EU en VS lanceren nieuw forum rond handel en technologie: “Als we verdeeld zijn, bestaat het risico dat we elkaar wegconcurreren”

De Trade and Technology Council (TTC) werd in juni gelanceerd tijdens het bezoek van de Amerikaanse president Joe Biden aan Brussel. Het moet een forum worden waar de Verenigde Staten en de Europese Unie zich beraden over de vraag hoe westerse markteconomieën beter front kunnen vormen in de woelige wereldhandel en democratische waarden overeind kunnen houden te midden de razendsnelle technologische evolutie.

Biden aanziet de TTC als deel van een strategie om bondgenoten te zoeken in de krachtmeting met China, de Europeanen snakken vooral naar een nieuw elan voor de trans-Atlantische relaties na vier jaar van handelsruzies met Bidens voorganger Donald Trump. Hoe belangrijk lidstaten dat vinden, bleek vorige week toen Frankrijk het idee opperde om de TTC uit te stellen uit protest tegen het veiligheidspact (AUKUS) dat de VS hebben gesloten met Australië en Groot-Brittannië. Er werd begrip getoond voor de Fransen, die een groot contract voor de levering van duikboten aan Australië in rook zagen opgaan, maar van uitstel van de TTC vanwege een bilaterale wapendeal kon geen sprake zijn. 

"Strategische allianties gaan om het vormgeven van een gemeenschappelijke aanpak en ook het overwinnen van moeilijkheden", zo maakten Valdis Dombrovskis en Margrethe Vestager duidelijk. De twee vicevoorzitters van de Europese Commissie nemen in Pittsburgh de Europese honneurs waar. Van Amerikaanse zijde worden buitenlandminister Antony Blinken, handelsminister Gina Raimondo en handelsgezant Katherine Tai verwacht. Een persconferentie na afloop is niet voorzien. Het treffen wordt afgesloten met een gemeenschappelijk statement. 

Een remake van het ambitieuze, maar uitgedoofde TTIP hangt niet in de lucht. Het is niet de bedoeling dat er gepraat wordt over het schrappen van importtarieven of het openen van landbouwmarkten. Hoewel de hoop bestaat dat een sterker wederzijds vertrouwen ook tot oplossingen kan leiden voor bijvoorbeeld het conflict rond de Amerikaanse staal- en aluminiumtarieven, moet het forum eerst en vooral dienen om op een pragmatische manier nieuwe samenwerkingsdomeinen te verkennen en de zaken beter op elkaar af te stemmen. "De EU en de VS kunnen samen het leiderschap claimen op eender welke technologische markt in de wereld. Maar als we verdeeld zijn, en niet complementair, dan bestaat het risico dat we elkaar wegconcurreren", zo legde een Europese functionaris uit.

Tien werkgroepen moeten dat allemaal in kaart brengen. Ze bestrijken een brede waaier aan domeinen, van technologische standaardisering, de techplatforms en de beveiliging van ICT-infrastructuur tot veilige toeleveringsketens en de ontwikkeling van groene technologie. Een viertal thema's zal in Pittsburg al nadrukkelijk aan bod komen: de samenwerking rond exportcontroles en het screenen van buitenlandse investeringen, de kansen, maar ook risico's van artificiële intelligentie (AI) voor democratie en mensenrechten en het tekort aan halfgeleiders, dat zowel in de VS als in de EU de autoproductie in de war stuurt. Bedoeling is oplossingen op korte termijn te bespreken. In oktober beraden de Europese leiders zich over een strategie op langere termijn.