Beleggers houden wereldwijd hun adem in: wat is er aan de hand bij de Chinese vastgoedreus Evergrande?

De grootste schuldenpot ter wereld, die moet je verdienen. Die bedenkelijke eer is weggelegd voor Evergrande dat 300 miljard dollar in het rood staat. Geen enkel bedrijf ter wereld doet het oprichter Xu Jiajin na. Het grootste vastgoedconsortium van China was tot voor kort een heuse economische slokop.

Voetbalclubs, mineraalwater, elektrische auto’s, gezondheidszorg, pretparken: noem het en Evergrande had er een vinger in. Had, want het is voorbij. Evergrande staat aan de rand van de afgrond. Het terugbetalen van de interesten op de uitstaande schulden lukt niet en de groep vond er niet beter op dan haar gigantische vastgoedportefeuille in de weegschaal te gooien. Het bedrijf wilde zijn schuldeisers terugbetalen met appartementen, kantoren en winkelruimte, tegen kortingen die opliepen tot 50 procent. Dat werd een halt toegeroepen en nu is het enkel wachten op het officiële failliet van de groep, die ruim 800 vastgoedprojecten in uitvoering heeft staan in 280 steden. Het aandeel is gekelderd en het bedrijf kan nergens nog rekenen op financiële steun. De groep moet deze week alleen al voor 83,5 miljoen dollar rente op obligatieleningen betalen en tegen eind deze maand nog eens 47,5 miljoen dollar.

Mes op de keel

“De overheid heeft Evergrande eigenlijk het mes op de keel gezet”, zegt Koen De Leus, China-kenner en hoofdeconoom van BNP Paribas Fortis. “Een deel van de Chinese economie wordt gestuwd door speculatie, onder meer op vastgoed. Meer dan een kwart van alle Chinese investeringen zit in onroerend goed, met spooksteden van leegstaande speculatieflats en onvoorstelbare schuldenbergen als gevolg. “De Chinese president Xi Jinping vreest dat de enorme schuldenopbouw in zijn land, ook buiten de reguliere bankensector, te gevaarlijk is geworden.”

Veel belanghebbenden zijn betrokken partij bij het immense schandaal. Leveranciers, huizenbezitters, vermogensbeheerders en talloze investeerders zien hun winsten voor hun ogen verdampen. “Dit is zowel een economisch als een politiek probleem”, zegt De Leus.

De grote vraag is in hoeverre de Chinese staat zijn poot stijf houdt. Peking probeert al jaren bubbels in de huizenmarkt te bestrijden. Zodra echter serieus op de rem wordt getrapt, komen projectontwikkelaars, banken en gemeenten dusdanig in de problemen dat de overheid bijspringt, uit angst voor een harde crash. Als de ‘steenpuist’ van schulden en financiële risico’s ongecontroleerd barst, raken andere sectoren besmet. Meer dan 128 banken en 121 financiële instellingen zouden leningen bij Evergrande hebben uitstaan: het risico is groot dat ze samen met deze gigant ten onder gaan.

Faillissement

Bij een eventueel faillissement van Evergrande gaat de indirecte werkgelegenheid voor 3,8 miljoen Chinezen in rook op. Slaat de malaise over op andere vastgoedbedrijven en hun investeerders, dan is de economische meltdown die al jaren wordt voorspeld een feit, want een kwart van de Chinese economie drijft op vastgoed. Evergrande wordt niks voor niks het Lehman Brothers van Azië genoemd. Die in 2008 gekapseisde Amerikaanse bank betekende het startsein van de financiële crisis die de hele wereld besmette. 

“Ik denk dat de Chinese overheid een plan B heeft”, zegt Koen De Leus. Een staatsgecontroleerde ontmanteling van de vastgoedgigant zou een complete ineenstorting van de Chinese economie moeten voorkomen. De Leus vreest niet meteen voor wereldwijde repercussies zoals bij Lehman Brothers destijds. “Ik denk niet dat er veel banden zijn met Evergrande en de rest van de wereld. Een risico op besmetting van Europese banken of ondernemingen lijkt me klein. Dat de beurzen nu wereldwijd reageren, zie ik meer als een beperkte beurscorrectie, die er zat aan te komen.” De beurzen verloren zo’n 2,5 procent wereldwijd maar veren intussen langzaam weer recht.