Aantal moorden in VS piekt, en dat heeft alles met covid-19 te maken

Vorig jaar werden er 21.570 moorden in de VS gepleegd, 4.901 meer dan in 2019. Het aantal gewelddadige misdaden, waar naast moorden bijvoorbeeld ook verkrachtingen en roofovervallen onder vallen, steeg met zo’n 5 procent. De alarmerende cijfers staan in het jaarlijkse rapport van de FBI over de ontwikkeling van de misdaad in Amerika. Het bestaat uit de gegevens van zo’n 16.000 politiekorpsen en overheidsdiensten die zich bezighouden met bestrijding van de criminaliteit.

Hoewel de FBI geen reden noemt voor de forse toename van het aantal moorden, gaan misdaaddeskundigen ervan uit dat de pandemie een belangrijke rol heeft gespeeld. Zo steeg de werkloosheid fors en namen de spanningen in veel achterstandswijken, die al geteisterd worden door bendegeweld, flink toe. Ook de nasleep van de George Floyd-zaak, die leidde tot massale protesten en voorzichtiger optreden van de politie in diverse steden, en de stijging van de wapenverkoop heeft bijgedragen aan het hogere moordcijfer.

Vooral Chicago, al jaren een van de gewelddadigste steden in de VS, spant de kroon. Het aantal moorden in de stad steeg met maar liefst 56 procent. Werden er in 2019 nog 496 bewoners van Chicago vermoord, in het eerste coronajaar waren het er 772. Het overgrote deel van de moorden in de VS, meer dan driekwart, wordt gepleegd met vuurwapens.

Opgeschrikt

“Er zijn te veel illegale wapens in de verkeerde handen”, aldus de politiebaas van Chicago David Brown maandag tijdens een bijeenkomst. “Bendes die strijd met elkaar voeren, vernietigen levens en gemeenschappen, en ze doden onschuldige kinderen, jongeren en volwassenen.”

Chicago wordt vooral in de weekenden opgeschrikt door veel moorden. Gemiddeld komen er elk weekend tussen de tien en de vijftien bewoners van de miljoenenstad om het leven, voornamelijk door bijschietpartijen. Op maandag stond de teller van de afgelopen drie dagen op 15 doden en 69 gewonden, onder wie een bezorger die een maaltijd probeerde af te leveren.

Soms zijn de slachtoffers zeer jong, zoals de 4-jarige Mychal Moultry, die begin deze maand dodelijk in het hoofd werd getroffen door een verdwaalde kogel toen hij thuis geknipt werd. In dat weekend werden zeker acht kinderen geraakt door kogels. “Dit is een enorme crisis waarmee onze steden in het hele land worden geconfronteerd”, aldus misdaadonderzoeker Roseanna Ander van de Universiteit van Chicago over het rapport van de FBI. “De FBI-cijfers tonen aan dat we een landelijke misdaadgolf meemaken.” 

Veel hoger

Ook andere grote steden werden geconfronteerd met meer moorden, hoewel de stijging minder fors was dan in Chicago. In New York waren het er 462 tegen 319 in 2019. In Los Angeles werden vorig jaar 351 personen vermoord tegen 258 in 2019. Mogelijk liggen de moordcijfers nog veel hoger omdat meer dan 2.700 politiekorpsen en overheidsdiensten hun misdaadcijfers niet naar de FBI hebben gestuurd.

Criminologen en politiekorpsen verwachten dat de moordcijfers ook dit jaar hoog zullen uitvallen, maar het is nog onduidelijk of de forse toename van 2020 zal worden overschreden. De meeste slachtoffers in 2020 waren zwarte Amerikanen, bijna tienduizend, terwijl iets meer dan zevenduizend witte burgers werden omgebracht. De meeste daders waren zwart, iets meer dan achtduizend. Een kleine zesduizend witte Amerikanen begingen een moord. Van een grote groep daders, zo’n 6.600, werden echter door de politiekorpsen geen gegevens verstrekt over hun raciale achtergrond.

Het enige lichtpuntje in de FBI-statistieken is dat de moordaantallen nog altijd lager zijn dan in de jaren tachtig en negentig, toen de misdaad in veel grote steden uit de hand liep. Zo werden er in 1991 bijna 25.000 Amerikanen vermoord. In New York, een van de ergste steden, stond het moordcijfer in 1990 op ruim 2.200. In Los Angeles werden er in het recordjaar 1980 iets meer dan duizend personen omgebracht. Ook in Chicago is het trieste record van 1992, toen 939 bewoners werden vermoord, nog altijd niet gebroken.