Vandaag Overlegcomité, en experts hebben één advies: de epidemie is nog niet voorbij

Het Overlegcomité buigt zich vandaag opnieuw over het huidige covidbeleid. Vlaanderen wil daarbij flink wieden in de nog resterende maatregelen. Vooral het mondmasker is de Vlaamse regering een doorn in het oog. In de entourage van minister-president Jan Jambon (N-VA) is te horen dat mondmaskers voor hen enkel nog verplicht moeten worden in zeer specifieke settings, zoals het openbaar vervoer.

Maar daar denken de wetenschappelijke experts van de GEMS anders over. In hun advies aan het Overlegcomité uiten ze hun bezorgdheid over de komende maanden. Met de herfst en de winter voor de deur zijn mondmaskers wel degelijk nog nodig in bijvoorbeeld openbare gebouwen en op de werkplek, vinden ze. Als vuistregel raadt de GEMS aan altijd een mondmasker te dragen op drukke plaatsen waar je niet weet of anderen gevaccineerd zijn.

Herfst en winter

De verwachting is dat het virus in de herfst en de winter makkelijker overgedragen wordt. Bovendien is het telewerk afgebouwd, zijn de scholen heropend en zullen ook nachtclubs weer de deuren openen. Het virus circuleert volop. De experts wijzen erop dat de vaccins niet 100 procent beschermen tegen zware ziekte. Ook gevaccineerden kunnen nog ziek worden.

In een rapport aan het Overlegcomité, dat De Morgen kon inkijken, benadrukt coronacommissaris Pedro Facon dat de zorg nog niet uit de gevarenzone is. Onder meer in Brussel kan de situatie in de ziekenhuizen nog precair worden. “In Brussel en in andere steden met lagere vaccinatie kan een impact volgen die nog hoger is dan deze van de derde golf,” klinkt het.

Ook Facon pleit omwille van de vele onzekerheden – zoals de impact van het griepseizoen – voor een voorzichtige aanpak en het blijven dragen van mondmaskers in onder meer winkels en op kleine evenementen zonder coronapas. “Risicobeheer betekent niet ‘back-to-normal’ of de volledige terugkeer naar de prepandemische aanpak.”

De GEMS vraagt dat de regering een noodplan ontwikkelt voor wanneer de situatie de komende maanden uit de hand loopt. Zij denken daarbij aan verplicht telewerk, mondmaskers op school, een breder gebruik van de coronapas en verplichte vaccinatie in risicosectoren.

Paniekvoetbal

De Brusselse en Waalse ministers rond de tafel van het Overlegcomité delen de bezorgdheid van de experts en de coronacommissaris, maar de vraag is of de Vlaamse partijen te overtuigen zijn. “Je krijgt die mondmaskers in Vlaanderen niet meer uitgelegd. Als we ze nu niet schrappen, gebeurt het nooit”, zegt Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert. “Het is altijd paniekvoetbal in de aanloop naar het Overlegcomité. Vorige week moesten er plots extra bedden vrijgehouden worden, een week later blijkt dat niet eens nodig.”

Mogelijk volgt vrijdag een flinke discussie over de financiële en economische steunmaatregelen die vandaag overeind blijven. Bijvoorbeeld: normaal dalen werkloosheidsuitkeringen in de tijd, maar die zogenaamde degressiviteit werd tijdens de pandemie op pauze gezet. “De arbeidsmarkt staat in brand, overal zoeken bedrijven personeel, er is geen reden om deze maatregel aan te houden,” aldus Lachaert.

Over het gebruik van de coronapas hakt het Overlegcomité wellicht geen grote knopen door. De bal ligt daarvoor in het kamp van de deelstaten. Na enkele dagen onduidelijkheid klinkt het bij Jambon vandaag weer dat de coronapas in Vlaanderen niet nodig is, behalve in een aantal uitzonderlijke gevallen. Onder meer in de rand rond Brussel zou een coronapas mogelijk toch breder gebruikt kunnen worden, al is daarover nog geen akkoord binnen de Vlaamse regering.