Militairen Mali willen in zee gaan met berucht Russisch huurlingenleger, Frankrijk waarschuwt voor ‘ernstige gevolgen’

De Malinese militairen, die vorig jaar augustus de macht grepen, willen naar verluidt in zee gaan met de beruchte Wagner-groep, een huurlingenleger van Russische oud-militairen en voormalige geheim agenten. Volgens Afrikaanse media ligt er al een ontwerpcontract klaar met Wagner voor het sturen van honderden huurlingen die het Malinese leger moeten helpen in de strijd met jihadisten.

Frankrijk en de Ecowas, een samenwerkingsverband van vijftien West-Afrikaanse landen, hebben hun bezorgdheid uitgesproken over de plannen om de Russen in te huren. Maar het Malinese militaire bewind liet weten niet gediend te zijn van de adviezen van de buitenwereld. “Wat betreft de aan de Malinese autoriteiten toegeschreven intentie om ‘huurlingen’ in te schakelen, behoudt de door de militairen geleide overgangsregering zich haar soevereine rechten voor”, liet het ministerie van Buitenlandse Zaken weten.

Het ministerie was vooral boos over de “onaanvaardbare, onvriendelijke en vernederende” kritiek vanuit buurland Niger, waarmee Mali samenwerkt bij het bestrijden van jihadistische groeperingen die oprukken in de Sahel. 

De Franse minister van Defensie, Florence Parly, is naar de Malinese hoofdstad Bamako gevlogen om de militairen over te halen af te zien van hun plannen om Wagner in te huren. Zij zal hen volgens een zegsman bij het ministerie duidelijk maken dat die plannen “ernstige gevolgen” zullen hebben voor de betrekkingen met Parijs.

Franse troepen

Frankrijk stuurde in 2013 een troepenmacht naar Mali, toen het land onder de voet dreigde te worden gelopen door jihadisten die al een groot deel van het noorden in hun greep hadden weten te krijgen. Vorige week wisten de Fransen nog de leider van de tak van de terreurgroep Islamitische Staat in de Sahel uit te schakelen met een drone-aanval.

De Franse president Emmanuel Macron wil het Franse contingent in Mali langzamerhand afslanken en de taken overdragen aan een internationale troepenmacht. Volgens premier Choguel Kokalla Maiga, het hoofd van de Malinese overgangsregering, is dat de reden dat de militairen naar andere partijen kijken. “Er zijn partners die besloten hebben Mali te verlaten, er zijn gebieden die in de steek worden gelaten”, concludeerde hij. “Zouden we dan geen plan B moeten hebben?”

Maar daar horen in de Franse plannen huurlingen van de Russische Wagner-groep, die als een soort schaduwleger van het Kremlin opereren, in ieder geval niet bij. Het huurlingenleger maakt deel uit van het zakenimperium van Jevgeni Prigozjin, die nauwe banden heeft met de Russische president Vladimir Poetin.  Prigozjin zelf, die ook wel bekendstaat als ‘de kok van Poetin’, ontkent dat hij ook maar iets met Wagner te maken heeft.

Oekraïne

Wagners huurlingen vochten ook mee in het oosten van Oekraïne, waar pro-Russische separatisten met steun van Moskou hun eigen republiekjes uitriepen. Ook in Syrië waren eenheden van Wagner actief, aan de kant van de Syrische president Bashar al-Assad. In ruil voor hun militaire activiteiten kreeg Wagner lucratieve contracten voor de oliewinning in gebieden die zij op de opstandelingen heroverden.

De afgelopen jaren duikt Wagner ook in steeds meer Afrikaanse landen op, waaronder de Centraal-Afrikaanse Republiek, waar de huurlingen het bewind van president Faustin-Archange Touadéra helpen bij de strijd tegen rebellen. President Touadéra heeft zelfs een voormalige agent van de Russische militaire inlichtingendienst GROe, Valeri Zacharov, aangetrokken als zijn nationale veiligheidsadviseur.

Wagner vocht ook mee in de burgeroorlog in Libië waar de Russische huurlingen de Libische krijgsheer Khalifa Haftar steunden in zijn vergeefse poging heel het land onder zijn controle te krijgen. Ook daar speelden belangen in de oliewinning een rol. 

De Russische huurlingen worden beschuldigd van tal van wreedheden. In Rusland hebben drie mensenrechtengroeperingen een aanklacht tegen Wagner ingediend wegens het martelen en onthoofden van een deserteur uit het leger van Assad. Op videobeelden die de Wagner-strijders zelf maakten was te zien hoe zij de man met een moker bewerken, zijn ledematen afhakken en zijn onthoofde lijk vervolgens in brand steken, terwijl ze lachend toekijken.