De Croo: ‘Deze epidemie is een epidemie van niet-gevaccineerden aan het worden’
De federale regering en de deelstaten hebben op het Overlegcomité beslist om een aantal belangrijke versoepelingen in de coronamaatregelen door te voeren. Zo verdwijnt de mondmaskerverplichting in de horeca en in de winkels vanaf 1 oktober. Gewesten mogen zelf wel strengere regels opleggen: in Brussel komen er alvast geen nieuwe versoepelingen. Volg alle ontwikkelingen in ons liveblog.
Download de app van De Morgen en krijg meteen een bericht bij belangrijk nieuws.
Video wordt geladen...
Live
Pierre Van Damme: 'Geen mondmaskers is een risico en een politieke keuze'
Vaccinoloog aan de Universiteit Antwerpen Pierre Van Damme geeft aan dat experten de mondmaskerplicht nog niet wilden laten vallen in plaatsen zoals winkels, maar de politici beslisten daar anders over. "Een risico", volgens Van Damme.
De experten wilden eerder nog een buffer inbouwen vanwege enkele onzekerheden zoals een mogelijk nieuwe variant van het coronavirus of de winter en de bijkomende luchtwegeninfecties die daarbij horen.
"De politiek nam hier liever een risico om het wel te doen", stelt Van Damme. "Ik noem het een risico, omdat je nu al heel veel kan. Daar willen we op focussen, niet op wat niet kan. We focussen op wat wel kan met het mondmasker en met het Covid Safety Ticket."
Vaccinoloog/Viroloog Pierre Van Damme© Eric de Mildt - All rights reserved / +32496869356 eric.demildt@skynet.beBeeld Eric de Mildt De vaccinoloog is blij dat de mondmaskerplicht nog steeds wordt gehandhaafd op het openbaar vervoer en in de zorgsector. Doordat die mondmaskerplicht nu wel wegvalt in winkels, moet dat uitgebalanceerd worden met het gebruik van het Covid Safety Ticket (CST). Al hoopt hij niet dat de balans doorslaat.
"We moeten dat mondmasker niet gaan verketteren en zwart maken. Misschien hebben we het nog nodig in de nabije of verdere toekomst. Het is een instrument waarvan we moeten beseffen dat het nog steeds een belangrijke laag van bescherming is, naast vaccinatie", benadrukt Van Damme.
"We gaan goed moeten monitoren wat de consequenties zijn. In die zin is dat misschien wel een berekend risico. Pas als we het goed opvolgen, weten we of dit het goede moment was of niet", verklaart hij.
De modellen van de biostatistici geven aan dat het nog oppassen is voor de piek van de vierde golf. Daarbij stelt Van Damme zich de vraag: "Gaan we die kunnen bufferen met onze vaccinatiecijfers in Vlaanderen, met hier en daar maatregelen zoals mondmaskers op een aantal plaatsen en het CST? Zo ja, dan wordt de golf mogelijk eentje die kabbelt en die we wel aankunnen met onze gezondheidszorg. Dat is ook altijd de bedoeling geweest", besluit de vaccinoloog
Einde federale fase nog niet voor meteen
De federale fase in het crisisbeheer van de coronapandemie blijft nog zeker tot eind oktober duren, en gaat mogelijk daarna ook nog niet meteen op de schop. "Het zou zeer complex zijn om die te beëindigen terwijl er nog allerhande federale maatregelen van toepassing zijn", zei premier Alexander De Croo deze avond na afloop van het Overlegcomité.
De federale regering en de deelstaten gaven het coronacommissariaat tijdens het Overlegcomité van eind augustus al de opdracht om het einde van de federale fase van het coronacrisisbeheer voor te bereiden. Die federale fase loopt al onafgebroken sinds 12 maart vorig jaar.
Maar een simpele taak is dat niet, en een concrete datum voor het einde van die federale fase is dan ook nog niet geprikt, viel te horen na afloop van het Overlegcomité van vrijdag. "De voorbereidingen zijn bezig, en op een bepaald moment zal de federale fase aflopen", benadrukte premier Alexander De Croo op de persconferentie achteraf. "Maar het zou zeer complex zijn om dat stop te zetten op een moment dat er nog federale maatregelen van toepassing zijn. Het zal dus zeker niet voor eind oktober zijn, en het zal afhangen van de verdere evolutie van de situatie."
Beeld BELGA Coronapas in nachtclubs, mondmaskers bijna volledig weg: dit zijn de beslissingen van het Overlegcomité
De nachtclubs mogen vanaf 1 oktober weer open (mits coronapas) en mondmaskers zullen niet meer verplicht zijn in de winkels en de horeca. Een overzicht van de belangrijkste versoepelingen en beslissingen van het Overlegcomité vindt u hier.
Bekijk het volledige overzicht van de beslissingen.
Beeld Olivier Middendorp Van Ranst: 'Op bepaald moment durven springen'
"Wanneer je het aan virologen zou vragen, dan zouden zij naar aloude gewoonte zeggen: dit is iets te vroeg", zo reageert viroloog Marc Van Ranst op de versoepelingen. "Maar op een bepaald moment moeten we durven springen. Dit waren voor de regeringen geen gemakkelijke beslissingen om te nemen."
Of de versoepelingen, die ingaan vanaf 1 oktober, het coronavirus in bedwang zullen kunnen houden, staat of valt met ventilatie. "Alles hangt af van hoe goed men zal ventileren. Als men dat zeer goed doet en - dat betekent ook - als men dat gaat controleren, hebben we een grote stap gezet die gezondheidsbevorderend kan zijn, zelfs verder dan deze crisis", zei Van Ranst nog.
Van Gucht ongerust: 'Komt iets te vroeg'
Sciensano-viroloog Steven Van Gucht noemt de aangekondigde versoepelingen bij HLN Live "iets te vroeg". "We staan aan het begin van een moeilijkere periode. De grote test komt pas in oktober, november, misschien zelfs iets later. Dat is echt de periode van het coronavirus."
"We weten niet goed wat die periode gaat betekenen voor de besmettingen. Daarom vind ik het net iets te vroeg, ik had liever gehad dat de versoepelingen nog iets later waren gekomen. Dan zouden er meer gegevens geweest zijn en dus meer zekerheid."
Aan de andere kant is Van Gucht wel blij met de regionale aanpak. "Het is goed dat de regels niet meteen versoepeld worden op plekken waar de cijfers niet zo goed zijn, zoals Brussel. Daar is de sterftegraad drie keer hoger, de besmettingscijfers zijn zelfs tot vier keer hoger. In Vlaanderen is er ruimte om te versoepelen."
Al wil Van Gucht niet heel Vlaanderen over één kam scheren: "In Antwerpen en enkele grote gemeenten rond Brussel is de vaccinatiegraad nog te laag en moet er opgelet worden." Van Gucht herhaalt het belang van het mondmasker. "Het mondmasker is een goedkoop en effectief middel, dus het blijft een belangrijk wapen, zeker op plaatsen waar de nodige afstand niet bewaard kan worden. Hou het zeker nog bij, het zal nog nuttig blijken in de komende weken."
Regering wil volgende week stappen zetten in verplichte vaccinatie zorgpersoneel
De federale regering hoopt volgende week stappen te kunnen zetten in de verplichte vaccinatie voor het zorgpersoneel.
"We hebben adviezen gevraagd van onder meer de Nationale Arbeidsraad en de Federale Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen", zegt minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit). "Die komen vandaag of begin volgende week. Dan beginnen we aan een juridisch kader en ik hoop dat we vrij snel tot een verplichting kunnen komen in de zorg. Ik kan me voorstellen dat er overgangsbepalingen zullen zijn, maar ik denk dat we vrij snel duidelijk moeten maken dat vaccinatie in de zorg een evidentie is."
Een verplichting voor de hele bevolking komt er niet. "Ik zie niet hoe dat praktisch kan worden georganiseerd", zei de minister.
Regels rond verplichte ventilatie op komst
Minister Vandenbroucke kondigt op de persconferentie een 'regelgevend kader' aan rond verplichte ventilatie in cafés, restaurants, fitness, indoor sportruimtes en discotheken.
De minister noemde ventilatie van cruciaal belang in de strijd tegen het coronavirus, maar ook later in het griepseizoen. Er komen dus verplichtingen op het vlak van ventilatie. Eigenaars krijgen wel de mogelijkheid de luchtkwaliteit te garanderen met verschillende technieken, zoals ventilatie of purificatie.
Het is niet de bedoeling die verplichting van vandaag op morgen in te voeren. Er komt een overgangsperiode met een zekere tolerantie, waarin de inspectie veeleer dienst zal doen als coaching in plaats van repressief tewerk te gaan. Maar na die periode zal de reglementering duidelijk zijn en indien er geen oplossingen mogelijk zijn om de kwaliteit te garanderen, dan wordt de ultieme sanctie de sluiting, aldus Vandenbroucke.
Vandenbroucke: 'Ook op andere plaatsen nog werk'
"We hebben het virus bestreden dankzij de solidariteit van de bevolking", zegt minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit). "Solidariteit is niet altijd makkelijk. De laatste loodjes wegen het zwaarst. Dat geldt ook voor de vaccinatiecampagne. Het is al vaak gezegd dat er nog een weg te gaan is in het Brussels Gewest. De Brussels autoriteiten doen enorme inspanningen. We mogen niet denken dat het makkelijk is."
Maar Brussel is niet de enige plaats waar er nog werk aan de winkel is, waarschuwt hij. "In de stad Luik is 59 procent gevaccineerd. Dat is niet genoeg. In Antwerpen gaat het om 65 procent. Gezien de grote jonge bevolking geen slecht cijfer, maar nog niet genoeg. Ook in de rand rond Brussel is er nog werk: 61 procent in Vilvoorde, 61 procent in Machelen, ..."
Brussel houdt vast aan mondmaskerplicht
Waals minister-president Elio Di Rupo (PS) pleit voor voorzichtigheid en wil dat er in Wallonië binnen wel nog mondmaskers gedragen worden. Ook de Waalse regering zal zich snel buigen over de regionale invulling van de federale maatregelen.
Zijn Brusselse collega Rudi Vervoort (PS) kondigt aan dat er geen versoepelingen komen in Brussel. In de winkels en horeca blijft het mondmasker verplicht, en zoals bekend wordt de coronapas er uitgebreid.
"In Brussel laat de situatie het niet toe om de versoepelingen in te voeren vanaf 1 oktober. Naast de invoering van het Covid Safe Ticket (CST) in verschillende sectoren zal de mondmaskerplicht behouden blijven, met name in de winkels. Hetzelfde geldt voor contactberoepen", bevestigt het kabinet-Vervoort in een mededeling.
Jambon: 'Volgende week overleg over coronapas'
Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) zegt tevreden te zijn met de nieuwe maatregelen en het feit dat de regio's elk hun eigen weg kunnen gaan. Hij kondigt aan dat de Vlaamse regering zich begin volgende week zal buigen over de regionale invulling van de maatregelen.
"Wat de mondmaskers betreft zullen we allicht niet verder gaan dan de Vlaamse sokkel. Over de inzet van het Covid Safe Ticket zullen we ons nog beraden."
De Croo kritisch: 'Epidemie is een epidemie aan het worden van niet-gevaccineerden'
Premier De Croo bevestigt dat de gewesten zelf strengere maatregelen kunnen nemen dan vandaag afgesproken is in de 'federale sokkel'. "Er is een grote 'maar'. Er zijn nog altijd mensen die niet gevaccineerd zijn, vooral in Brussel. De helft van de bevolking is er nog niet gevaccineerd. Dat is onaanvaardbaar en onhoudbaar. Ik wil hiermee geen steen werpen naar de diensten. Het is echt monnikenwerk om mensen te gaan vaccineren op straat, bij verenigingen, in winkels, op scholen. Het is een goede zaak dat Brussel beslist heeft het Covid Safe Ticket breder in te zetten."
Maar er is meer nodig, aldus de premier, die opvallend scherp is voor wie niet gevaccineerd is. "Waar er niet genoeg gevaccineerd is, evolueren de cijfers niet in de juiste richting. Ook in de ziekenhuizen zien we dat de Covid-patiënten jonger zijn, en meestal niet gevaccineerd. Deze epidemie is een epidemie aan het worden van niet-gevaccineerden. De afdelingen intensieve zorg zijn een verzamelplaats van niet-gevaccineerden aan het worden. Dat kunnen we als samenleving niet aanvaarden. Niemand heeft het recht vrijwillig andere mensen in gevaar te brengen."
Beeld Photo News Persconferentie begonnen: 'Fier op vaccinatiegraad'
Bijna 8,3 miljoen Belgen zijn nu volledig gevaccineerd tegen het coronavirus, begint premier Alexander De Croo (Open Vld) de persconferentie. Dat komt neer op meer dan 84 procent van de volwassen bevolking. "Zonder die cijfers hadden we de beslissingen die we vandaag hebben genomen, niet kunnen nemen."
Vanaf 1 oktober vervalt de algemene mondmaskerplicht op veel plaatsen, vooral in de horeca en de winkels, bevestigt De Croo. "Dat wil niet zeggen dat het mondmasker niet meer nuttig kan zijn. Er zijn plaatsen waar het nuttig blijft, bijvoorbeeld op plaatsen waar ventilatie moeilijk is en waar veel mensen dicht bij elkaar staan, zoals op het openbaar vervoer." Ook binnen in de stations, in luchthavens, in zorginstellingen, bij contactberoepen en bij evenementen zonder coronapas met meer dan 500 aanwezigen binnen blijft het mondmasker verplicht.
De nachtclubs kunnen met een coronapas opengaan op 1 oktober.
Volg nu de persconferentie
Via de livestream bovenaan dit artikel kan u de persconferentie van het Overlegcomité nu volgen. Als u geen livestream ziet, kan u de pagina manueel vernieuwen.
'Hoop dat mondmaskerplicht opnieuw bespreekbaar is bij verslechterende cijfers'
De mondmaskerplicht zal vanaf 1 oktober op veel plaatsen verdwijnen, zoals in supermarkten of in de horeca, zo besliste het Overlegcomité. In de zorgsector blijft de mondmaskerplicht wel behouden. Margot-Cloet van sectororganisatie Zorgnet-Icuro had liever gehad dat het mondmasker wat langer werd aangehouden omdat het toch een bescherming biedt tegen het coronavirus als mensen weer meer binnenshuis verblijven.
"De cijfers zijn nu goed, maar de herfst en de winter komen eraan. Ik hoop dat als de cijfers opnieuw verslechteren, de mondmaskerplicht opnieuw zou worden ingevoerd op meer plaatsen", aldus Cloet. Ze wijst erop dat het dragen van een mondmasker slechts een kleine moeite is om andere vrijheden toch te kunnen behouden. "De mensen zijn het nu ook gewoon. We hadden dan ook liever gezien dat dit nog enkele maanden behouden werd".
Maar de besmettings- en ziekenhuiscijfers evolueren de jongste dagen positief en in Vlaanderen is een groot deel van de bevolking gevaccineerd. Waarom dan nog die extra beschermingsmaatregel? Cloet wijst erop dat door de deltavariant van het coronavirus ook mensen die dubbel gevaccineerd zijn nog in het ziekenhuis kunnen belanden. Samen met de groep niet-gevaccineerden, bestaat dus nog de kans dat de zorgsector op een bepaald moment wordt overspoeld met Covid-patiënten.
'Enorm naar uitgekeken'
De sector van het uitgaansleven reageert positief op de versoepelingen voor 1 oktober. "Hier hebben we enorm naar uitgekeken", zegt Barbara Soens, woordvoerster van enkele Antwerpse nachtclubs. "De sector is al meer dan anderhalf jaar op slot. Deze versoepeling komen geen moment te vroeg. Honderd procent zekerheid dat we voor altijd mogen openblijven, hebben we natuurlijk niet. Maar we bekijken de heropening om te beginnen alvast met een pak positiviteit."
Toch blijft de sector ook voorzichtig. "We weten nog niet precies hoe alles moet verlopen met het Covid Safe Ticket maar de controle zal natuurlijk extra werk en kosten met zich meebrengen. We krijgen nu al signalen van fraude met het Covid Safe Ticket, dat moet in de gaten gehouden worden", zegt Bart De Bie, medeorganisator van Silence of the DJ's, die regelmatig ook feesten voorziet van licht en geluid.
Persconferentie om 18 uur
Het Overlegcomité is afgelopen, de persconferentie over de beslissingen zal plaatsvinden om 18 uur. Dat meldt de woordvoerder van premier Alexander De Croo (Open Vld).
U kan de livestream hier straks volgen.
Twitter bericht wordt geladen...
Hier verdwijnt het mondmasker (niet)
Dit is wat we nu al weten over de gewijzigde regels rond het mondmasker:
Mondmasker blijft:
- op het openbaar vervoer, in luchthavens en binnenruimtes als stations;
- in zorginstellingen;
- bij contactberoepen (medisch en niet-medisch, zoals kappers).Mondmasker verdwijnt:
- in de horeca (zowel personeel als klanten);
- in winkels (zowel personeel als klanten);
- op het werk als er afstand gehouden kan worden;
- tijdens erediensten;
- bij evenementen met minder dan 500 bezoekers binnen of 750 bezoekers buiten.Opgelet, het gaat om een federale minimale 'sokkel'. De regio's mogen zelf beslissen of ze daarbovenop toch nog maatregelen aanhouden of opleggen. Wallonië en Brussel zouden alvast van plan zijn strengere regels aan te houden. Vlaanderen zou de minimale verplichtingen volgen.
Drempels voor evenementen wijzigen
Ook voor organisatoren van evenementen veranderen de regels: het maximale aantal aanwezigen om een evenement zonder maatregelen en zonder coronapas te organiseren, verhoogt van 200 binnen en 400 buiten naar 500 binnen en 750 buiten.
Worden die drempels niet gehaald, dan zijn er geen beperkingen: bezoekers hoeven geen mondmasker te dragen of afstand te houden, en een coronapas is niet nodig om binnen te geraken. Als er meer aanwezigen zijn, kan de organisator kiezen: of het evenement coronaproof organiseren met mondmasker en afstand, of een Covid Safe Ticket vragen van de aanwezigen.
Vanaf 5.000 aanwezigen op een evenement buiten is de coronapas wel verplicht.
De regio's, lokale besturen of organisatoren kunnen te allen tijde ook zelf lagere drempels hanteren.
'Reflectie wordt opgestart' over coronapas in winkels
Er zal vandaag geen beslissing genomen worden over het al dan niet verplichten van de coronapas bij het winkelen. Wel wordt daarover "de reflectie opgestart", vernam onze redactie.
Mondmaskers verdwijnen in horeca en winkels
In de horeca en in de winkels zullen mondmaskers niet meer verplicht zijn, noch voor klanten, noch voor het personeel. Dat is bevestigd aan De Morgen. De afschaffing zou over twee weken, vanaf 1 oktober, ingaan. Daarmee komt er een einde aan een verplichting van meer dan 14 maanden: het mondmasker werd op 11 juli 2020 verplicht in de winkels in heel het land.
Ook in de kerk en bij andere erediensten verdwijnt het mondmasker, net als op het werk als er afstand kan worden gehouden.
Het gaat wel om een algemene federale regel, waarvan de regio's mogen afwijken als ze dat willen. Alvast Vlaanderen was vragende partij voor een afschaffing van de verplichte mondmaskers. Allicht behouden Brussel en Wallonië de mondmaskerplicht wel nog.
In het openbaar vervoer en in stations, in zorginstellingen en bij zowel medische als niet-medische contactberoepen als kappers zal het mondmasker wel verplicht blijven. Ook bij evenementen zonder coronapas met meer dan 500 personen binnen of 750 buiten, zou het mondmasker nog nodig zijn.
Evenementen binnen met minder dan 500 aanwezigen zouden binnenkort zonder mondmasker en zonder Covid Safe Ticket. Vandaag ligt de drempel daarvoor nog op 200 aanwezigen.
'Discotheken open met coronapas'
Op 1 oktober mogen de discotheken na anderhalf jaar sluiten opnieuw de deuren open gooien. Feestgangers zullen wel een coronapas - het Covid Safe Ticket (CST) - moeten voorleggen. Dat bevestigen twee bronnen aan VTM Nieuws.
Alle aanwezigen dienen dus ofwel minstens twee weken volledig gevaccineerd te zijn, of moeten over een recente negatieve coronatest of een herstelcertificaat beschikken om binnen te mogen.
Je ‘coronacertificaat’ of ‘coronapas’ aanvragen: hoe doe je dat? En hoe werkt dat Covid Safe Ticket?
'Debat over verplichte vaccinatie moet op gang worden gebracht'
Het netwerk van Iris Ziekenhuizen in Brussel gaat akkoord met de uitspraak van Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS) om het debat over verplichte vaccinatie op gang te brengen. De uitbreiding van het gebruik van het Covid Safe Ticket vindt Etienne Wéry, afgevaardigd bestuurder van de Iris Ziekenhuizen, een goede zaak. Hij pleit er voor om het ook buiten Brussel in te voeren.
"We beginnen te begrijpen dat Covid-19 een ziekte is waarmee we nog jaren moeten omgaan. Het lijkt ons goed dat het debat over verplichte vaccinatie, voor de gehele of een deel van de bevolking, op gang wordt gebracht. Niet enkel binnen de overheden, maar ook in samenspraak met andere actoren uit de samenleving", zegt Wéry.
De vierde golf treft het Brussels gewest en zijn ziekenhuizen het hardst. In de Iris Ziekenhuizen verzorgen ze momenteel 70 coronapatiënten op de gewone verpleegeenheden en liggen 29 mensen met Covid-19 op intensive care, dat is 35 procent van de capaciteit van bedden op de dienst intensieve zorg. Een stabilisatie, maar het is nog te vroeg om al van een trend te spreken. De uitbreiding van de coronapas is daarom een goede zaak, vindt Wéry.
"Wij verwelkomen de invoering van het Covid Safe Ticket als bijkomend middel in de strijd tegen besmetting. We dringen aan op de handhaving van de gezondheidsbeschermingsregelen voor iedereen en op een zo ruim mogelijke toepassing van het CST, ook buiten het grondgebied van het Brussels Gewest, want COVID kent geen grenzen", verklaart Wéry.
Brussels minister-president wil 'debat zonder taboes' over vaccinatieplicht
Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS) pleitte voor het begin van het Overlegcomité voor een debat zonder taboes over een vaccinatieplicht. Dat zei hij op de Franstalige zender La Première (RTBF).
"Alle middelen werden ingezet om vaccinatie te stimuleren. De kwestie is dat we al enkele weken rond de vraag over de vaccinatieplicht draaien. We moeten daar zonder taboe over praten, en het debat niet weigeren. Op een bepaald moment moet men het paard dwingen om te drinken", verklaarde Vervoort.
Voor de Brusselse regeringsleider moet hierover met de experten gepraat worden.
Vooruitblikkend op het Overlegcomité stelde Vervoort dat een opheffing van de mondmaskerplicht in winkels niet denkbaar is. Hij wees erop dat dat ook het standpunt van de experts is.
Dit ligt op tafel bij het Overlegcomité
Het Overlegcomité, met daarin de topministers van ons land. Zit op dit moment bijeen. Deze kwesties liggen op tafel:
1. De mondmaskers
Helemaal bovenaan op de agenda vandaag: het lot van de mondmaskers. Mogen we straks opnieuw een winkel binnenstappen zonder? Premier Alexander De Croo (Open Vld) zette de deur eerder al open naar minder verplichtingen. “Op plaatsen waar afstand mogelijk is en waar men weet dat het overgrote deel van de mensen gevaccineerd is, kunnen we de beslissing om het mondmasker af te schaffen wel nemen”, zei hij.
2. De coronapas
Daarnaast ligt ook de uitbreiding van het Covid Safe Ticket op tafel. In Brussel is het al zo goed als zeker dat het ticket er vanaf 1 oktober komt voor cafébezoeken en kleine evenementen. Met het afgeklopte samenwerkingsakkoord, waarvoor het digitale Overlegcomité vorige week al het licht op groen zette, komt het vanaf dan ook aan Vlaanderen zelf toe om te beslissen waar en wanneer steden en gemeenten de coronapas kunnen inlassen.
3. De nachtclubs
Ook over de heropening van de nachtclubs wordt straks allicht een rondje gediscussieerd. Dat die op 1 oktober kunnen heropenen ligt min of meer vast, maar over de omkaderende maatregelen zijn naar verluidt nog geen concrete afspraken.
4. Federale fase
Het Overlegcomité zou zich daarnaast ook nog buigen over de afloop van de federale fase in het crisisbeheer van de coronapandemie. Het zou in elk geval wel de bedoeling zijn om een soort minimale federale sokkel aan maatregelen te voorzien, waarbovenop de deelstaten nog eigen regels kunnen toevoegen.
'Essentieel om introductie van COVID-pas goed uit te leggen'
Motivatiepsycholoog Maarten Vansteenkiste (UGent) vraagt het overlegcomité om elke introductie van het Covid Safe Ticket goed te beargumenteren. "Dat is cruciaal om de acceptatie te verhogen", zegt de onderzoeker. "Dat zien we in onze data."
De motivatiepsycholoog onderschrijft het belang dat het Covid Safe Ticket heeft voor de volksgezondheid. Daarom is het belangrijk om aan de bevolking uit te leggen welke risico's aan een bepaalde situatie verbonden zijn, klinkt het. "In het nachtleven is het logisch dat je dit introduceert", zegt Vansteenkiste. "Maar is het zo logisch in de winkel? Tot vandaag doen we dat niet, dus is dat niet zo duidelijk."
Motivatie
Vandaag zijn gevaccineerden nog steeds gemotiveerd om de maatregelen te volgen, ziet Vansteenkiste in de cijfers van de motivatiebarometer. "Ik denk dat je het motivationeel draagvlak niet mag onderschatten. Het is er wel degelijk."
"Als de risico's er zijn, zijn mensen bereid er zich naar te schikken. Maar je moet goed uitgelegd krijgen waarom. Het ontbreekt daar een beetje aan. Waarom is het vandaag nodig om in quarantaine te gaan als je kinderen besmet worden op school. Dat is een grote belasting. Maar waarom is het essentieel? We moeten dat goed uitleggen."
Vansteenkiste waarschuwt ook voor ongerijmdheden en contradicties in de regelgeving. Zo begrijpt een deel van de bevolking niet dat mondmaskers niet langer nodig zijn bij evenementen met minder dan 200 deelnemers, maar wel nog op school.
Lees ook: Je ‘coronacertificaat’ of ‘coronapas’ aanvragen: hoe doe je dat? En hoe werkt dat Covid Safe Ticket?
Steven Van Gucht waarschuwt: 'Modellen tonen dat er nog altijd potentieel is voor zware belasting ziekenhuizen'
Viroloog Steven Van Gucht heeft in De Ochtend op Radio 1 gewaarschuwd dat het vanuit wetenschappelijk oogpunt nog net iets te vroeg is om de mondmaskers op te bergen. Maar hij bood ook hoop. “De grote test van onze vaccinatiecampagne moet nog komen: in oktober, november en december. Maar daarna denk ik dat we het wel gehad hebben.”
Voor wie er nog aan mocht twijfelen: de maskers zullen ook voor Van Gucht op zeker moment weer de schuif in kunnen, de vraag is alleen wat de juiste timing is. Volgens Van Gucht is alle gevaar nog niet geweken, ondanks de hoge vaccinatiegraad in ons land en zeker in Vlaanderen. “Er zijn nog altijd modellen - zowel in België als het buitenland - die tonen dat er potentieel is voor een forse vierde golf met een zware belasting tot zelfs overbelasting van de ziekenhuizen.”
De mensen die daar terecht zullen komen, zullen in hoofdzaak niet gevaccineerd zijn. "Maar er zijn nog onzekerheden. Wat met onze woonzorgcentra”, vraagt Van Gucht zich af."
Optimisme
Maar er is ook goed nieuws. De modellen tonen volgens de viroloog dat áls er effectief een nieuwe golf komt, dat je die met relatief milde maatregelen kan onderdrukken. “Als je 20 tot 30 procent minder risicocontacten hebt, kan je die golf laag houden. Vroeger was dat 70 procent. Dan moest je een lockdown invoeren. Dat is nu niet meer nodig. Milde maatregelen zijn bijvoorbeeld maskers, een Covid Safe Ticket en telewerken.”
Steven Van Gucht.Beeld VTM Coronacommissaris vraagt mondmaskerplicht nog aan te houden: 'Zeker in Brussel en Luik zijn er alarmsignalen'
Coronacommissaris Pedro Facon is geen voorstander om de mondmaskers in ons land op te bergen, herhaalt hij bij VTM Nieuws. Hij vindt het vanuit wetenschappelijk oogpunt geen goed idee met de herfst en de winter in het vooruitzicht.
Facon benadrukt dat de crisis nog niet achter de rug is. De cijfers vandaag zijn wel stabiel, maar nog altijd relatief hoog. “Zeker in Brussel en Luik zijn er alarmsignalen”, zegt hij. “We weten dat we door het hernemen van de scholen, de terugkeer naar de werkplek en de komst van de herfst en de winter iets meer risico hebben op viruscirculatie. Daarom pleiten we vanuit wetenschappelijk oogpunt om de mondmaskers toch nog een tijdje aan te houden, met name tijdens de herfst en de winter.”
De coronacommissaris wil het mondmasker behouden op het openbaar vervoer, het georganiseerd collectief vervoer, in zorginstellingen, winkels, horeca en bij contactberoepen, zowel voor personeel als klanten.
Het Covid Safe Ticket dat in Brussel op 1 oktober wordt geïntroduceerd, kan volgens Facon ook nut hebben in Vlaanderen. “Bijvoorbeeld in de discotheken, die vanaf 1 oktober open mogen”, zegt hij. “Maar ook in de Vlaamse rand rond Brussel, die instroom zou kunnen hebben van inwoners uit Brussel die de horeca willen bezoeken.”
Volgens Facon leert het verleden ons dat we voorbereid moeten zijn op een aantal onverwachte evoluties. Hij beklemtoont wel dat het de politiek is die uiteindelijk beslist.
Pedro Facon.Beeld Wouter Van Vooren Experts waarschuwen voor winterse coronagolf in Brussel
Ondanks de hoge vaccinatiegraad is de epidemie niet achter de rug. In Brussel kunnen de ziekenhuizen het zwaarder te verduren krijgen dan in de derde golf. Daarvoor waarschuwen de experts van adviesraad GEMS en het coronacommissariaat in een rapport aan het Overlegcomité.
Het kompas van de politiek staat op versoepelen, maar daar denken de wetenschappelijke experts van de GEMS anders over. In hun advies aan het Overlegcomité uiten ze hun bezorgdheid over de komende maanden. Met de herfst en de winter voor de deur zijn mondmaskers wel degelijk nog nodig in bijvoorbeeld openbare gebouwen en op de werkplek, vinden ze. Als vuistregel raadt de GEMS aan altijd een mondmasker te dragen op drukke plaatsen waar je niet weet of anderen gevaccineerd zijn.
Herfst en winter
De verwachting is dat het virus in de herfst en de winter makkelijker overgedragen wordt. Bovendien is het telewerk afgebouwd, zijn de scholen heropend en zullen ook nachtclubs weer de deuren openen. Het virus circuleert volop. De experts wijzen erop dat de vaccins niet 100 procent beschermen tegen zware ziekte. Ook gevaccineerden kunnen nog ziek worden.
De vaccinatieteller: slechts iets meer dan helft van Brusselaars is volledig gevaccineerd
2021 is het jaar van de vaccinatie tegen het coronavirus. Hoeveel Belgen zijn nu deels of volledig beschermd, en zijn er regionale verschillen? Hier vindt u alle relevante cijfers en gegevens, die we dagelijks updaten, in één handige teller.
Vrijdag 17 september 2021.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
