Dit artikel kan u geld opbrengen: acht onmisbare geldlessen voor jonge mensen

1. Doe dagelijks een financiële check-up

In de loop der jaren hebben we ons geabonneerd op veel verschillende diensten, zoals Netflix, Spotify en De Morgen. Je merkt er weinig van, maar elke maand gaat er aardig wat geld van je rekening. Juist daarom is het belangrijk om af en toe eens een financiële check-up te doen. 

“Er zijn drie momenten”, zegt Pironet. “Elke dag bekijk je best de stand van je zichtrekening, dat kan nu toch simpel met de smartphone. Daarnaast kan je elke maand eens kijken hoeveel spaargeld je overhoudt – in een app of op papier – om er zo een zekere structuur in te vinden. En tot slot is er het groot onderhoud, dat één keer per jaar moet gebeuren. Leg dan echt alles waarvoor je geld neertelt op tafel – ook je verzekeringen, elektriciteit en gas – en controleer of je alles nog wel gebruikt en of er geen voordeligere formules zijn.” 

Van Droogenbroeck: “Door dat zo systematisch te doen, zullen er snel dingen opvallen die je had onderschat. Voor mij was dat bijvoorbeeld het broodje en drankje dat je op het werk koopt. Dat lijkt niet duur, maar na verloop van tijd is dat toch een aanzienlijk bedrag. Wij adviseren trouwens niet dat je dat moet laten, maar wel dat je moet overwegen of het het jou nog wel waard is.”

Tip: Er zijn tal van abonnementen, van bloemen over maaltijdboxen tot spelen op de lotto. Reken vooraf uit hoeveel zo’n abonnement per jaar kost. Ben je dan nog altijd zo enthousiast?

2. Spaar nu al voor je pensioen

Sinds enkele weken staan het pensioen en de financiering ervan weer bovenaan de politieke agenda. Veel jongeren vragen zich af of er nog wel genoeg zal overblijven om hun pensioenen te betalen. Nu al beginnen te sparen voor het pensioen is dus geen overbodige luxe. “Na je pensioen zal je plots heel wat minder gaan verdienen, wat we de inkomensval noemen. Als je dezelfde levensstandaard wil aanhouden, heb je minstens een extra spaarpotje nodig”, zegt Van Droogenbroeck. 

Naast de groepsverzekering en het pensioensparen bij de bank zijn er nog tal van andere spaarformules. “Als je nog jong bent, is dat misschien moeilijk. Maar het heeft wel een belangrijk voordeel: de tijd”, zegt Pironet. “Zelfs als je maar een klein bedrag – bijvoorbeeld 40 euro per maand – consequent opzijzet, is dat op het eind van de rit een gigantische som. Reken zelf maar uit: na 45 jaar heb je zo meer dan 20.000 euro bij elkaar gespaard. Mensen die liever geen risico’s nemen, kunnen dat op een spaarboekje laten staan, maar daarnaast zijn er nog tal van andere opties die meer geld opleveren.” 

Spaarboekjes brengen momenteel bijna geen rente op. Met een inflatie van meer dan 2 procent wil dat dus zeggen dat je spaargeld elk jaar minder waard wordt. Pironet: “Het voordeel is wel dat je er op elk moment aan kan, terwijl dat bij aandelen soms wat moeilijker ligt.” Van Droogenbroeck: “Maar het hoeven niet per se aandelen te zijn. Je kan ook kiezen voor beleggingsfondsen of vastgoedvennootschappen. Omdat je nog jong bent, kan je het risico spreiden in de tijd: nog een voordeel.” 

Tip: Om na je pensionering min of meer dezelfde levensstandaard te kunnen aanhouden, moet je naar schatting 85 nettomaandlonen (pakweg zeven jaarlonen) hebben opzijgezet.

3. Laat je geld staan en word slapend rijk

Tijdens de coronacrisis leerden we het begrip exponentiële groei kennen. Zo weten we dat slechts één coronageval in een mum van tijd tot duizenden gevallen kan aangroeien. In beperktere mate geldt hetzelfde als je je geld investeert en het ongemoeid laat. Einstein noemde deze zogenaamde samengestelde interest zelfs het achtste wereldwonder. Er ontstaat een sneeuwbaleffect: je vermogen groeit aan zonder dat je extra geld inlegt. 

Van Droogenbroeck: “Het is iets wat door heel veel mensen nog steeds wordt onderschat. Maar als je jaarlijks een rendement haalt van 5 procent, dan zal je geld al na vijftien jaar verdubbeld zijn in waarde. Er zijn manieren om te achterhalen hoeveel beleggingsfondsen in de loop der jaren opgebracht hebben. Je moet gewoon zoveel mogelijk spreiden, zowel geografisch als in de tijd. Belangrijk bij het aankopen van aandelen is dat je alle emoties uitschakelt en heel rationeel koopt.”

Tip: Je aandelen spreiden kan en moet op vele manieren: tussen verschillende bedrijven, sectoren en werelddelen. Maar ook je aankopen spreiden in de tijd is belangrijk.

4. Heb geen schrik om af te dingen

Velen onder ons zijn het niet gewoon om af te bieden. Toch niet als we in eigen land zijn. Op vakantie, in een of ander toeristisch oord, doen we het wel als we niet aan de verleiding kunnen weerstaan om een tapijtje of een keramieken potje als souvenir mee te brengen. Wel, dat moet je bij heel wat geldzaken bij ons ook doen: afpingelen. 

Pironet: “Doe het hoffelijk maar kordaat, met als motto: een nee heb je, een ja kun je krijgen. Dat maakt een groot verschil. Banken, autohandelaars of verzekeringsmakelaars calculeren dat ook in. Als jij dus niet afdingt, hebben zij gewoon een grotere marge. Je moet er goed voorbereid en goed gewapend naartoe gaan. Ga langs verschillende banken, zoals op een Turkse bazaar.” 

Hetzelfde geldt voor je loon. “Je hebt in het begin misschien wat schroom, maar het is toch belangrijk om hard te onderhandelen. Want het loon waaraan je begint, sleep je de rest van je carrière mee, zeker als je bij dezelfde werkgever blijft. Zoek op hoeveel je waard bent en vraag het aan collega’s die je kunt vertrouwen. Of ga naar websites die aangeven wat de gemiddelde lonen in je sector zijn. En vergeet zeker niet om enkel het cash geld, maar ook de extralegale voordelen – bedrijfswagen, maaltijdcheques, groepsverzekering – mee af te wegen, net als het aantal vakantiedagen. Voor veel mensen zijn die immers veel geld waard: een goede nachtrust is onbetaalbaar.”

Tip: Het afsluiten van een hypothecaire lening is zoals een tapijt kopen in een Turkse bazaar. Je moet afdingen, naar de concurrentie gaan, opnieuw afdingen en dan met die voorwaarden opnieuw naar de eerste kredietinstelling trekken.

5. Verander af en toe van energieleverancier

Trouw wordt beloond, zo heet het. Maar in geldzaken is dat een misvatting. Je gas- en elektriciteitsleverancier zal jou niet in de watten leggen omdat je daar al lang klant bent. Integendeel, vaak loop je dan prijsverlagingen mis. Het loont zeker de moeite om geregeld na te gaan of er geen betere formules of interessantere voorwaarden bij een andere of zelfs bij dezelfde leverancier voor dezelfde service te krijgen zijn. Heel veel mensen doen nochtans niet de moeite om te switchen. Hoe komt dat? 

Pironet: “Het is altijd makkelijk om alles bij het oude te laten, niemand dwingt je ertoe. Maar het is tegenwoordig heel erg simpel: er bestaan speciale vergelijkingssites en een switch is onmiddellijk gebeurd, zonder veel administratieve rompslomp. Er is geen enkele zinnige reden te bedenken om het niet te doen. Of je elektriciteit nu van Lampiris komt of van Engie, er is toch geen verschil.” Dit geldt trouwens ook voor verzekeringen, waar nog een extra gevaar om de hoek loert: heel veel mensen zijn dubbel verzekerd voor hetzelfde risico.

Tip: Zowat een kwart van de Vlaamse gezinnen wisselde in 2019 van energieleverancier. Voor een gemiddeld gezin kan dat zo’n 500 euro verschil op de factuur maken.

6. Let op voor hypes

Tegenwoordig worden we om de oren geslagen met bitcoins en allerlei andere nieuwigheden op financieel vlak. Zelfs voor specialisten is het onduidelijk wat er precies achter schuilgaat. Van Droogenbroeck: “We gaan niet zeggen wat mensen moeten doen of laten, maar we waarschuwen hen hier wel voor. Investeren in de bitcoin of andere cryptomunten lijkt een beetje op spelen in een casino: het is spannend en het geeft je een zekere rush. Ook het feit dat ondernemers als Elon Musk ze promoten, draagt bij tot hun blitse imago. Maar dat maakt het gevaarlijk. Beleggen moet eigenlijk iets saais zijn, iets op lange termijn. Bij de bitcoin kan je van vandaag op morgen veel geld winnen, maar ook veel verliezen. Toch zie ik ook een positieve kant: die digitale munten wakkeren de interesse van jongeren aan voor beleggingen en aandelen.” 

Pironet nuanceert: “Als de hype morgen over is, scheuren de meeste mensen er hun broek aan. Je kan het vergelijken met de hype rond Lernout & Hauspie, het West-Vlaamse spraaktechnologiebedrijf. Iedereen had er wel aandelen van, maar het bedrijf stortte in elkaar en sleepte velen mee in zijn val. En dat heeft jammer genoeg bij sommigen tot een afkeer voor aandelen geleid.”

Tip: Je denkt beter meer dan één keer na voor je digitale munten koopt. Het is gokken, en gokken met geld dat je later nog nodig hebt, is niet slim.

7. Durf fouten te maken

Pironet en Van Droogenbroeck willen er de nadruk op leggen dat zij zich niet in de markt willen zetten als experts die dé waarheid in pacht hebben. “Wij proberen met ons boek gewoonweg alle mogelijkheden op een rijtje te zetten, het is dan aan de lezers zelf om een keuze te maken. En geen schrik te hebben: durf fouten te maken. Blijf ver weg van profeten die verkondigen wat je moet doen om snel rijk te worden of die van jou in zeven stappen een financieel genie willen maken. Ga ook niet zomaar voort op het advies van een bankier. Als je bij een garagist langsgaat, ga je toch ook geen auto kopen louter omdat een garagist zegt dat het de beste is? Je gaat verschillende auto’s vergelijken en checken welke het best bij jou past. Hetzelfde principe geldt voor bankproducten.” 

Van Droogenbroeck: “De waarheid is dat er geen goede of foute antwoorden bestaan, maar dat die vooral afhangen van je persoonlijke situatie, je eigen inschatting en ook het risico dat je al dan niet wilt of kunt nemen.”

Tip: Vertrouw niet blind op de adviezen van banken, verzekeringsmakelaars of vastgoedverkopers. Blijf altijd kritisch en klop aan bij meerdere specialisten.

8. Hou de voorraadkast goedgevuld

Investeer in een voorraadkast en hou die goed gevuld: dat is – enigszins verrassend – het laatste advies. Pironet: “Koop producten die niet bederven als ze in reclame zijn en bouw een voorraad op. Dat is niet alleen goed voor de portemonnee, maar zo zit je ook nooit zonder – denk aan toiletpapier, huishoudpapier, shampoo, tandpasta, waspoeder, afwastabletten en tonijn in blik. Ik moest bijvoorbeeld niet naar de winkel hollen toen corona toesloeg: ik had nog twee grote pakken toiletpapier in voorraad. (lacht) Zo kan je genieten van tal van promoties en bespaar je jaarlijks al snel enkele honderden euro’s. Ook belangrijk is op het juiste moment de juiste dingen te kopen, zoals groenten en fruiten tijdens het seizoen: goedkoop én lekker. Het lijken misschien kleinigheden, maar vele kleine beetjes maken één grote.”

Tip: Wist je dat je in het warenhuis gemiddeld 45 procent kunt besparen door van het A-merk over te schakelen naar een huismerk? Als je van een A-merk overschakelt naar een eersteprijsmerk, bespaar je zelfs 66 procent.

Michaël Van Droogenbroeck en Ewald Pironet, Investeren in de eerste helft van je leven, Lannoo, 400 p., 24,99 euro