Viool van Mozart te zien én te horen in Gent: "We gaan zijn hele genie op het podium voelen"

Veerle Simoens, directeur van het Festival van Vlaanderen Gent is heel enthousiast: "Het is een fantastisch instrument dat bijna 300 jaar oud is. Het wordt bewaard in het Mozarteum in Salzburg", zegt ze. "Het is een instrument dat heel weinig buiten komt, waar maar af en toe op gespeeld wordt, en wij halen die naar Gent met een beveiligd transport en verzekeringen."

"We mogen ook niet vertellen wanneer die viool precies aankomt", vertelt ze voorts. "Maar toch gaan we die horen klinken op het podium van de Bijloke. Er zal ook over verteld worden en er komen brieven van Mozart mee. Het hele genie van Mozart gaan we in levende lijve voelen op dat podium."

De viool in kwestie werd gebouwd door de Noord-Italiaanse vioolbouwer Pietro Antonio Dalla Costa in 1764. De viool zal op 20 september in de Bijloke bespeeld worden door violist Hugues Borsarello, bijgestaan door Paul Montag op de piano.

De twee musici spelen verschillende vioolsonates van Mozart en delen het podium met rasverteller Rolando Villazón. Die leest voor uit de uitvoerige correspondentie tussen Wolfgang Amadeus en zijn vader Leopold. Mozart had veel aan zijn vader te danken, maar de twee hadden een zeer complexe relatie.

"Het is een oud instrument, maar ze is in perfecte staat", zegt Simoens. "Eigenlijk hoe ouder een instrument wordt, hoe beter het wordt. Zo raakt het hout nog beter doortrild. Mozart is ooit in Gent geweest. Hij heeft toen op het orgel van de Baudelokapel gespeeld. Dat orgel is verdwenen, maar dat we die viool nog kunnen horen waar hij toen op gespeeld heeft, dat is magisch."

Vioolbouwer Jan Strick van Maison Bernard is een internationaal gerenomeerde vioolkenner, gespecialiseerd in de Italiaanse en Franse vioolbouw van de 17e, 18e en 19e eeuw. Hij noemt de viool op twee manieren bijzonder. "Eerst omdat het de viool van Mozart zelf is", legt hij uit. "Wat voor elke muziekliefhebber toch iets exceptioneels is. En dan de bouwer: Dalla Costa is een belangrijk vioolbouwer van de Venetiaanse school."

In Noord-Italië had elke stad een belangrijke school van vioolbouw. De belangrijkste school is die van Cremona met de Amati's, de Guarneri's en dan Stradivarius. Rond 1740-1750 wordt de Venetiaanse school belangrijker dan de Cremonese school die dan een beetje in verval geraakt. "Die Dalla Costa-viool is van na 1750 en dat is in de vioolbouw vrij laat", zegt Strick. "Mozart zou die gekregen hebben toen hij naar Wenen verhuisde. Het is niet abnormaal dat zo'n instrument nog bespeeld wordt. Een Stradivarius is ouder bijvoorbeeld en een Amati is nog 100 jaar ouder."

Het is hoe dan ook geen goedkoop instrument. "Een Dalla Costa-viool is een vrij prijzige viool maar er zijn violen die nog veel duurder zijn", zegt de kenner. "Vandaag de dag kost een Dalla Costa 200.000 à 250.000 euro, terwijl een Stradivarius al rond de 10 miljoen euro draait."