Orgasme werkt net zo goed tegen verstopte neus als neusspray: dat verdient een ig Nobelprijs

Voor hun onderzoek naar verstopte neuzen selecteerden kno-artsen van het Klinikum am Gesundbrunnen-ziekenhuis in Heilbronn achttien heterokoppels met neuzen in verschillende stadia van verstoptheid. De proefpersonen maten de luchtwegweerstand in hun neus op verschillende tijdstippen voor en na een orgasme. Hetzelfde deden de koppels nadat ze met een neusspray hadden gespoten.

De resultaten verschenen vorig jaar in het wetenschappelijke tijdschrift Ear, Nose & Throat Journal: tot zestig minuten na een orgasme ademden de proefpersonen net zo goed door hun neus als in het uur nadat ze met neusspray hadden gespoten. Daarna nam het gunstige effect van het orgasme op de neusademhaling af, en bleef dat van neusspray doorwerken.

Cocaïne en baarmoederlijke klachten

De relatie tussen neusademhaling en seksueel genot kent een wetenschappelijke voorgeschiedenis. Wilhelm Fliess, een neus-keel-oorarts die leefde van 1858 tot 1928 en praktijk hield in Berlijn, was er van overtuigd dat er een neurogene relatie bestond tussen het neustussenschot, het neusslijmvlies en de (vrouwelijke) geslachtsorganen. Zo dacht hij bijvoorbeeld baarmoederlijke klachten te kunnen verhelpen door cocaïne te stippen op bepaalde plekken in de neus.

Dat zou misschien allemaal onopgemerkt zijn gebleven als Fliess niet goed bevriend raakte met de beroemde psychoanalyticus Sigmund Freud. Freud was kennelijk dusdanig overtuigd van de ideeën van zijn vriend dat hij de toen 27-jarige patiënt Emma Eckstein aan Fliess doorverwees om van haar menstruatieklachten af te komen. Fliess verwijderde daarop een van Ecksteins neusschelpen, een botplaat in de neus. Hij liet door slordigheid een forse tampon achter in haar neus. Het kostte Eckstein bijna haar leven, de operatie verminkte haar gezicht.

Lees ook

Interview. ‘Er zit iets van complotdenken in het freudianisme’

Adrenaline

De theorie dat er een nasaal-genitaal verband zou zijn is sindsdien controversieel – maar ook nooit echt onderzocht, schrijven de Duitse onderzoekers in hun prijswinnende studie. Tot vorig jaar dus. Al gaat het in dit Duitse onderzoek om orgasmes bij seks met een partner, nuanceert gepensioneerd arts-seksuoloog Jelto Drenth, niet betrokken bij de studie. “Ik ben benieuwd of het effect ook gevonden zou zijn bij een veel rustiger masturbatie-orgasme.”

Drenth vermoedt dat het gevonden effect te maken heeft met de werking van het prestatiehormoon adrenaline. De werkzame stof xylometazoline in veel neussprays heeft een vergelijkbare moleculaire structuur als adrenaline, en het kan zijn dat het hormoon na de seks nog dusdanig aanwezig is in het lichaam dat het ademen door een verstopte neus makkelijker maakt.

Een orgasme, zegt seksuoloog Eveline Stallaart, is een heel complex fysiologisch geheel. Bloed gaat sneller stromen, de hartslag gaat omhoog en tijdens het klaarkomen stopt de orbitofrontale cortex er even mee. Dat is het gedeelte van de hersenen dat beslissingen neemt en informatie verwerkt. We gaan dus heel even ‘uit’ – reden dat een orgasme in het Frans wel le petit mort, de kleine dood, wordt genoemd.

“Zou het niet mooi zijn”, denkt Stallaart hardop, “dat tijdens een orgasme alles in ons lichaam wordt aangescherpt? Dat letterlijk alle barrières worden weggenomen?”

De winnaars van de andere ig Nobelprijzen 2021, per categorie:

Biologie
Een akoestische analyse van het geluid dat huiskatten maken bij het spinnen, en het effect van de verschillende manieren van miauwen op menselijke huisgenoten van katten.

Ecologie
Het in kaart brengen van de microbiologische wereld van op straat uitgespuugde uitgekauwde kauwgom na drie maanden in de buitenlucht.

Scheikunde
Via onze huid en adem scheiden we vluchtige organische stoffen af, en we gaan bijvoorbeeld sneller ademen als we iets eng vinden. Kun je ‘zien’ hoe gewelddadig of erotisch een film is op basis van de hoeveelheid vluchtige organische stoffen in een bioscoopzaal? En wat is de chemische samenstelling van de geur van angst in een bioscoop bij een spannende film?

Economie
De ontdekking dat er een correlatie is tussen lichaamsgewicht en politieke integriteit: kabinetsleden van een corrupt bewind hebben opvallend vaak overgewicht.

Vrede
Onderzoek naar de vraag of mannen begonnen zijn met een baard laten groeien om de onderkaak te beschermen tegen een vuistslag van een rivaliserende soortgenoot.

Natuurkunde
Waarom mensen niet tegen elkaar opbotsen: een analyse van hoe en wanneer voetgangers op dezelfde route bereid zijn hun pad te verleggen om te voorkomen dat ze tegen elkaar lopen.

Kinetica
Waarom mensen tegen elkaar opbotsen: voetgangers lopen in mensenmassa’s sneller tegen elkaar op als een van de twee is afgeleid door naar iets anders te kijken.

Entomologie
De vondst van een nieuwe methode van bestrijden van kakkerlakken aan boord van onderzeeërs.

Vervoer
Onderzoek naar het effect op de ademhaling van zwarte neushoorns bij vervoer als de dieren teruggezet worden in het wild. Bij dat transport hangen de neushoorns aan hun poten aan een helikopter.