De angst voor de wolf komt alleszins niet helemaal uit de lucht vallen. Wie wat googelt, botst zeer vlug op horrorverhalen van wolven die mensen aanvallen en zelfs kinderen doodbeten. Volgens wolvenexpert Elli Radinger zijn er de afgelopen vijftig jaar in Europa negen mensen door wolven gedood. In vijf gevallen leed het dier aan hondsdolheid, een ziekte die intussen uitgeroeid is in onze contreien. Daarnaast heeft ze weet van vier kinderen, die speelden in de buurt van een dorp waar de wolf gevoederd werd.

Niet voederen is dus de boodschap. Dat geldt voor alle wilde dieren, maar zeker voor de wolf. In Duitsland is dat dan ook bij wet verboden

Ilka Reinhardt

Een recenter Noors onderzoek nam alle wolvenaanvallen tussen 2002 en 2020 in Noord-Amerika en Europa onder de loep. Die gebieden zijn samen goed voor 60.000 wolven en 1,3 miljard mensen. In die achttien jaar vonden er veertien aanvallen op mensen plaats. Twee keer met dodelijke afloop, beide in Noord-Amerika.

LEES OOK. Plaats voor twintig wolven in Limburg, maar willen we dat wel?

Niet voederen

“In Noord-Amerika heeft men vastgesteld dat die weinige aanvallen op de mens allemaal gebeurd zijn door wolven die gevoederd waren door mensen”, zegt Ilka Reinhardt, oprichtster en hoofd van LUPUS, het Instituut voor Wolf Monitoring en Onderzoek in Duitsland. “Daardoor hielden ze steeds minder afstand van mensen. Niet voederen is dus de boodschap. Dat geldt voor alle wilde dieren, maar zeker voor de wolf. In Duitsland is dat dan ook bij wet verboden.

Volgens Joachim Mergeay, wolvenexpert bij het INBO, zijn er op dit moment geen aanwijzingen dat de Limburgse wolven gevoederd zouden worden. “Maar de verleiding bij sommigen kan groot worden. We moeten daar goed over informeren. In Polen vonden de inwoners van een dorp het tof om de wolf voedselrestjes te geven. Tot ze daar een barbecue organiseren, de wolf ook afkomt en iemand bijt om aandacht te krijgen. Onmiddellijk daarna is die wolf op bevel van de overheid neergelegd, zoals het hoort. In het Amerikaanse Yellowstone zijn ook problemen geweest, nadat toeristen probeerden te interacteren met de wolf. Die jonge dieren ontdekten dat de mens hen lokte en dus ongevaarlijk was. Daar is toen streng ingegrepen, in de eerste plaats met niet-dodelijke methodes. In dat geval ging het om de zwaarst mogelijke paintballgeweren, om de wolf duidelijk te maken dat een mens hen pijn doet.”

Minder schuw?

De vraag blijft of we de situatie in het buitenland kunnen vergelijken met de onze. Limburg situeert zich aan de rand van het Europese wolvengebied. Lees: de wolf leeft hier relatief dicht bij de mens. Zullen ze dan niet sneller minder schuw worden? “Er zijn in Duitsland evengoed wolven die in een gelijkaardige situatie leven”, weerlegt Mergeay. “Dat een wandelaar of natuurfotograaf eens oog in oog staat met een wolf, is op zich niet erg. Zolang ze maar niet met een schuilhutje dichter en dichter bij proberen te raken en voedsel leggen om hen te lokken. Dan creëer je een spel met de wolf, die zich beloond ziet als hij dichter komt.”

En wat dan met de verhalen van de wolf die ’s nachts langs de huizen sluipt? Eind juli maakte een landbouwer zelfs nog een filmpje waarop te zien was hoe hij in zijn tractor gevolgd werd door een wolf, terwijl hij aan het ploegen was op de boswegen op het militair domein in Helchteren. “We zien toch nog steeds dat de wolven in Limburg zeer schuw zijn voor mensen”, zegt Mergeay. “Je kan hen niet benaderen, en zij zullen niet naar mensen komen. Ze komen ’s nachts wel langs de huizen, want ze hebben geen schrik van menselijke infrastructuur. En wat die landbouwer in z’n tractor betreft: de wolf had helemaal geen aandacht voor die man, want die zat in z’n tractor. Dat wordt op een heel andere manier gepercipieerd dan een mens die wandelt. Vergelijk het met een safari, waarbij je vanuit de auto van dichtbij heel wat dieren kan zien. Wanneer je dan zou uitstappen, zou alles wegvluchten.”

EuroMillions

Helemaal uitsluiten dat de wolven ooit een mens zullen aanvallen, kunnen de experten dus niet. “Maar het risico dat je door een wolf aangevallen wordt, is kleiner dan de kans om EuroMillions te winnen”, zegt Mergeay. “Dat betekent inderdaad dat de kans niet nul is, maar wel extreem klein. Tenminste zolang wij geen stomme dingen doen, zoals hen lokken om hen te fotograferen. Daar moeten we heel streng op toezien.”