Amerikaanse actrice Amy Schumer laat baarmoeder en blindedarm verwijderen na endometriose

Amy Schumer herstelt momenteel in het ziekenhuis na een operatie voor endometriose. Dat is een gynaecologische ziekte waarbij weefsel dat lijkt op baarmoederslijmvlies ontstekingen en verklevingen veroorzaakt. Soms gebeurt dat ook op andere plaatsen in het lichaam. De aandoening gaat gepaard met heel veel pijn. Ze blijft dikwijls onder de radar, maar kan wel leiden tot orgaan- en weefselschade en verminderde vruchtbaarheid. In sommige gevallen kan medicatie de pijn en de symptomen verminderen. De endometriose zelf kan enkel via een operatie verwijderd worden.

Ook Schumer moest onder het mes gaan. In een filmpje op Instagram vertelt ze dat haar baarmoeder en blindedarm verwijderd moesten worden. "Het is de ochtend na mijn operatie voor endometriose en mijn baarmoeder is eruit", zegt ze. "De dokter vond 30 plaatsen die aangetast waren door endometriose en die hij weggehaald heeft. Hij verwijderde ook mijn appendix (blindedarm) omdat de endometriose die aangevallen had. Er was heel, heel veel bloed in mijn baarmoeder. Alles doet zeer, en ik heb last van luchtkrampen in mijn buik."

De precieze oorzaak van endometriose is nog niet helemaal uitgeklaard, waarschijnlijk spelen meerdere factoren een rol. Wel is duidelijk dat er een belangrijke erfelijke component is. Door een ontstekingsreactie kan weefsel gaan bloeden en kunnen verklevingen tussen organen ontstaan, bijvoorbeeld tussen de darm en de baarmoeder. Endometriose bevindt zich dikwijls op de blaas, darmen, eierstokken, urineleiders, ophangbanden van de baarmoeder, ... Bij sommige vrouwen groeit de endometriose ook dieper in de weefsels doorheen de tijd, waardoor nog meer schade optreedt.

Endometriose kan hevige pijn veroorzaken. Die komt meestal op tijdens de menstruatie, al hebben veel vrouwen ook pijn bij de eisprong of de hele maand door. Ook plassen, ontlasten of seksuele betrekkingen kunnen pijnlijk zijn. Andere symptomen van endometriose zijn vermoeidheid, en bloedverlies bij seksuele betrekkingen.

Soms krijgen vrouwen met endometriose hormonale medicatie, want de pil kan de pijn en de symptomen verminderen. Het aangetaste weefsel zelf zal er echter niet door verdwijnen, het kan soms zelfs nog dieper ingroeien. In sommige gevallen is een kijkbuisoperatie nodig om de endometriose te verwijderen.

Endometriose veroorzaakt niet alleen pijnklachten, maar heeft bij een deel van de patiënten ook een invloed op vruchtbaarheid. Vrouwen zonder endometriose hebben bij onbeschermd geslachtsverkeer 30 procent kans per maand op een zwangerschap, vrouwen met endometriose 10 procent.

Hoewel naar schatting een op de tien vrouwen in de vruchtbare levensfase te maken krijgt met endometriose, is de ziekte bij weinig mensen bekend. De klachten worden dikwijls niet herkend als endometriose, maar als "gewone" menstruatiepijn, door vrouwen zelf, maar ook door artsen. Vrouwen worden daardoor niet meteen juist behandeld. Bovendien rust er nog een taboe op en is het niet voor iedereen gemakkelijk om erover te praten.

Amy Schumer vertelde eind 2019 al hoe ze kampte met endometriose én adenomyose. Bij die aandoening groeit het weefsel dat de pijn en de ontstekingen veroorzaakt, in de spierlaag van de baarmoeder. De endometriose en adenomyose leidde tot complicaties bij de bevalling van haar zoontje Gene eerder dat jaar, die geboren werd via keizersnede. "Ik was het hele eerste uur aan het braken. Een keizersnede duurt normaal gezien 1,5 uur, bij mij meer dan 3 uur, door die endometriose." Ze wil het taboe doorbreken en vrouwen met pijnlijke menstruaties erop attent maken dat ze de ziekte zouden kunnen hebben.

In de Verenigde Staten is Schumer niet de enige bekende vrouw die over haar ervaring met endometriose spreekt. Drie jaar geleden vertelde actrice Lena Dunham ("Girls") dat ze haar baarmoeder had laten verwijderen wegens endometriose.