HET DEBAT. Is het een goed idee om het ziektebriefje af te schaffen voor wie korte tijd ziek thuis blijft?

Groen, de partij die het voorstel voor het afschaffen van het ziektebriefje in geval van een tot drie dagen ziekte op tafel legde, noemt het “een kwestie van gezond verstand”. “Het is iets dat we allemaal wel herkennen”, omschrijft Groen-fractieleider Wouter De Vriendt. “Je staat op en voelt je ziek. Stevige hoofdpijn, een verkoudheid,... Je moet uitzieken, maar vanwege het verplicht doktersbriefje moet je naar de dokter.” De afschaffing ervan zorgt volgens Groen dan ook voor een grote administratieve vereenvoudiging en een forse besparingen in de ziekteverzekering. “Jaarlijks worden gemiddeld zo’n 3 miljoen ziektebriefjes uitgeschreven voor dergelijke korte afwezigheden, dat is een kost voor de ziekteverzekering van meer dan 60 miljoen euro. Samen met een vermindering van de administratieve lasten in het algemeen, zeker voor artsen, is dit sowieso een besparing van meerdere tientallen miljoenen euro’s”, aldus De Vriendt.

De partij denkt niet dat het ziekteverzuim zal toenemen door de afschaffing van het verplichte ziektebriefje en verwijst daarvoor naar landen als Noorwegen en Nederland, waar het ziekteverzuim zelfs gedaald is sinds er geen doktersbriefje meer nodig is. “Bovendien kan de werkgever nog altijd een controlearts langs sturen wanneer er een vermoeden is van misbruik”, aldus De Vriendt. 

Huisartsen zijn al langer voorstander van het idee, en ook huisartsenvereniging Domus Medica schaart zich achter het voorstel. “Nu is onze meerwaarde soms beperkt”, zegt voorzitter Roel Van Giel daarover in De Morgen. “Bij eenvoudige virale infecties kunnen we enkel zeggen dat mensen moeten uitzieken en eventueel wat Paracetamol moeten nemen. Meestal gaat het na twee dagen beter. Als dat niet zo is, bekijken we of er toch iets anders aan de hand is.” De vereniging pleit dan ook voor een attestloze periode van twee dagen, klinkt het.

Volgens Van Giel geeft het huidige systeem vooral blijk van “een ouderwetse visie op arbeidsgeschiktheid, waarbij wantrouwen en controle voorop staan”.

Ondernemersorganisatie UNIZO is absoluut niet te vinden voor het voorstel. Gedelegeerd bestuurder Danny Van Assche vreest dat het afschaffen van het ziektebriefje ervoor zal zorgen dat werkgevers hun “laatste controlemiddel” kwijt zullen raken. “Wie straks met een kater wakker wordt na een nachtje stappen zou dus zelfs zijn bed niet meer uit moeten voor een doktersbezoek? Dat noem ik ‘de pap in de mond geven’. Wie niet echt ziek is en niet wil gaan werken, hoort wat ons betreft overigens geen ziektebriefje te krijgen en moet maar verlof nemen, betaald of onbetaald”, klinkt het.

Bovendien is het ziektebriefje in veel bedrijven de facto al afgeschaft, weet Van Assche. “In bedrijven waar er vertrouwen is, waar de werkgever zijn mensen persoonlijk kent en weet hoe ze in elkaar zitten, is het ziektebriefje nu al vaak niet meer aan de orde. Omdat die werkgever weet dat hij zijn mensen op hun woord kan geloven”, klinkt het. “De beslissing daarover moet wat ons betreft sowieso altijd bij de werkgever liggen: Wie (het loon) betaalt, bepaalt!”

Ook ondernemersorganisatie VOKA, die vorige maand nog pleitte voor een ‘fitnote’ in plaats van een klassiek ziektebriefje, vreest dat de afschaffing ervan “de poort naar misbruik wagenwijd openzet”. 

Voor het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) kan het voorstel als alleenstaande maatregel niet, maar moet het worden gekaderd in een ruimer verhaal waarbij werknemers en artsen effectief worden geresponsabiliseerd.

Professor Arbeidsgeneeskunde Lode Godderis (KU Leuven) vindt het dan weer “een uitstekend idee”. Volgens de professor blijven mensen ook met een ziektebriefje onterecht thuis en zou het attest een normaal gesprek tussen werkgever en werknemer in de weg staan. “Het ziektebriefje werkt niet, laat het ons afschaffen”, klinkt het bij HLN LIVE.

Volgens Godderis is de vrees van de werkgevers dat dit de deur openzet voor misbruik, onterecht. “In andere landen, zoals bijvoorbeeld Nederland en Noorwegen, waar ze niet werken met het briefje, zie je dat dat eigenlijk geen of zelfs eerder een positief effect heeft op het kort verzuim. Ook in eigen land zijn er verschillende bedrijven die de meldingsplicht via het ziektebriefje al afgeschaft hebben”, legt Godderis uit. “Als je mensen vertrouwen geeft, schaden ze dat vertrouwen zelden.” Daarnaast is het zo dat huisartsen vaak iets langer voorschrijven dan eigenlijk nodig is. “Wie met een verkoudheid of maag-darmproblemen naar de huisarts gaat, zal waarschijnlijk 2 tot 3 dagen voorgeschreven krijgen. Wie zich spontaan ziekmeldt, komt vaak 1 tot 2 dagen vroeger terug”, klinkt het.

Wat wel belangrijk blijft, is dat werknemers zich ziekmelden bij de werkgever. “Dat rechtstreeks contact is belangrijk voor het voorkomen van langdurige afwezigheid”, besluit professor Godderis. 

En nu is het aan jou. Wat is jouw mening? Laat het weten in de comments onder dit artikel. We bundelen de boeiendste reacties vanavond in een nieuw stuk.