Als we ons aanmelden bij de familie aan de Kapellekensdreef in Gompel, staan Jenny en haar man Luc Geys ons al op te wachten met hun wandelschoenen aan. We worden door hen onmiddellijk meegetroond naar hun tuin. En die tuin is enorm. De indrukwekkende lap grond strekt zich liefst tweehonderd meter achter hun woning uit. We zijn dan ook tevreden dat wij stevig schoeisel hebben aangetrokken, want het grootste deel van het perceel is ongerept gelaten en voelt zompig aan. Onze wandeling eindigt noodgedwongen aan een riviertje.

Het is de Molse Nete die hier romantisch kronkelt. Aan de overkant van de rivier strekt het gelijknamig natuurgebied De Molse Nete uit, een nog jong beschermd gebied dat beheerd wordt door Natuurpunt. Op deze plek aan de oever heeft Jenny haar wildcamera vastgebonden aan een boom. Toen ze een half jaar geleden de beelden bekeek, ontdekte ze haar eerste bever. Ze was enthousiast maar niet verrast.

Paaldanseres

“We hadden al een sterk vermoeden dat er hier bevers zaten”, vertelt ze. “Vorig jaar in november hadden we al gemerkt dat er vraatschade was aan de bomen. Het dier had zelfs al een kleine boom omgelegd. Toen is het idee bij me opgekomen om hier een wildcamera op te hangen. Na enkele weken hadden we de bever al op beeld. We hebben veel geluk gehad.”

Jenny liet de camera dag en nacht beelden maken en ontdekte tussen de honderden beelden dat er niet één, maar twee bevers in haar tuin rondliepen. En het werd nog mooier. “Plots merkte ik tussen de honderden foto’s wel een heel merkwaardige foto op”, vertelt ze. “Het vrouwtje liet zich tegen een paaltje uitzonderlijk goed bekijken. Ze poseerde net als een paaldanseres (lacht). Maar we zagen ook dat ze drie gezwollen tepels had. Toen kregen we het vermoeden dat ze zwanger was of pas jongen had. Ik heb die beelden op de site Waarnemingen.be gezet en kreeg de bevestiging dat het dier aan het zogen was. Die foto is echt vrij uitzonderlijk.”

Jongen

Niet veel later werd dit vermoeden ook effectief bevestigd: de moeder werd door de camera vastgelegd met twee jongen aan haar zij.

“En we denken dat er onlangs nog een derde jong is bijgekomen”, zegt Jenny. “Ik kan het niet met zekerheid zeggen omdat ze nog niet alle drie samen om de foto staan. Maar het derde jong heeft vlekken op zijn neus, de twee andere niet. Ik heb contact genomen met het INBO – Het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek – en kreeg te horen dat bevers twee tot drie jongen werpen.”

De kleintjes houden zich nog veilig verborgen en staan alleen ’s nachts op de camera. “Nee, we hebben ze nog geen namen gegeven”, lacht Jenny.

Opmerkelijk is dat het echtpaar de dieren nog niet live heeft gespot. “We hebben er al wel aan gedacht om hier een tentje op te stellen en een nacht door te brengen, maar dat is er door tijdgebrek nog niet van gekomen”, zegt Luc. “Het zijn nachtdieren en komen pas tegen de avond tevoorschijn. Er zijn al wel wandelaars in het natuurgebied die ze gespot hebben. Blijkbaar zijn ze niet echt mensenschuw. Voor de rest hebben we het stilgehouden omdat we willen dat de bevers met rust gelaten worden. Het INBO gaat ze binnenkort proberen te vangen om ze te merken. Ze hebben projecten rond bevers lopen.”

Paradijs

Luc en Jenny wonen al 25 jaar op deze stek in Gompel. “De grond is al sinds de jaren dertig in het bezit van onze familie”, vertelt Luc. “Mijn vader en grootvader hebben nooit geweten dat hier bevers zaten. Ik vermoed dat de dieren hier nog maar de laatste drie jaar zitten. Hoe dat komt, weet ik niet. Zijn ze hier uitgezet? Of hebben ze hier een nieuw territorium gevonden. Als ze zich hier goed voelen, blijven ze wellicht.”

Uit Jenny’s beelden blijkt nog dat hun immense tuin niet alleen een paradijs is voor bevers, maar dat er nog meer vogels en dieren verblijven. “Er verschijnen reeën, vossen, reigers en ganzen op de foto’s, zelfs een zeldzame Mandarijneend op haar nest”, vertelt ze. “Ik heb al een heel collectie verzameld. Ik hoop alleen geen everzwijnen tegen te komen.”

Bevers zijn in opmars

“Het gaat de goede kant op met de bevers in de Kempen”, zo weet Jef Sas, natuurbeheerder bij Natuurpunt. “Hun aantal is al 20 jaar aan het toenemen en de laatste tien jaar zelfs explosief aan het stijgen. In alle natuurreservaten met water komen ze vandaag voor. Ik noem er maar enkele: De Vennen en Het Griesbroek in Balen en De Maat in Postel. In mijn beheergebied rond Mol, Balen en Dessel tel ik vijf tot tien beverfamilies. Het gaat om een koppel met meestal twee jongen. Ik schat hun aantal op veertig tot vijftig. Ze hebben elk hun eigen territorium en verspreiden zich via de waterlopen en kanalen over heel de streek. Het is een goede zaak. Daaruit blijkt toch dat ons landschap weer geschikt is voor deze soort.”

“De bevers hebben hier geen natuurlijke vijanden”, weet Sas nog te vertellen. “Een volwassen bever is een groot dier dat tussen de twintig en dertig kilo weegt. Alleen een wolf kan een vijand zijn of een vos, die kan wel een jong aan. Soms komen de dieren vast te zitten in een sasdeur of in een pijp van een zandontginning en moeten we ze bevrijden. De mens is nog steeds zijn grootste vijand. Vroeger werd er zelfs op gejaagd.”

“Ze zijn niet overal geliefd”, zegt Sas nog. “Als ze een dam opwerpen in een rivier kunnen ze landbouwgebieden doen overstromen en dat zint de boeren natuurlijk niet. Maar je moet de dam daarom nog niet afbreken. Door een buis door de dam te steken, kan je al heel wat verhelpen. Sommigen gaan zo ver dat ze de bevers de schuld geven voor de voorbije watersnood. Ze zouden die ramp mee veroorzaakt hebben door het aanvreten van de dijken. Maar dat lijkt me echt fel overdreven”, zo besluit Sas.

Stijn Janssen