De Nederlandse journalist Sinan Can zocht voor de documentaire ‘Retour Kalifaat’ een aantal buitenlandse jihadisten op die meevochten met ISIS, en die nu gevangen gehouden worden door Koerdische strijdkrachten in het noorden van Syrië.

Eén van hen was Adel Mezroui uit Kapellen, die in 2013 als 17-jarige zijn twee oudere broers achterna trok en zich bij ISIS aansloot. Vandaag ligt hij zwaargewond in de gevangenis van Al Hasakah. “Ik heb twee nieuwe knieën en een nieuwe heup nodig”, zegt hij in de documentaire. Hij wil graag naar België terugkeren. Hij is één van de Syriëstrijders die de Belgische staat een proces aandeed en met een dwangsom probeerde om zijn terugkeer te forceren.

De Nederlandse journalist confronteerde Mezroui met de beelden van de gruwelijke video uit februari 2016. Op die beelden is te zien hoe een driejarig jongetje op de knop van een afstandsbediening duwt. Vervolgens explodeert een auto, met daarin een aantal gevangenen.

“Ken je dit filmpje?”, vraagt de Nederlandse journalist. Mezroui knikt. “Ik denk het wel ja.” Mezroui lacht. “Ja, dat is mijn stiefzoon.” Het zou gaan om het kind van zijn Britse echtgenote. Met haar heeft Mezroui in 2019 ook nog een dochtertje gekregen, dat nu vast zit in het kamp Al-Hol.

“Wat vind je ervan dat jouw stiefzoon een auto vol met mannen tot explosie brengt?”, zo dringt Sinan Can aan in de documentaire. Mezroui spartelt: “U moet weten, aan het kind is enkel gevraagd om op een knop te drukken. Dat doen kinderen van drie jaar graag. U moet weten dat dit propaganda is”.

“Ik was daar niet bij”, vervolgt Mezroui.

Pas na enig aandringen wil Mezroui een veroordeling uitspreken: “Het is gruwelijk”. Maar op zijn mond speelt een brede lach.

Terug naar België

Het hof van beroep heeft het verzoek van Mezroui om gerepatrieerd te worden, in oktober vorig jaar verworpen. Er zijn voor hem nu geen procedures lopende. Toch wil hij nog altijd graag naar België. Kan hij wel aarden in België, wil de journalist weten, of wil hij niet liever leven in een Islamitisch land? “Ik denk dat elke moslim de keuze zal maken om in een Islamitische cultuur te leven”, geeft hij schoorvoetend toe.

Wat vindt hij ervan, dat sommige Jezidi’s zeggen dat alle ISIS-strijders de doodstraf zouden moeten krijgen zoals hun eigen geloof dat voorschrijft? “Ha neen, dat is in strijd met de democratische rechtsstaat”, sputtert Mezroui tegen. Een democratie, waarvan hij even later toegeeft dat hij er zelf niet in gelooft. “Maar jullie geloven er wel in!”

De journalist concludeert: “Je gelooft er enkel in als het jou goed uitkomt”.