Kenners voorspellen dat vrouwen op de lange afstanden op den duur sneller zullen zijn dan de mannen.”
© HUMO
