“Een Belgische kunstenaar was er eigenaar van. Zijn erfgenamen hebben het ons aangeboden”, zegt Nathalie Van de Wiele van de Wiele Auctions in Brugge. Het gaat om een Priapusbeeldje dat omstreeks 1900 werd opgegraven bij de werkzaamheden om het Scheppersinstituut in Mechelen uit te breiden. “Het gaat om een gehurkt oud mannetje met zijn fallus bloot. In heidense tijden was het een symbool voor vruchtbaarheid. Het werd vooral vereerd op het platteland. Het heeft iets van de tuinkabouter die we vandaag kennen”, vertelt Van de Wiele.

“Helemaal dol”

Afgelopen weekend bood het veilinghuis het beeldje te koop aan. Het had de waarde op zo’n 2.000 tot 3.000 euro geschat, maar de uiteindelijke koper had er 11.875 euro voor over. Die koper is de kunststichting van Fernand Huts, de Antwerpse ondernemer en grote baas van Katoen Natie. “Wij zijn helemaal dol op dit soort bijzondere objecten”, zegt Katharina Van Cauteren, die de Phoebus Foundation leidt.

“Als je kijkt naar onze collectie, dan zie je natuurlijk dat we inzetten op de grote kunsthistorische topstukken. Tegelijk hebben we ook interesse in bijzondere objecten die een verhaal vertellen. Vaak openen ze de deur naar een vergeten geschiedenis en dat zijn de plezantste momenten”, vertelt Van Cauteren.

“Publiek kietelen”

De priapus sprak de kunsthistorica meteen aan. “Het is een object dat tot de verbeelding spreekt. Dat is ook de reden waarom ik er zelf zo enthousiast over ben. Het is iets curieus en iets geestig. Het helpt om het publiek te kietelen om met een andere blik naar kunst te kijken. Dan is zo’n beeldje heel dankbaar”, legt de kunsthistorica uit.

In eerste instantie onderwerpt de stichting de nieuwe aanwinst aan een grondig onderzoek. “Dat is een kunsthistorisch en archivarisch onderzoek en wellicht ook materiaal-technisch. Dat doen we bijna standaard bij de werken die we in collectie hebben”, zegt Katharina Van Cauteren. “Daarna willen wij het op een zo leuk mogelijke manier ontsluiten voor het publiek. Dat doen we met publicaties en tentoonstellingen.”

Op termijn wordt de ‘tuinkabouter’ mogelijk tentoongesteld in de Boerentoren. Maar de stichting is ook bereid om het uit te lenen aan Museum Hof van Busleyden in Mechelen. “De deur voor een bruikleen staat wagenwijd open”, zegt Van Cauteren. Busleyden focust in zijn collectie op de Bourgondische periode en had geen interesse om het aan te kopen.