Amerikaanse president Joe Biden spreekt Algemene Vergadering VN toe: "Wij zijn niet uit op nieuwe Koude Oorlog"
In New York heeft de Amerikaanse president Joe Biden voor het eerst sinds zijn aantreden de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties toegesproken. "Wij zijn niet uit op een nieuwe Koude Oorlog", zei hij, verwijzend naar de nieuwe geopolitieke context waarbij China economisch en militair sterker wordt.Â
Biden legde in zijn toespraak de klemtoon op de grote uitdagingen waarmee de internationale gemeenschap te kampen heeft: de coronapandemie en de klimaatcrisis.Â
"Om dergelijke wereldwijde uitdagingen het hoofd te bieden, moeten we samenwerken als nooit tevoren", zei Biden, waarmee hij een duidelijke breuk liet zien met zijn voorganger Donald Trump.
"De militaire macht van de VS moet ons laatste redmiddel zijn." Bekijk hier het verslag van "Het journaal" met quotes uit de toespraak van president Biden.
"Het multilateralisme, dus de keuze voor internationale samenwerking, is een duidelijke breuk met Donald Trump", zegt Amerika-kenner Bert De Vroey, die de toespraak analyseert. "Net als de herbevestiging van het belang van de democratie, mensenrechten, goed bestuur, waar de VS zich achter wil zetten":
Wat het klimaat betreft, wil de VS een voorloper worden in de publieke financiering, zei Biden. Biden belooft de hulp aan ontwikkelingslanden voor de strijd tegen de opwarming van de aarde te verdubbelen. Met deze verdubbeling kan het doel om elk jaar 100 miljard dollar vrij te maken voor de strijd tegen de opwarming in ontwikkelingslanden mogelijk toch worden bereikt. Tijdens de volgende klimaattop, later dit jaar in de Schotse stad Glasgow, zouden de verschillende donoren hierrond een akkoord moeten vinden.
"Militair ingrijpen moet laatste stap zijn"
"De voorbije acht maanden hebben we prioriteit gegeven aan het versterken van onze bestaande bondgenootschappen, aan onze partnerschappen nieuw leven inblazen en erkennen dat ze essentieel zijn voor de veiligheid en welvaart van de VS", zei Biden. Â
Hij gaf wel aan dat de VS in de toekomst veel minder militair zal ingrijpen, maar meer zal inzetten op diplomatieke middelen. Hij liet ook niet na te vermelden dat hij de eerste Amerikaanse president in 20 jaar is, die niét in oorlog is, waarmee hij verwees naar het vertrek uit Afghanistan.Â
Op de eenzijdige Amerikaanse beslissing om de troepen terug te trekken, wat bij de bondgenoten niet in goede aarde was gevallen, ging hij echter niet in. En evenmin op de aankondiging vorige week van een nieuwe militaire alliantie tussen de VS, het VK en Australië, die vooral is bedoeld om de groeiende macht van China in te tomen.
"We zijn niet uit op een nieuwe Koude Oorlog of op een wereld die verdeeld is in blokken", zei Biden dan weer wel, verwijzend naar de nieuwe geopolitieke context, waarbij China economisch en militair sterker wordt. Maar de Verenigde Staten zullen hun belangen en hun plaats in de wereld wel vastberaden verdedigen, zei Biden ook. "De VS is bereid om samen te werken met elke natie die vreedzame oplossingen voorstaat."Â
Onze correspondent in New York Björn Soenens: "Samenwerken waar nodig, maar ook een vuist maken waar dat nodig is: dat was zijn boodschap".
VN-secretaris-generaal Guterres waarschuwt voor toenemende spanningen
In zijn eigen toespraak had VN-secretaris-generaal Antonio Guterres al gewaarschuwd voor toenemende spanningen tussen de grootmachten China en de VS.Â
"Ik vrees dat onze wereld opschuift in de richting van twee verschillende vormen van economische, financiële en handelsregels, twee uiteenlopende benaderingen in de ontwikkeling van artificiële intelligente en uiteindelijk twee verschillende militaire en geopolitieke strategieën, zei hij.Â
"Dit is een recept voor problemen", zei Guterres, die vreest voor een minder voorspelbare situatie dan de Koude Oorlog zoals we die kenden tussen de VS en de voormalige Sovjet-Unie.Â
Dat een nieuwe Koude Oorlog gevaarlijker en moeilijker te beheren dreigt uit te vallen dan de vorige, had Guterres ook gisteren, aan de vooravond van de jaarlijkse bijeenkomst van de Algemene Vergadering, al gezegd. Hij riep China en de VS dringend op om hun "volledig disfunctionele relatie" te herstellen.
Tumultueuze periode
Naar de toespraak van Joe Biden voor de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties was met veel aandacht uitgekeken. En dat niet alleen omdat het zijn eerste optreden daar was als president van de Verenigde Staten.Â
Meer nog omdat ze volgde op een tumultueuze periode, waarin Biden met zijn buitenlandse beleid zijn traditionele bondgenoten voor het hoofd had gestoten. Eerst was er het chaotische vertrek uit Afghanistan, eenzijdig beslist door de VS. En vorige week kwam daar de aankondiging van een nieuwe militaire alliantie van de VS, het VK en Australië (AUKUS) in het gebied van de Stille en de Indische Oceaan bovenop. Een partnerschap dat vooral bedoeld is om de groeiende macht van China in te tomen, maar dat de EU verraste en een diplomatieke rel met Frankrijk ontketende. Â
Vóór Bidens aankomst in New York had EU-president Charles Michel de Amerikaanse regering nog een gebrek aan transparantie en loyauteit verweten bij de terugtrekking uit Afghanistan en de aankondiging van de AUKUS-alliantie, waarbij Europa "buitenspel is gezet in de Indo-Pacifische regio".Â
De volledige toespraak van Joe Biden kunt u hier opnieuw bekijken (zonder ondertitels):
