Direct naar artikelinhoud
NieuwsTechnologie

30,7 kiloton: bitcoins minen leidt tot enorme afvalberg van gedumpte computers

Gesorteerd afval op de grootste elektronische vuilnisbelt van Afrika, Agbobloshie in de Ghanese hoofdstad Accra.Beeld Getty Images

Het delven van bitcoins gaat met gigantische milieuproblemen gepaard, blijkt uit een nieuwe studie. Dat dit zogenoemde delven (ook wel minen genoemd) grote hoeveelheden energie kost, is inmiddels genoegzaam bekend. Maar tot nu toe is een ander probleem onderbelicht gebleven, dat van de computer-afvalberg.

Alex de Vries en Christian Stoll schatten in hun artikel in het wetenschappelijke tijdschrift Resources, Conservation and Recycling dat de jaarlijkse ‘e-waste’ van bitcoins maar liefst 30,7 kiloton is. Dat is een pak meer elektronisch afval dan heel België in dezelfde tijdspanne produceert. 

Het heeft allemaal te maken met de technologie die achter cryptomunten als de bitcoin zit. Omdat er geen bank of andere centrale instantie is die alle transacties bijhoudt, moet die controle op een andere manier gebeuren. Namelijk: via een groot elektronisch logboek, de blockchain genaamd. Hier komen de delvers om de hoek kijken: wie als eerste een complexe wiskundige puzzel oplost, krijgt daar als beloning bitcoins voor. De rekenkracht van dezelfde computer is nodig om het bitcoin-netwerk veilig te houden. Rekenkracht in ruil voor geld dus. “Hoe hoger de waarde van de bitcoin, hoe meer delvers ermee verdienen en hoe meer ze investeren in nieuwe apparatuur”, zegt De Vries in een telefonische toelichting.

Verspillen

Die lange rijen stampende computers op plekken waar de energie goedkoop is, slurpen niet alleen veel energie, ze zorgen dus ook voor veel afval. Vroeger werden nog normale computers ingezet bij het delven, maar dat is al lang niet meer zo. In de constante race om de snelste te zijn, gebruiken cryptodelvers zware computers. De chips erin kunnen maar één ding: delven. Dat alles met een aantal elementen die elkaar in een ijzeren greep houden: hogere koersen leiden tot hogere winsten die weer tot meer apparatuur leiden en hoger energieverbruik. En hoe meer deelnemende computers, hoe ingewikkelder de wiskundige puzzels weer worden. De Vries: “Het systeem functioneert door deelnemers te dwingen elektriciteit en hardware te verspillen.”

Computers worden gemiddeld om de één jaar en vier maanden vervangen. Met de oude apparatuur gebeurt doorgaans niets nuttigs; deze verdwijnt ergens op de afvalberg. Wereldwijd wordt naar schatting slechts 17 procent van het elektronische afval netjes gerecycled. Bij de delfcomputers ligt dat percentage vermoedelijk nog lager, denkt De Vries. Veel van de miljoenen bitcoin-computers bevinden zich namelijk in landen als Iran of Kazachstan, waar de energie goedkoop is en de recycle-discipline laag. In veel gevallen verdwijnen de zware metalen in de bodem of het drinkwater. Het einde daarvan is nog niet in zicht; met de aanhoudend hoge koersen verwachten de onderzoekers dat de afvalberg binnen afzienbare tijd op ruim 64 kiloton komt. Abstracte getallen? Dit dan: één enkele bitcointransactie is goed voor 272 gram aan elektronisch afval.