Help, de energieprijs stijgt! Moet ik nu mijn contract aanpassen?

Eerst en vooral: check je huidige contract

Om te weten waar je precies aan toe bent, moet je eerst nagaan welk contract je nu hebt. Vast of variabel? Voor welke looptijd? “Als je een vast contract hebt afgesloten voor de grote prijsstijgingen begin 2020, dan zit je voorlopig nog goed”, zegt Kurt Hernot van de CREG (de Federale Energiewaakhond). Iets meer dan de helft van de Belgen heeft zo’n vast contract. Die mensen hoeven voorlopig in principe geen actie te ondernemen.”

Het ligt anders als je een variabel contract hebt. Daarbij schommelt het tarief mee met de marktprijzen, en die zijn sinds maart 2020 beginnen stijgen. Vandaag liggen ze nog altijd enorm hoog, en het einde van dat hoge prijsplateau is nog niet in zicht. 

“Als de prijzen even hoog blijven als vandaag, zullen gezinnen met een variabel contract tot wel 500 euro extra moeten ophoesten op een jaar tijd”, zegt Hernot. “De koude maanden staan namelijk voor de deur.”

Zo weet je of overstappen zin heeft

Je zou denken dat het met de huidige tarieven geen nut heeft om een ander contract aan te gaan, maar volgens Kurt Hernot is dat zeker niet altijd het geval.

“Het algemene prijsniveau is enorm gestegen, maar dat geldt voor alle producten. Er zijn nog altijd mensen die nooit eerder van energiecontract of leverancier veranderd zijn. Hun product kostte al veel en het is nu alleen nog maar duurder geworden. Sommige huishoudens kunnen dus nog altijd besparen.”

Wil je weten of overstappen zin heeft? Doe dan de CREG-scan. Dankzij enkele eenvoudige vragen weet je hoe de prijs van jouw energiecontract zich verhoudt tot die van de contracten die je vandaag kunt kiezen op de energiemarkt.

Met de CREG-scan zie je in één oogopslag of je een duur of goedkoop contract hebt. “Als blijkt dat het goedkoper kan, kun je de volgende stap zetten: een goedkoop contract zoeken via een prijsvergelijkingswebsite, de V-test bijvoorbeeld. Maar vergeet zeker die eerste stap niet!”, zegt Hernot.

Twee maanden voor de looptijd van je contract verstrijkt, krijg je van je leverancier een brief met de nieuwe voorwaarden. “Dat is een goed moment om je tariefformule te vergelijken met de andere contracten op de markt. Je hebt dan nog 2 maanden de tijd om je keuze te bevestigen.”

Blijf je contract opvolgen

Kies je nu het best voor vast of variabel? “Dat is je eigen keuze”, zegt Hernot. “Als je op zeker wil spelen en geen nóg hoger tarief wil riskeren, kun je tijdelijk voor een vast contract gaan. Hou dan wel de komende drie, vier, vijf maanden de markt in de gaten. Je kunt terug switchen naar een ander contract zodra dat interessant wordt."

In principe kun je in ons land kosteloos overstappen. Sommige leveranciers rekenen wel vanaf de eerste dag een volledige jaarvergoeding aan. “Dat kan een drempel zijn. De CREG vraagt daarom aan leveranciers om de vergoeding pro rata aan te rekenen, dus niet als een forfaitaire jaarkost. Helaas doen ze dat niet allemaal.”

Het heeft sowieso altijd zin om minstens 1 keer per jaar de CREG-scan te doen. “Met de huidige prijsschommelingen doe je dat best nog frequenter, het liefst een aantal keren per kwartaal”, zegt Hernot. Niemand weet namelijk hoe de markt zal evolueren. Als je vaak checkt, kun je korter op de bal spelen en sneller van product veranderen als dat loont.”

Sociaal tarief

Door de coronacrisis konden meer mensen van het sociaal tarief genieten. Maar die gunstmaatregel loopt binnenkort af en heel wat van die klanten moeten binnenkort een nieuw contract zoeken. Hernot raadt aan om in elk geval te checken of je niet nog langer recht hebt op dat verlaagde energietarief.

Het sociale tarief wordt 4 keer per jaar berekend en volgt dus ook de evolutie van de marktprijzen. “Toch zullen de schommelingen beperkter zijn dan op de energiemarkt. De prijsstijgingen van het sociale tarief zijn begrensd om die groep mensen te beschermen.”

Heb je recht op het sociaal tarief? Dan blijf je sowieso het scherpste tarief van de energiemarkt behouden, al zal je wellicht iets meer betalen voor gas en elektriciteit dan vorig jaar.

Blijft een groepsaankoop interessant?

Heel wat van de vaste energiecontracten die binnenkort aflopen, werden afgesloten via een groepsaankoop. Intussen swingen de energieprijzen de pan uit. Heeft het dan nog wel zin om opnieuw voor een groepsaankoop te kiezen?

“Het blijft zeker interessant om ze te blijven volgen”, zegt Hernot. Mijn advies: schrijf je in en vergelijk het voorstel met de rest van de markt. Als het interessant is, kun je intekenen. Indien niet, hoef je er niet op in te gaan.”

Wanneer je groepsaankoop-contract na een jaar afloopt, krijg je een prijsvoorstel voor een vervolgcontract. “Dat zal ongetwijfeld duurder uitvallen, maar het kan toch best interessant zijn. Vergelijk het zeker met de andere contracten op de markt.”

Weet wel dat een groepsaankoop meestal geen rekening houdt met alle aanbieders op de markt. Je zult het voorstel dus echt wel nog eens moeten toetsen via een vergelijkingsmodule. Pas daarna weet je hoe interessant het voorstel is in vergelijking met alle verkrijgbare contracten.”