"152 miljoen euro bedoeld voor wegwerken wachtlijsten personen met handicap blijft liggen”

“De Vlaamse regering slaagt er niet in om zorg te dragen voor Vlamingen met een zorgnood of handicap. Ouders en hun kinderen wachten steeds langer op gepaste ondersteuning”, stelt Anaf. “Dat de centen er nu wel deels zijn, maar niet worden besteed, valt niet uit te leggen.”

Uit de cijfers moet blijken dat een twaalfde van het VAPH-budget (zo'n 1,8 miljard euro) niet werd besteed. Het gaat om middelen die bedoeld zijn om personen met een handicap te financieren en er zo voor te zorgen dat ze de gepaste hulp kunnen krijgen. 

15.000 mensen die hiervoor in aanmerking komen, staan op een wachtlijst, zegt Anaf. "In plaats van spoed te maken en meer uit te geven - zoals zowel voorganger Jo Vandeurzen als minister Wouter Beke verkondigen - ziet het ernaar uit dat net minder wordt uitgegeven deze legislatuur. De portefeuille wordt wel deels aangedikt, maar de extra middelen blijven zitten", hekelt hij. 

"Berekeningen tonen dat 3.000 mensen vroeger hadden geholpen kunnen worden. Vele gezinnen konden vroeger geholpen worden. Maar staan nu nog steeds in de kou. Ze blijven maar wachten."

Volgens het Vooruit-parlementslid mist het nieuwe systeem van persoonsvolgende financiering zijn doel. “Minister Beke lijkt totaal niet te beseffen hoe acuut de situatie voor vele gezinnen is. Personen met een handicap zonder beperking laten deelnemen aan de maatschappij, daar gaat het ons om en dat is toch maar normaal. Maar dan moeten ze wel de zorg krijgen die ze nodig hebben. En dat laat de Vlaamse regering jaar naar jaar na.”

 In een reactie zegt minister Beke dat de analyse van Anaf fout is. “Alle middelen die we hebben, worden geïnvesteerd. De goede opvolging die het VAPH opzet rond de besteding van de budgetten geeft ons hiervoor ook de nodige tools.”

Elke euro wordt besteed, zegt Beke, maar dat er recurrente structurele overschotten zijn - “die worden ingezet” - en ook eenmalige overschotten - “die we niet kunnen gebruiken” - heeft volgens hem vooral te maken met de latere opstart van het Persoonsvolgend Budget door de gebruiker. De terbeschikkingstelling van nieuwe persoonsvolgende budgetten gebeurt niet vanaf 1 januari, waardoor er telkens eenmalig overschot is. Ook resulteert het verschillende bestedingspatroon van de betrokkene naargelang zijn situatie in overschotten, die niet allemaal recurrent zijn. De startersbudgetten die door bijstandsorganisaties opgenomen worden en de moeilijk te organiseren ondersteuning door corona zorgden eveneens voor overschotten in de tabellen.

Beke benadrukt nog dat er extra budgetten zijn gekomen en dat die elk jaar stijgen. Hij vraagt de oppositie ook om geen intentieprocessen te organiseren en zegt dat hij weet wat er leeft op het terrein.

Behalve Beke ontkent ook het VAPH zelf dat er financiële overschotten zijn die niet worden besteed, waardoor hulp ontzegd wordt. “Die overschotten zijn vooral het resultaat van ons goede huisvaderbeheer”, zegt woordvoerster Karina De Beule. “We moeten voldoende middelen voorzien voor de engagementen die we zijn aangegaan.”

Volgens De Beule moet het VAPH onder meer rekening houden met eventuele procedures die moeten worden bekostigd, met uitgaven voor logistiek, en met het terugbetalen van de voorschotten waarmee de aanbieders eerder over de brug zijn gekomen. “Uiteraard zijn dat middelen die wij niet zomaar kunnen besteden. Dan zijn er ook nog de mensen die plots in een noodsituatie komen te zitten en quasi onmiddellijk budget moeten krijgen. Als die situatie zich bijvoorbeeld op 30 december voordoet, moet wij nog altijd over die middelen kunnen beschikken.”

Ook De Beule verwijst nog naar de impact van de coronacrisis. “Daardoor werden sommige overschotten nog groter omdat een aantal mensen hun budget niet kon besteden zoals ze hadden gepland.”