Filmfestival van Venetië: winnaars doorbreken vrouwelijke taboes

De 41-jarige Franse regisseuse Audrey Diwan barstte zaterdagavond in tranen uit toen juryvoorzitter Bong Joon-ho haar op het filmfestival van Venetië de Gouden Leeuw overhandigde. Haar winnende film L’événement ligt haar na aan het hart. Het verhaal speelt zich af in 1963, en volgt de intelligente Franse studente Annie, die haar toekomst gehypothekeerd ziet door een ongewenste zwangerschap. Abortus is op dat moment nog strafbaar in Frankrijk, en dus ziet Annie zich verplicht om een illegale – en mogelijk levensbedreigende – oplossing te zoeken.

Diwan baseerde zich op de autobiografische roman van schrijfster Annie Ernaux, maar vertelde aan De Morgen dat ze ook zelf ooit een abortus liet uitvoeren. “Het was toen al lang niet meer illegaal, maar toch rustte er nog steeds een enorm taboe op. Daardoor voelde ik me erg eenzaam. Dat heeft me gemotiveerd om nu deze film te maken.”

L’événement is een verdiende winnaar: meeslepend gefilmd, moedig vertolkt door hoofdactrice Anamaria Vartolomei, die in iedere scène zit, en met aandacht voor de hypocrisie rond vrouwelijk seksueel verlangen. Het is ook de juiste film op het juiste moment: Diwan verwees in haar overwinningsspeech zelf naar Texas, waar een nieuwe abortuswet de legale termijn terugbrengt naar nauwelijks zes weken – ook in geval van verkrachting.

Bovendien past Diwan in een indrukwekkend rijtje van vrouwelijke filmmakers die dit jaar de belangrijkste prijsuitreikingen domineerden: dit voorjaar zegevierde Chloé Zhao (die in Venetië ook in de jury zetelde) met Nomadland op de Oscars, in Cannes won Julia Ducourneaus Titane de Gouden Palm, en nu kroont Audrey Diwan 2021 helemaal tot het filmjaar van de vrouw.

Memorabele pestkop

Wie durft te beweren dat de jury in Venetië vrouwen voortrok, is eraan voor de moeite: was het niet Diwan geworden, dan had Jane Campion evengoed de Gouden Leeuw kunnen winnen. The Power of the Dog, haar eerste film in 12 jaar tijd, is een diepgravende studie van onderdrukt verlangen, gesitueerd op een ranch in Montana. Een film die zindert van emotionele en seksuele spanning, en Campion terecht de prijs voor de beste regie opleverde. Haar hoofdrolspeler Benedict Cumberbatch, die een memorabele pestkop met een groot geheim neerzet, greep naast de prijs voor de beste acteur, die verrassend genoeg naar de Filipijn John Arcilla (On the Job: The Missing 8) ging. Bij de vrouwen werd Penélope Cruz gelauwerd voor haar vertolking in Pedro Almodóvars Madres Paralelas.

Moeders stonden ook centraal in The Lost Daughter, het regiedebuut van actrice Maggie Gyllenhaal. Zij won de prijs voor het beste scenario, met een verhaal dat net als L’événement een groot vrouwelijk taboe wil doorbreken. The Lost Daughter is gebaseerd op het gelijknamige boek van Elena Ferrante, over een moeder die haar dochters in de steek heeft gelaten, en gebukt gaat onder een immens schuldgevoel. Een film die soms worstelt met zijn flashbackstructuur, maar wel met een zelden geziene eerlijkheid naar de realiteit van ouderschap kijkt.

Het 78ste filmfestival van Venetië speelde op zeer hoog niveau, met nauwelijks valse noten in de competitie, en de lancering van een aantal geheide Oscarkandidaten. Niet alleen The Power of the Dog zal ongetwijfeld een belangrijke rol gaan spelen op de Academy Awards, ook Ridley Scotts The Last Duel, dat buiten de competitie werd voorgesteld, bikkelt binnenkort gegarandeerd mee om de prijzen. De film, geschreven door Matt Damon, Ben Affleck en Nicole Holofcener, kijkt door een hedendaagse bril naar de middeleeuwen, en verkent in het bijzonder hoe genadeloos die voor vrouwen geweest moeten zijn. De mythe van de koene ridders wordt gaandeweg met de grond gelijk gemaakt.

‘L’événement’ wordt op 2 februari 2022 in de Belgische bioscopen verwacht.