Kogel is door de kerk: vanaf 2023 moeten multinationals in 136 landen minstens 15 procent belastingen betalen

Wie met arbeid zijn/haar brood verdient heeft geen keuze in het 'belasting-shoppen'. Ontsnappen is onmogelijk. Hetzelfde verhaal voor kleine ondernemingen. In principe geldt die belastingregel uiteraard ook voor ondernemingen die in verschillende landen actief zijn, de multinationals. Maar zij kunnen wél vrij kiezen waar ze hun hoofdkwartier houden en in welke landen ze vestigingen willen. 

Landen zien ze ook graag komen, de multinationals. Ze creëren tewerkstelling én spijzen via belastingen de staatskas. Maar precies daar loopt het fout : in de concurrentiestrijd om multinationals aan te trekken spelen belastingtarieven uiteraard een grote rol.  Er is dus 'een opbod naar beneden'. Met als lachende derden, uiteraard, de multinationals zelf.

Aan die belasting-speeltuin voor de multinationals komt in 2023, in principe, een einde. Onder impuls van de OESO (de Organisatie van Economische Samenwerking en Ontwikkeling, waar ook België een lidstaat van is) komt er in 136 landen een minimaal belastingtarief van 15 procent voor de multinationals.  Met andere woorden er komt een ondergrens.  

Tenminste in theorie. Staten als Nigeria en Sri Lanka hebben al laten weten dat zij niet meedoen. Niet onbelangrijk, denk maar aan oliebedrijf Shell, dat onder meer in Nigeria actief is.  Bovendien is de inkt van het akkoord nog niet droog of er wordt al tegengeprutteld.  Door Zwitserland bijvoorbeeld, een 'fiscaal vriendelijk'  land waar veel multinationals hun hoofdzetel hebben. De Zwitsers laten nu al weten dat ze eerst 'totale juridische zekerheid' willen hebben; en dat ze daarom niet in staat zullen zijn om het akkoord, zoals voorzien, al over twee jaar uit te voeren. 

Hoe dan ook is het akkoord een belangrijke stap naar een grotere internationale fiscale solidariteit. En zal het voor veel multinationals tot gevolg hebben dat ze meer belastingen zullen moeten betalen vanaf 2023. Al zullen ze ongetwijfeld duizenden fiscalisten en financiële experts inschakelen om 'de kleine lettertjes' van het akkoord te bestuderen, blijvend op zoek naar fiscale achterpoortjes.