Nobelprijs voor Vrede gaat naar Russische en Filipijnse journalist voor strijd voor vrijheid van meningsuiting
De Nobelprijs voor de Vrede gaat dit jaar naar de Filipijnse journaliste Maria Ressa en de Russische journalist Dmitri Moeratov. Ze worden gelauwerd voor hun "moedige strijd voor de vrijheid van meningsuiting in hun land". Dat heeft het Noorse Nobelcomité bekendgemaakt.
Het Nobelcomité benadrukte ook dat de twee laureaten alle journalisten vertegenwoordigen die opkomen voor de vrijheid van meningsuiting en persvrijheid in de wereld. Het Comité noemt de vrijheid van meningsuiting een voorwaarde voor democratie en langdurige vrede.
"Vrije, onafhankelijke en op feiten gebaseerde journalistiek biedt bescherming tegen machtsmisbruik, leugens en oorlogspropaganda", zei Berit Reiss-Andersen, de voorzitter van het Nobelcomité. "Zonder vrijheid van meningsuiting en zonder persvrijheid is het moeilijk om landen met elkaar te verzoenen, de wereld te ontwapenen en een betere wereldorde tot stand te brengen."
Wie zijn de winnaars?
Maria Ressa (58) is een Filipijnse journaliste en de oprichter en CEO van de nieuwssite Rappler. In een eerste reactie liet ze via haar website weten: "Niets is mogelijk zonder feiten". Ressa werkte bijna 20 jaar voor de Amerikaanse nieuwszender CNN.
Als journaliste en CEO van Rappler richtte Ressa haar pijlen op de omstreden drugsoorlog van de Filipijnse president Rodrigo Duterte en de dodentol die die eist. Ook toonden Ressa en Rappler hoe sociale media aangewend worden om fake news te verspreiden, tegenstanders lastig te vallen en de publieke opinie te manipuleren.
Vorig jaar werd Ressa in de Filipijnen veroordeeld voor laster. De rechter oordeelde dat haar nieuwswebsite foute informatie had verspreid over een corruptiezaak waar een overheidsambtenaar bij betrokken was. Ze riskeert een gevangenisstraf tot 6 jaar. In de Filipijnen omschrijft onder meer de oppositie de uitspraak als "het einde van de persvrijheid". Ressa steekt haar kritiek op het beleid van president Rodrigo Duterte niet onder stoelen of banken.
Bekijk het portret van Maria Ressa uit "Terzake" hier:
Dmitri Moeratov (59) is een van de oprichters van de Russische krant Novaya Gazeta, die kritisch is voor het regime van de Russische president Vladimir Poetin. Volgens het Nobelcomité is het de laatste onafhankelijke krant in Rusland. Moeratov is er ook al 24 jaar hoofdredacteur.
Dmitri Moeratov is getalenteerd en moedig
"De krant van Moeratov bracht corruptie aan het licht, politiegeweld, illegale arrestaties en verkiezingsfraude", verduidelijkte het Nobelcomité. De krant betaalde daarvoor een hoge prijs: zes journalisten lieten al het leven. De bekendste was Anna Politkovskaja. Bijna dag op dag 15 jaar geleden werd ze vermoord in haar appartement in Moskou. Ze was bijzonder kritisch voor het Kremlin. Moeratov liet in een eerste reactie al weten dat hij zijn Nobelprijs opdraagt aan zijn krant en de overleden journalisten.
De Russische overheid was er als de kippen bij om Moeratov te feliciteren met zijn Nobelprijs. "We kunnen Dmitri Moeratov feliciteren", reageerde het Kremlin. "Hij houdt vast aan zijn idealen, hij is getalenteerd en moedig."
Aan de Nobelprijs voor de Vrede - zoals aan alle Nobelprijzen - hangt een geldprijs vast van 10 miljoen Zweedse kronen, zo'n 980.000 euro. Ze krijgen ook een grote medaille. Daarvoor moeten ze nog even wachten tot 10 december, dan vindt de uitreiking plaats. Dat is ook de sterfdag van Alfred Nobel, de chemicus die de prijzen in het leven riep.
Bekijk hier de bekendmaking van de winnaars door het Noorse Nobelcomité:
Waar komt de Nobelprijs vandaan? Deze video legt het je in 1 minuut uit.
Bekijk hier de reportage uit "Het journaal":
