Getouwtrek om ‘fascistische’ straatnaam in Madrid
Twee keer van adres veranderen zonder een stap te verzetten. Het overkwam bewoners van een straat in de Madrileense wijk Latina. Een fait divers is dat niet, want ook het Spaanse Hooggerechtshof heeft zich ermee bemoeid.
De eerste keer dat de straatnaambordjes van de muren gingen, was ruim drie jaar geleden. In de Franco-minnende generaal Millán Astray, die Catalanen en Basken een ‘kankergezwel’ noemde, dat “met een scalpel uit het gezonde vlees van de natie” verwijderd moest worden, zag het toenmalige stadsbestuur een historische figuur die minder verering verdiende. De straatnaam werd veranderd in Calle de la Maestra Justa Freire - een docent die tijdens de dictatuurjaren opgesloten zat.
Het Hooggerechtshof van Spanje bepaalde echter dat het wel meeviel met de fascistische tendensen van Millán Astray. Bovendien was de generaal ook oprichter van de Spaanse versie van het vreemdelingenlegioen, dus historisch wel degelijk van belang.
De rechters besloten: deze man valt niet onder Franco-symboliek in de openbare ruimte, die volgens een wet uit 2007 moet worden verwijderd. Dus daar kwamen de gemeentewerkers eind augustus weer met hun ladders om de straatnaambordjes opnieuw te vervangen.
Ach, zou je zeggen, een straatnaam, wat maakt het uit? Maar bewoner David Arevalo legt op de parkeerplaats beneden bij zijn flat uit dat dit niet zomaar een wijk is. “Hier wonen nog altijd veel militairen en generaals. De legerkazernes zijn vlakbij. Het verwijderen van de naam van een generaal van de muren van hun wijk was pijnlijk. Dit is een erekwestie.”
De Spaanse dictator Franco is ruim 45 jaar geleden overleden, maar zijn schaduw hangt nog altijd over het land. Met graffiti staat het op Madrileense stadsmuren geschreven: ‘Franco vive’ – Franco leeft. Generaal Millán Astray valt als straatnaam misschien nog te verdedigen, verbazingwekkender is het voor de buitenstaander dat talloze Spaanse dorpjes nog gewoon een Generalísimo Franco-straat hebben. En pas dit jaar werd het laatste Franco-standbeeld van straat verwijderd, uit de exclave Melilla in Noord-Afrika.
Maar ook progressief Spanje leeft, zo werd enkele dagen na het ophangen van de straatnaambordjes duidelijk. Direct werden ze doorgestreept en met stickers beplakt. En voor de duidelijkheid is op de muren onder en naast de bordjes in grote letters geschreven: ‘Dit is de straat van Justa Freire’.
Buurtbewoner Arevalo moet er vooral om lachen, hoewel hij het onderwerp in gesprek met sommige al te militaristische buren maar mijdt. Gelukkig stuurt het stadsbestuur de adreswijziging voor alle wijkbewoners naar alle instanties, zegt hij. Dus hij hoeft alleen maar vrienden en familie van zijn verhuizing zonder verhuisdozen te verwittigen. Dat scheelt toch een hoop gedoe.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
