Van zo’n twintig Syriëstrijders hebben de autoriteiten nu al het signaal gekregen dat ze vrijwillig willen terugkeren naar ons land. Het gaat daarbij vooral om vrouwen. “Een aantal van hen brengt ook kinderen mee”, zegt Olivier Van Raemdonck, woordvoerder van minister Jambon. “Zij zijn ofwel in Syrië geboren, ofwel destijds meegenomen naar het front. Het spreekt voor zich dat onze veiligheidsdiensten alle dossiers van naaldje tot draadje zullen uitpluizen. Wij bereiden ons voor om de kinderen die naar België komen, gepast op te vangen.”

Volgens de OCAD-lijst verblijven officieel 35 Belgische kinderen in het kalifaat. Zij zijn door hun ouders meegenomen. Maar mogelijk lopen er ondertussen al tachtig kinderen rond, zeggen onze bronnen. Want sinds 2012 zijn er al vele kinderen van Syrië­strijders geboren.

Getraumatiseerd

“Alle Belgische Syriëstrijders staan internationaal geseind en belanden bij hun terugkeer in principe dus in de gevangenis”, zegt Van Raemdonck. Maar wat met de kinderen? “Afhankelijk van de situatie, beslist een jeugdrechter over hun lot.”

Ze worden sowieso opgevolgd door de Vlaamse en Franstalige gemeenschap, waardoor ze onder meer psychologische ondersteuning krijgen. “Het is erg waarschijnlijk dat die kinderen getraumatiseerd zijn. Ze hebben bloot gestaan aan extremisme en gruwelijk geweld. Het is belangrijk voor hun geestelijke gezondheid dat zij tijdig de nodige professionele zorgen krijgen.”

Daarnaast worden ze ook van dichtbij opgevolgd door lokale politie- en veiligheidsdiensten. “Het is niet omdat je een kind bent van een vader of moeder die in Syrië heeft gestreden aan de zijde van ISIS, dat je daarom zelf aanslagen gaat plegen. Maar we moeten alert blijven”, zegt Van Raemdonck. “We houden er altijd rekening mee dat wat oudere kinderen een concreet veiligheidsrisico kunnen vormen voor ons land.”

De kans bestaat immers dat ze, net als hun ouders, zijn getraind in het omgaan met vuurwapens en het maken van explosieven. Dat hebben filmpjes van ISIS al meermaals gesuggereerd.

“Grotere terugkeer”

Ook de Nederlandse autoriteiten maken zich ernstig zorgen om tientallen Nederlandse ‘jihadkinderen’. De directeur-generaal van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst AIVD roept er politie, justitie en gemeenten op alert te zijn.

Rob Bertholee verwacht dat meer Syriëstrijders zullen terugkeren door de verslechterende situatie in het zelfverklaarde kalifaat. De troepen van ISIS worden in Irak en Syrië steeds meer in het nauw gedreven. “We zien de laatste maanden al wat meer mensen terugkeren. Het precieze verloop is moeilijk te voorspellen, en hangt deels samen met de druk op ISIS”, zegt hij in een interview met De Telegraaf.

Voor zover bekend, reisden 398 Belgen naar Syrië. Van hen zijn er al 117 teruggekeerd naar ons land.